IV.iii
|
|
Trachalio Heus, máne. Grip. Quid maneam? Trach. Dum hánc tibi, quam tráhis, rudentem cómplico.
|
938
|
Grip. Mitté modo. Trach. At pol ego te ádiuvo nam bónis quod bene fit haúd perit.
|
|
Grip. Turbída tempestas héri fuit,
|
940
|
nil hábeo, adulescens, píscium, ne tú mihi esse póstules;
|
|
non vídes referre me úvidum reté, sine squamosó pecu?
|
|
Trach. Non édepol piscis éxpeto quam tuí sermonis sum índigens.
|
|
Grip. Enícas iam me odio, quísquis es. Trach. Non sínam ego abire hinc té. mane.
|
|
Gr. Cave sís malo. quid tú, malum, nám me retrahis? Tr. Aúdi.
|
945
|
G. Non aúdio. T. At pol qui aúdies póst. G. Quin loquere quíd vis.
|
|
Tr. Eho máne dum, est óperae pretium quod tíbi ego narraré volo.
|
|
Gr. Elóquere quid id est? Tr. Víde num quispíam consequitur própe nos.
|
|
Grip. Écquid est quód mea réferat? Trach. Scílicet.
|
|
séd boni cónsili écquid in té mihi est?
|
950
|
Grip. Quíd negoti ést, modo díce. Trach. Dicám, tace,
|
|
sí fidem modo dás mihi te nón fore infídum.
|
|
Grip. Dó fidem tibi, fídus ero, quísquis es. Trach. Aúdi.
|
|
furtum égo vidi qui fáciebat;
|
|
norám dominum, id cui fíebat,
|
955
|
post ád furem egomet dévenio
|
|
feroque eí condicionem hóc pacto:
|
|
'ego istúc furtum scio cuí factum est;
|
|
nunc míhi si vis dare dímidium,
|
|
indícium domino nón faciam.'
|
|
is míhi nihil etiam réspondit.
|
960
|
quid inde aéquom est dari mihi? dímidium
|
|
volo ut dícas. Grip. Immo hercle étiam amplius,
|
|
nam nísi dat, domino dícundum
|
|
censeó. Trach. Tuo consilió faciam.
|
|
nunc ádvorte animum; námque hoc omne
|
|
attinét ad te. Grip. Quid fáctumst?
|
962a
|
Tr. Vídulum istum cúiust novi ego hóminem iam pridem. Gr. Quid est?
|
963
|
Trach. Et quo pacto periit. Grip. At ego quo pacto inventust scio
|
|
et qui invenit hominem novi et dominus qui nunc est scio.
|
965
|
nihilo pol pluris tua hoc quam quanti illud refert mea:
|
|
ego illum novi cuius nunc est, tu illum cuius antehac fuit.
|
|
hunc homo feret a me nemo, ne tu te speres potis.
|
|
Trach. Non ferat si dominus veniat? Grip. Dominus huic, ne frustra sis,
|
|
nisi ego nemo natust, hunc qui cepi in venatu meo.
|
970
|
Trach. Itane vero? Grip. Ecquem esse dices in mari piscem meum?
|
|
quos cum capio, siquidem cepi, mei sunt; habeo pro meis,
|
|
nec manu adseruntur neque illinc partem quisquam postulat.
|
|
in foro palam omnes vendo pro meis venalibus.
|
|
mare quidem commune certost omnibus. Trach. Adsentio:
|
975
|
qui minus hunc communem quaeso mi esse oportet vidulum?
|
|
in mari inventust communi. Grip. Esne impudenter impudens?
|
|
nam si istuc ius sit quod memoras, piscatores perierint.
|
|
quippe quom extemplo in macellum pisces prolati sient,
|
|
nemo emat, suam quisque partem piscium poscant sibi,
|
980
|
dicant, in mari communi captos. Trach. Quid ais, impudens?
|
|
ausu's etiam comparare vidulum cum piscibus?
|
|
eadem tandem res videtur? Grip. In manu non est mea:
|
|
ubi demisi rete atque hamum, quidquid haesit extraho.
|
|
meum quod rete atque hami nancti sunt, meum potissimumst.
|
985
|
Tr. Immo hercle haud est, siquidem quod vas excepisti. Gr. Philosophe.
|
|
Trach. Sed tu enumquam piscatorem vidisti, venefice,
|
|
vidulum piscem cepisse aut protulisse ullum in forum?
|
|
non enim tu híc quidem occupabis omnis quaestus quos voles:
|
|
et vitorem et piscatorem te esse, impure, postulas.
|
990
|
vel te mihi monstrare oportet piscis qui sit vidulus,
|
|
vel quod in mari non natum est neque habet squamas ne feras.
