EPISTOLA AD VITORIVM MARCELLVM
|
|
Curre per Euboicos non segnis, epistola, campos,
|
4.4.1
|
hac ingressa vias qua nobilis Appia crescit
|
|
in latus et molles solidus premit agger harenas;
|
|
atque ubi Romuleas velox penetraveris arces,
|
|
continuo dextras flavi pete Thybridis oras,
|
5
|
Lydia qua penitus stagnum navale coercet
|
|
ripa suburbanisque vadum praetexitur hortis.
|
|
illic egregium formaque animisque videbis
|
|
Marcellum et celso praesignem vertice nosces.
|
|
cui primam solito vulgi de more salutem,
|
10
|
mox inclusa modis haec reddere verba memento:
|
|
'iam terras volucremque polum fuga veris aquosi
|
|
laxat et Icariis caelum latratibus urit;
|
|
ardua iam densae rarescunt moenia Romae.
|
|
hos Praeneste sacrum, nemus hos glaciale Dianae,
|
15
|
Algidus aut horrens aut Tuscula protegit umbra,
|
|
Tiburis hi lucos Anienaque frigora captant.
|
|
te quoque clamosae quaenam plaga mitior Vrbi
|
|
subtrahit? aestivos quo decipis aëre soles?
|
|
quid tuus ante omnis, tua cura potissima, Gallus,
|
20
|
nec non noster amor, dubium morumne probandus
|
|
ingeniine bonis? Latiis aestivat in oris,
|
|
anne metalliferae repetit iam moenia Lunae
|
|
Tyrrhenasque domos? quod si tibi proximus haeret,
|
|
non ego nunc vestro procul a sermone recedo.
|
25
|
certum est: inde sonus geminas mihi circumit aures.
|
|
sed tu, dum nimio possessa Hyperione flagrat
|
|
torva Cleonaei iuba sideris, exue curis
|
|
pectus et assiduo temet furare labori.
|
|
et sontes operit pharetras arcumque retendit
|
30
|
Parthus, et Eleis auriga laboribus actos
|
|
Alpheo permulcet equos, et nostra fatescit
|
|
laxaturque chelys: vires instigat alitque
|
|
tempestiva quies; maior post otia virtus.
|
|
talis cantata Briseide venit Achilles
|
35
|
acrior et positis erupit in Hectora plectris.
|
|
te quoque flammabit tacite repetita parumper
|
|
desidia et solitos novus exsultabis in actus.
|
|
certe iam Latiae non miscent iurgia leges,
|
|
et pacem piger annus habet, messesque reversae
|
40
|
dimisere forum, nec iam tibi turba reorum
|
|
vestibulo querulique rogant exire clientes.
|
|
cessat centeni moderatrix iudicis hasta,
|
|
qua tibi sublimi iam nunc celeberrima fama
|
|
eminet et iuvenis facundia praeterit annos.
|
45
|
felix curarum, cui non Heliconia cordi
|
|
serta nec imbelles Parnasi e vertice laurus,
|
|
sed viget ingenium et magnos accinctus in usus
|
|
fert animus quascumque vices. nos otia vitae
|
|
solamur cantu ventosaque gaudia famae
|
50
|
quaerimus. en egomet somnum et geniale secutus
|
|
litus ubi Ausonio se condidit hospita portu
|
|
Parthenope, tenues ignavo pollice chordas
|
|
pulso Maroneique sedens in margine templi
|
|
sumo animum et magni tumulis adcanto magistri:
|
55
|
at tu, si longi cursum dabit Atropos aevi
|
|
(detque precor Latiique ducis sic numina pergant,
|
|
quem tibi posthabito studium est coluisse Tonante,
|
|
quique tuos alio subtexit munere fasces
|
|
et spatia obliquae mandat renovare Latinae!)
|
60
|
forsitan Ausonias ibis frenare cohortes
|
|
aut Rheni populos aut nigrae litora Thyles
|
|
aut Histrum servare datur metuendaque portae
|
|
limina Caspiacae. nec enim tibi sola potentis
|
|
eloquii virtus: sunt membra accommoda bellis,
|
65
|
quique gravem tarde subeant thoraca lacerti:
|
|
seu campo pedes ire pares, est agmina supra
|
|
nutaturus apex; seu frena sonantia flectes,
|
|
serviet asper equus. nos facta aliena canendo
|
|
vergimur in senium: propriis tu pulcher in armis
|
70
|
ipse canenda geres parvoque exempla parabis
|
|
magna Getae, dignos quem iam nunc belliger actus
|
|
poscit avos praestatque domi novisse triumphos.
|
|
surge, agedum, iuvenemque puer deprende parentem,
|
|
stemmate materno felix, virtute paterna.
|
75
|
iam te blanda sinu Tyrio sibi curia felix
|
|
educat et cunctas gaudet spondere curules.'
|
|
Haec ego Chalcidicis ad te, Marcelle, sonabam
|
|
litoribus, fractas ubi Vesvius erigit iras
|
|
aemula Trinacriis volvens incendia flammis.
|
80
|
mira fides! credetne virum ventura propago,
|
|
cum segetes iterum, cum iam haec deserta virebunt,
|
|
infra urbes populosque premi proavitaque tanto
|
|
rura abiisse mari? necdum letale minari
|
|
cessat apex. procul ista tuo sint fata Teate,
|
85
|
nec Marrucinos agat haec insania montes.
|
|
Nunc si forte meis quae sint exordia musis
|
|
scire petis, iam Sidonios emensa labores
|
|
Thebais optato collegit carbasa portu
|
|
Parnasique iugis silvaque Heliconide festis
|
90
|
tura dedit flammis et virginis exta iuvencae
|
|
votiferaque meas suspendit ab arbore vittas.
|
|
nunc vacuos crines alio subit infula nexu:
|
|
Troia quidem magnusque mihi temptatur Achilles,
|
|
sed vocat arcitenens alio pater armaque monstrat
|
95
|
Ausonii maiora ducis. trahit impetus illo
|
|
iam pridem retrahitque timor. stabuntne sub illa
|
|
mole umeri an magno vincetur pondere cervix?
|
|
dic, Marcelle, feram? fluctus an sueta minores
|
|
nosse ratis nondum Ioniis credenda periclis?
|
100
|
Iamque vale et penitus voti tibi vatis honorem
|
|
corde exire veta. nec enim Tirynthius, almae
|
|
pectus amicitiae—cedet tibi gloria fidi
|
|
Theseos, et lacerum qui circa moenia Troiae
|
|
Priamiden caeso solacia traxit amico.
|
105
|