Interim, dum haec in Italia geruntur, Aristo- 2.4.1.1
nicus, qui, mortuo rege Attalo, a quo Asia populo
Romano hereditati relicta erat, sicut relicta postea
est a Nicomede Bithynia, mentitus regiae stirpis
originem, armis eam occupauerat, is uictus a M. Per- 5
penna ductusque in triumpho, set a M'. Aquilio,
capite poenas dedit, cum initio belli Crassum Mucia-
num, uirum iuris scientissimum, decedentem ex
Asia proconsulem interemisset.
Et P. Scipio Afri- 2.1
canus Aemilianus, qui Carthaginem deleuerat, post
tot acceptas circa Numantiam clades creatus iterum
consul missusque in Hispaniam, fortunae uirtutique
expertae in Africa respondit in Hispania, et intra 5
annum ac tres menses, quam eo uenerat, circum-
datam operibus Numantiam excisamque aequauit
solo.
Nec quisquam ullius gentis hominum ante eum 3.1
clariore urbium excidio nomen suum perpetuae
commendauit memoriae: quippe, excisa Carthagine
ac Numantia, ab alterius nos metu, alterius uindi-
cauit contumeliis. 5
Hic, eum interrogante tribuno 4.1
Carbone quid de Ti. Gracchi caede sentiret, respondit,
si is occupandae rei publicae animum habuisset,
iure caesum. Et, cum omnis contio acclamasset:
'Hostium, inquit, armatorum totiens clamore non 5
territus, qui possum uestro moueri, quorum nouerca
est Italia?'
Reuersus in Vrbem intra breue tempus, 5.1
M'. Aquilio C. Sempronio consulibus abhinc annos
CLX, post duos consulatus duosque triumphos et
bis excisos terrores rei publicae, mane in lectulo
repertus est mortuus, ita ut quaedam elisarum fau- 5
cium in ceruice reperirentur notae.
De tanti uiri 6.1
morte nulla habita est quaestio eiusque corpus uelato
capite elatum est, cuius opera super totum terrarum
orbem Roma extulerat caput. Seu fatalem, ut plures,
seu conflatam insidiis, ut aliqui prodidere memoriae, 5
mortem obiit, uitam certe dignissimam egit, quae
nullius ad id temporis praeterquam auito fulgore
uinceretur.
Decessit anno ferme LVI: de quo si 7.1
quis ambiget, recurrat ad priorem consulatum eius,
in quem creatus est anno XXXVI: ita dubitare
desinet.