|
|
Gr. Quid, tu numquam audisti esse antehac vidulum piscem? Tr. Scelus,
|
|
nullus est. Grip. Immo est profecto; ego, qui sum piscator, scio;
|
|
verum raro capitur, nullus minus saepe ad terram venit.
|
995
|
Trach. Nil agis, dare verba speras mihi te posse, furcifer.
|
|
Gr. Quo colore est, hoc colore capiuntur pauxilluli;
|
|
sunt alii puniceo corio, magni item; atque atri. Trach. Scio.
|
|
tu hercle, opino, in vidulum te bis convertes, nisi caves:
|
|
fiet tibi puniceum corium, postea atrum denuo.
|
1000
|
Grip. Quod scelus hodie hoc inveni. Trach. Verba facimus, it dies.
|
|
vide sis, cuius arbitratu nos vis facere. Grip. Viduli
|
|
arbitratu. * ita enim vero. Trach. Stultus es. Grip. Salve, Thales.
|
|
Trach. Tu istunc hodie non feres, nisi das sequestrum aut arbitrum,
|
|
quoius haec res arbitratu fiat. Grip. Quaeso, sanus es?
|
1005
|
Trach. Elleborosus sum. Grip. At ego cerritus, hunc non amittam tamen.
|
|
Trach. Verbum etiam adde unum, iam in cerebro colaphos apstrudam tuo;
|
|
iam ego te hic, itidem quasi peniculus novos exurgeri solet,
|
|
ni hunc amittis, exurgebo quidquid umoris tibist.
|
|
Grip. Tange: adfligam ad terram te itidem ut piscem soleo polypum.
|
1010
|
vis pugnare? Trach. Quid opust? quin tu potius praedam divide.
|
|
Grip. Hinc tu nisi malum frunisci nil potes, ne postules.
|
|
abeo ego hinc. Tr. At ego hinc offlectam navem, ne quo abeas. mane.
|
|
Grip. Si tu proreta isti navi es, ego gubernator ero.
|
|
mitte rudentem, sceleste. Trach. Mittam: omitte vidulum.
|
1015
|
Grip. Numquam hercle hinc hodie ramenta fies fortunatior.
|
|
Trach. Non probare pernegando mihi potes, nisi pars datur
|
|
aut ad arbitrum reditur aut sequestro ponitur.
|
|
Grip. Quemne ego excepi in mari—Trach. At ego ínspectavi e litore.
|
|
Grip. Mea opera, labore et rete et horia? Trach. Numqui minus,
|
1020
|
si veniat nunc dominus cuiust, ego qui inspectavi procul
|
|
te hunc habere, fur sum quam tu? Grip. Nihilo. Trach. Mane, mastigia:
|
|
quo argumento socius non sum, et fur sum? fac dum ex te sciam.
|
|
Grip. Nescio, neque ego istas vestras leges urbanas scio,
|
|
nisi quia hunc meum esse dico. Trach. Ét ego item esse aio meum.
|
1025
|
Grip. Mane, iam repperi quo pacto nec fur nec socius sies.
|
|
Trach. Quo pacto? Grip. Sine me hinc abire, tú abi tacitus tuam viam;
|
|
nec tu me cuiquam indicassis neque ego tibi quicquam dabo;
|
|
tu taceto, ego mussitabo: hoc optimum atque aequissimum est.
|
|
Trach. Ecquid condicionis audes ferre? Grip. Iam dudum fero:
|
1030
|
ut abeas, rudentem amittas, mihi molestus ne sies.
|
|
Tr. Mane, dum refero condicionem. Gr. Te, opsecro hercle, aufer modo.
|
|
Trach. Ecquem in his locis novisti? Grip. Oportet vicinos meos.
|
|
Tr. Vbi tu hic habitas? Gr. Porro illic longe usque in campis ultimis.
|
|
Trach. Vin qui in hac villa habitat, eius arbitratu fieri?
|
1035
|
Grip. Paulisper remitte restem, dum concedo et consulo.
|
|
Trach. Fiat. Grip. Euge, salva res est, praeda haec perpetua est mea;
|
|
ad meum erum arbitrum vocat me hic intra praesepis meas:
|
|
numquam hercle hodie abiudicabit ab suo triobolum.
|
|
ne iste haud scit quam condicionem tetulerit. íbo ad arbitrum.
|
1040
|
Tr. Quid igitur? Gr. Quamquam istuc esse ius meum certo scio,
|
|
fiat istuc potius, quam nunc pugnem tecum. Trach. Nunc places.
|
|
Grip. Quamquam ad ignotum arbitrum me appellis, si adhibebit fidem,
|
|
etsist ignotus, notus: si non, notus ignotissimust.
|
|