I.i
Psevdolvs Si ex te tacente fieri possem certior, 3
ere, quae miseriae te tam misere macerent,
duorúm labori ego hominum parsissem lubens, 5
mei te rogandi et tis respondendi mihi;
nunc quoniam id fieri non potest, necessitas
me subigit ut te rogitem. responde mihi:
quid est quod tu exanimatus iam hos multos dies
gestas tabellas tecum, eas lacrumis lavis, 10
neque tui participem consili quemquam facis?
eloquere, ut quod ego nescio id tecum sciam.
Calidorvs Misere miser sum, Pseudole. Ps. Id te Iuppiter
prohibessit. Cal. Nihil hoc Iovis ad iudicium attinet:
sub Veneris regno vapulo, non sub Iovis. 15
Ps. Licet me id scire quid sit? nam tu me antidhac
supremum habuisti comitem consiliis tuis.
Cal. Idem animus nunc est. Ps. Face me certum quid tibist;
iuvabo aut ré aut opera aut consilio bono.
Cal. Cape has tabellas, tute hinc narrato tibi 20
quae me miseria et cura contabefacit.
Ps. Mos tibi geretur. sed quid hoc, quaeso? Cal. Quid est?
Ps. Vt opinor, quaerunt litterae hae sibi liberos:
alia aliam scandit. Cal. Ludis iam ludo tuo?
Ps. Has quidem pol credo nisi Sibulla legerit, 25
interpretari álium posse neminem.
Cal. Cur inclementer dicis lepidis litteris
lepidis tabellis lepida conscriptis manu?
Ps. An, opsecro hercle, habent quas gallinae manus?
nam has quidem gallina scripsit. Cal. Odiosus mihi es. 30
lege vel tabellas redde. Ps. Immo enim pellegam.
advortito animum. Cal. Non adest. Ps. At tu cita.
Cal. Immo ego tacebo, tu istinc ex cera cita;
nam istic meus animus nunc est, non in pectore.
Ps. Tuam amicam video, Calidore. Cal. Vbi ea est, opsecro? 35
Ps. Eccam in tabellis porrectam: in cera cubat.
Cal. At te di deaeque quantumst—Ps. Servassint quidem.
Cal. Quasi solstitialis herba paulisper fui:
repente exortus sum, repentino occidi.
Ps. Tace, dúm tabellas pellego. Cal. Ergo quin legis? 40
Ps. 'Phoenicium Calidoro amatori suo
per ceram et lignum litterasque interpretes
salutem mittit et salutem abs te expetit,
lacrumans titubanti ánimo, corde et pectore.'
Cal. Perii, salutem nusquam invenio, Pseudole, 45
quam illi remittam. Ps. Quam salutem? Cal. Argenteam.
Ps. Pro lignean salute vis argenteam
remittere illi? vide sis quam tu rem geras.
Cal. Recita modo: ex tabellis iam faxo scies
quam subito argento mi usus invento siet. 50
Ps. 'Leno me peregre militi Macedonio
minis viginti vendidit, voluptas mea;
et prius quam hinc abiit, quindecim miles minas
dederat; nunc unae quinque remorantur minae.
ea caúsa miles hic reliquit symbolum, 55
expressam in cera ex anulo suam imaginem,
ut qui huc adferret eius similem symbolum,
cum eo simul me mitteret. ei rei dies
haec praestituta est, proxuma Dionysia.'
cras ea quidem sunt. Cal. Prope adest exitium mihi, 60
nisi quid mihi in te est auxili. Ps. Sine pellegam.
Cal. Sino, nám mihi videor cúm ea fabularier;
lege: dulce amarumque una nunc misces mihi.
