Agamemnon Iuuenile uitium est regere non posse impetum; 250
aetatis alios feruor hic primus rapit,
Pyrrhum paternus. spiritus quondam truces
minasque tumidi lentus Aeacidae tuli:
quo plura possis, plura patienter feras.
  Quid caede dira nobiles clari ducis 255
aspergis umbras? noscere hoc primum decet,
quid facere uictor debeat, uictus pati.
uiolenta nemo imperia continuit diu,
moderata durant; quoque Fortuna altius
euexit ac leuauit humanas opes, 260
hoc se magis supprimere felicem decet
uariosque casus tremere metuentem deos
nimium fauentes. magna momento obrui
uincendo didici. Troia nos tumidos facit
nimium ac feroces? stamus hoc Danai loco, 265
unde illa cecidit. fateor, aliquando impotens
regno ac superbus altius memet tuli;
sed fregit illos spiritus haec quae dare
potuisset aliis causa, Fortunae fauor.
tu me superbum, Priame? tu timidum facis. 270
ego esse quicquam sceptra nisi uano putem
fulgore tectum nomen et falso comam
uinclo decentem? casus haec rapiet leuis,
nec mille forsan ratibus aut annis decem:
non omnibus Fortuna tam lenta imminet. 275
  Equidem fatebor (pace dixisse hoc tua,
Argiua tellus, liceat) affligi Phrygas
uincique uolui: ruere et aequari solo
utinam arcuissem; sed regi frenis nequit
et ira et ardens ensis et uictoria 280
commissa nocti. quidquid indignum aut ferum
cuiquam uideri potuit, hoc fecit dolor
tenebraeque, per quas ipse se irritat furor,
gladiusque felix, cuius infecti semel
uecors libido est. quidquid euersae potest 285
superesse Troiae, maneat: exactum satis
poenarum et ultra est. regia ut uirgo occidat
tumuloque donum detur et cineres riget
et facinus atrox caedis ut thalamos uocent,
non patiar. in me culpa cunctorum redit: 290
qui non uetat peccare, cum possit, iubet.
Py. Nullumne Achillis praemium manes ferent?
Ag. Ferent, et illum laudibus cuncti canent
magnumque terrae nomen ignotae audient.
quod si leuatur sanguine infuso cinis, 295
opima Phrygii colla caedantur greges
fluatque nulli flebilis matri cruor.
quis iste mos est? quando in inferias homo est
impensus hominis? detrahe inuidiam tuo
odiumque patri, quem coli poena iubes. 300
Py. O tumide, rerum dum secundarum status
extollit animos, timide, cum increpuit metus,
regum tyranne! iamne flammatum geris
amore subito pectus ac ueneris nouae
* 304a
solusne totiens spolia de nobis feres? 305
hac dextra Achilli uictimam reddam suam.
quam si negas retinesque, maiorem dabo
dignamque quam det Pyrrhus; et nimium diu
a caede nostra regia cessat manus
paremque poscit Priamus. Ag. Haud equidem nego 310
hoc esse Pyrrhi maximum in bello decus,
saeuo peremptus ense quod Priamus iacet,
supplex paternus. Py. Supplices nostri patris
hostesque eosdem nouimus. Priamus tamen
praesens rogauit; tu, graui pauidus metu 315
nec ad rogandum fortis, Aiaci preces
Ithacoque mandas clausus atque hostem tremens.
Ag. At non timebat tunc tuus, fateor, parens,
interque caedes Graeciae atque ustas rates
segnis iacebat belli et armorum immemor, 320
leui canoram uerberans plectro chelyn.
Py. Tunc magnus Hector, arma contemnens tua,
cantus Achillis timuit, et tanto in metu
naualibus pax alta Thessalicis fuit.
Ag. Nempe isdem in istis Thessalis naualibus 325
pax alta rursus Hectoris patri fuit.
Py. Est regis alti spiritum regi dare.
Ag. Cur dextra regi spiritum eripuit tua?
Py. Mortem misericors saepe pro uita dabit.
Ag. Et nunc misericors uirginem busto petis? 330
Py. Iamne immolari uirgines credis nefas?
Ag. Praeferre patriam liberis regem decet.
Py. Lex nulla capto parcit aut poenam impedit.
Ag. Quod non uetat lex, hoc uetat fieri pudor.
Py. Quodcumque libuit facere uictori licet. 335
Ag. Minimum decet libere cui multum licet.
Py. His ista iactas, quos decem annorum graui
regno subactos Pyrrhus exsoluet iugo?
Ag. Hos Scyros animos? Py. Scelere quae fratrum caret.
Ag. Inclusa fluctu—Py. Nempe cognati maris: 340
Atrei et Thyestae nobilem noui domum.
Ag. Ex uirginis concepte furtiuo stupro
et ex Achille nate, sed nondum uiro—
Py. Illo ex Achille, genere qui mundum suo,
sparsus per omne caelitum regnum, tenet: 345
Thetide aequor, umbras Aeaco, caelum Ioue.
Ag. Illo ex Achille, qui manu Paridis iacet.
Py. Quem nec deorum comminus quisquam petit.
Ag. Compescere equidem uerba et audacem malo
poteram domare; sed meus captis quoque 350
scit parcere ensis. potius interpres deum
Calchas uocetur: fata si poscent, dabo.