DE CRVDELITATE
|
|
Haec societas uitiorum lasciui uultus et nouae
|
9.2.pr.1
|
cupiditati inhaerentium oculorum ac delicato cultu
|
|
affluentis perque uarios inlecebrarum motus uolitantis
|
|
animi: crudelitatis uero horridus habitus, truculenta
|
|
species, uiolenti spiritus, uox terribilis, omnia mi-
|
5
|
nis et cruentis imperiis referta. cui silentium do-
|
|
nare crementum est adicere: <et>enim quem modum
|
|
sibi ipsa statuet, si ne suggillationis quidem frenis
|
|
fuerit reuocata? ad summam, cum penes illam sit
|
|
timeri, penes nos sit odisse.
|
10
|
L. Sulla, quem neque laudare neque uitupe-
|
1.1
|
rare quisquam satis digne potest, quia, dum quaerit
|
|
uictorias, Scipionem [se] populo Romano, dum exer-
|
|
cet, Hannibalem repraesentauit,—egregie namque
|
|
auctoritate nobilitatis defensa crudeliter totam urbem
|
5
|
atque omnes Italiae partes ciuilis sanguinis flumini-
|
|
bus inundauit—quattuor legiones contrariae par-
|
|
tis fidem suam secutas in publica uilla, quae in
|
|
Martio campo erat, nequiquam fallacis dexterae mi-
|
|
sericordiam inplorantes obtruncari iussit. quarum
|
10
|
lamentabiles quiritatus trepidae ciuitatis aures rece-
|
|
perunt, lacerata ferro corpora Tiberis inpatiens tanti
|
|
oneris cruentatis aquis uehere est coactus. v milia
|
|
Praenestinorum spe salutis per P. Cethegum data
|
|
extra moenia municipii euocata, cum abiectis armis
|
15
|
humi corpora prostrauissent, interficienda protinus-
|
|
que per agros dispergenda curauit. quattuor milia
|
|
et dcc dirae proscriptionis edicto iugulatos in ta-
|
|
bulas publicas retulit, uidelicet ne memoria tam
|
|
praeclarae rei dilueretur. nec contentus in eos sae-
|
20
|
uire, qui armis a se dissenserant, etiam quieti animi
|
|
ciues propter pecuniae magnitudinem per nomencla-
|
|
torem conquisitos proscriptorum numero adiecit.
|
|
aduersus mulieres quoque gladios destrinxit, quasi
|
|
parum caedibus uirorum satiatus. id quoque inex-
|
25
|
plebilis feritatis indicium est: abscisa miserorum
|
|
capita modo non uultum ac spiritum retinentia in
|
|
conspectum suum afferri uoluit, ut oculis illa, quia
|
|
ore nefas erat, manderet. quam porro crudeliter se
|
|
in M. Mario praetore gessit! quem per ora uulgi ad
|
30
|
sepulcrum Lutatiae gentis pertractum non prius uita
|
|
priuauit quam oculos infelices erueret et singulas
|
|
corporis partes confringeret. uix mihi ueri similia
|
|
narrare uideor: at ille etiam M. Plaetorium, quod
|
|
ad eius supplicium exanimis ceciderat, continuo ibi
|
35
|
mactauit, nouus punitor misericordiae, apud quem
|
|
iniquo animo scelus intueri scelus admittere fuit.
|
|
sed mortuorum umbris saltem pepercit? minime:
|
|
nam C. Marii, cuius, etsi postea hostis, quaestor
|
|
tamen aliquando fuerat, erutos cineres in Anienis
|
40
|
alueum sparsit. en quibus actis felicitatis nomen
|
|
adserendum putauit!
|
|
Cuius tamen crudelitatis C. Marius inuidiam
|
2.1
|
leuat: nam et ille nimia cupiditate persequendi ini-
|
|
micos iram suam nefarie destrinxit, C. Caesaris con-
|
|
sularis et censorii nobilissimum corpus ignobili sae-
|
|
uitia trucidando, et quidem apud seditiosissimi et
|
5
|
abiectissimi hominis bustum: id enim malorum mi-
|
|
serrimae tunc rei publicae deerat, ut Vario Caesar
|
|
piaculo caderet. paene tanti uictoriae eius non fue-
|
|
runt, quarum oblitus plus criminis domi quam laudis
|
|
in militia meruit. idem caput M. Antoni abscisum
|
10
|
laetis manibus inter epulas per summam animi ac
|
|
uerborum insolentiam aliquamdiu tenuit clarissimi-
|
|
que et ciuis et oratoris sanguine contaminari mensae
|
|
sacra passus <est> atque etiam P. Annium, qui id at-
|
|
tulerat, in sinum suum recentis caedis uestigiis
|
15
|
aspersum recepit.
|
|
Damasippus nihil laudis habuit, quod corrum-
|
3.1
|
peret, itaque memoria eius licentiore accusatione
|
|
perstringitur. cuius iussu principum ciuitatis capita
|
|
hostiarum capitibus permixta sunt Carbonisque Ar-
|
|
uinae truncum corpus patibulo adfixum gestatum est.
|
5
|
adeo aut flagitiosissimi hominis praetura multum
|
|
aut rei publicae maiestas nihil potuit.
|
|
Munatius etiam Flaccus, Pompeiani nominis
|
4.1
|
acrior quam probabilior defensor, cum ab imperatore
|
|
Caesare in Hispania inclusus moenibus Ateguensium
|
|
obsideretur, efferatam crudelitatem suam truculen-
|
|
tissimo genere uaesaniae exercuit: omnes enim eius
|
5
|
oppidi ciues, quos studiosiores Caesaris senserat,
|
|
iugulatos muris praecipitauit. feminas quoque cita-
|
|
tis nominibus uirorum, qui in contrariis castris erant,
|
|
ut caedes coniugum suarum cernerent, maternis<que>
|
|
gremiis superpositos liberos trucidauit. infantes alios
|
10
|
in conspectu parentum humo infligi, alios superiacta-
|
|
tos pilis excipi iussit. quae auditu etiam intolerabi-
|
|
lia Romano iussu Lusitanis manibus administrata
|
|
sunt, cuius gentis praesidio Flaccus uallatus diuinis
|
|
opibus uaecordi pertinacia resistebat.
|
15
|