Ps. 'Nunc nostri amores mores consuetudines,
[iocus lúdus sermo suavisaviatio] 65
compressiones artae amantum corporum,
teneris labellis molles morsiunculae,
[nostrorum órgiorum—iunculae] 67a
papillarum horridularum oppressiunculae, 68
harunc voluptátum mi omnium atque itidem tibi
distractio discidium vastities venit, 70
nisi quae mihi in test aut tibist in me salus.
haec quaé ego scivi ut scires curavi omnia;
nunc ego te experiar quid ames, quid simules. vale.'
Cal. Est misere scriptum, Pseudole. Ps. O, miserrime.
Cal. Quin fles? Ps. Pumiceos oculos habeo: non queo 75
lacrumam exorare ut expuant unam modo.
Cal. Quid ita? Ps. Genus nostrum semper siccoculum fuit.
Cal. Nilne adiuvare me audes? Ps. Quid faciam tibi?
Cal. Eheú. Ps. Eheu? id quidem hercle ne parsis: dabo.
Cal. Miser sum, argentum nusquam invenio mutuom. 80
Ps. Eheu. Cal. Neque intus nummus ullus est. Ps. Eheu.
Cal. Ille abducturus est mulierem cras. Ps. Eheu.
Cal. Istocine pacto me adiuvas? Ps. Do id quod mihi est;
nam is mihi thensaurus iugis in nostra est domo.
Cal. Actum est de me hodie. sed potes nunc mutuam 85
drachumam dare unam mihi, quam cras reddam tibi?
Ps. Vix hercle, opinor, si me opponam pignori.
sed quid ea drachuma facere vis? Cal. Restim volo
mihi émere. Ps. Quam ob rem? Cal. Qui me faciam pensilem.
certum est mihi ante tenebras tenebras persequi. 90
Ps. Quis mi igitur drachumam reddet, si dedero tibi?
an tu te ea caúsa vis sciens suspendere
ut me defraudes, drachumam si dederim tibi?
Cal. Profecto nullo pacto possum vivere,
si illa a me abalienatur atque abducitur. 95
Ps. Quid fles, cucule? vives. Cal. Quid ego ni fleam,
quoi nec paratus nummus argenti siet
neque libellai spes sit usquam gentium?
Ps. Vt litterarum ego harum sermonem audio,
nisi tu illi lacrumis fleveris argenteis, 100
quod tu istis lacrumis te probare postulas,
non pluris refert quam si imbrem in cribrum geras.
verum ego te amantem, ne pave, non deseram.
spero alicunde hodie me bona opera aut hac mea
tibi inventurum esse auxilium argentarium. 105
atque id futurum unde unde dicam nescio,
nisi quia futurum est: ita supercilium salit.
Cal. Vtinam quae dicis dictis facta suppetant.
Ps. Scis tu quidem hercle, mea si commovi sacra,
quo pacto et quantas soleam turbellas dare. 110
Cal. In te nunc omnes spes sunt aetati meae.
Ps. Satin est, si hanc hodie mulierem efficio tibi
tua ut sit, aut si tibi do viginti minas?
Cal. Satis, sí futurumst. Ps. Roga me viginti minas,
ut me effecturum tibi quod promisi scias. 115
roga, opsecro hercle. gestio promittere.
Cal. Dabisne argenti mi hodie viginti minas?
Ps. Dabo. molestus nunciam ne sis mihi.
atque hoc, ne dictum tibi neges, dico prius:
si neminem alium potero, tuom tangam patrem. 120
Cal. Di te mihi semper servent. verum, si potest,
pietatis causa—vel etiam matrem quoque.
Ps. De istac re in oculum utrumvis conquiescito.
Cal. Oculum anne in aurem? Ps. At hoc pervolgatumst minus.
nunc, ne quis dictum sibi neget, dico omnibus 125
pube praesenti in contione: omni poplo,
omnibus amicis notisque edico meis,
in hunc diem a me ut caveant, ne credant mihi.
Cal. St, táce opsecro hércle. Ps. Quid negoti est? Cal. Ostium 129-130
lenonis crepuit. Ps. Crura mavellem modo. 131
Cal. Atque ipse egreditur intus, periuri caput.