II.iii
|
|
Cvrcvlio Dáte viam mihi, nóti [atque] ignoti, dúm ego hic officiúm meum
|
280
|
facio: fugite omnes, abite et de via decedite,
|
|
ne quem in cursu capite aut cubito aut pectore offendam aut genu.
|
|
ita nunc subito, propere et celere obiectumst mihi negotium,
|
|
nec <homo> quisquamst tám opulentus, qui mi obsistat in via,
|
|
nec strategus nec tyrannus quisquam, nec agoranomus,
|
285
|
nec demarchus nec comarchus, nec cum tanta gloria,
|
|
quin cadat, quin capite sistat in via de semita.
|
|
tum isti Graeci palliati, capite operto qui ambulant,
|
|
qui incedunt suffarcinati cum libris, cum sportulis,
|
|
constant, conferunt sermones inter se<se> drapetae,
|
290
|
obstant, obsistunt, incedunt cum suis sententiis,
|
|
quos semper videas bibentes esse in thermipolio,
|
|
ubi quid subripuere: operto capitulo calidum bibunt,
|
|
tristes atque ebrioli incedunt: eos ego si offendero,
|
|
ex unoquoque eorum exciam crépitum polentarium.
|
295
|
tum isti qui ludunt datatim servi scurrarum in via,
|
|
et datores et factores omnis subdam sub solum.
|
|
proin se domi contineant * , vitent infortunio.
|
|
Phaed. Recte hic monstrat, si imperare possit. nam ita nunc mos viget,
|
|
ita nunc servitiumst: profecto modus haberi non potest.
|
300
|
Cvr. Ecquis est qui mihi commonstret Phaedromum genium meum?
|
|
ita res subita est, celeriter mihi [hoc] hómine convento est opus.
|
|
Pal. Te ille quaerit. Phaed. Quid si adeamus? heus, Curculio, te volo.
|
|
Cvrc. Quis vocat? quis nominat me? Phaed. Qui te conventum cupit.
|
|
C. Haud magis <me> cupis quam ego te cupio. Ph. O mea opportunitas,
|
305
|
Curculio exoptate, salve. Cvrc. Salve. Phaed. Salvom gaudeo
|
|
te advenire. cedo tuam mi dexteram. ubi sunt spes meae?
|
|
eloquere, obsecro hércle. Cvrc. Eloquere, te óbsecro, ubi súnt meae?
|
|
Phaed. Quid tibist? Cvrc. Tenebrae oboriuntur, genua inedia succidunt.
|
|
Phaed. Lassitudine hercle credo. Cvrc. Retine, retine me, obsecro.
|
310
|
Phaed. Viden ut expálluit? datin isti sellam, ubi assidat, cito
|
|
et aqualem cum aqua? properatin ocius? Cvrc. Animo male est.
|
|
Pal. Vin aquam? Cvrc. Si frustulenta est, da, obsecro hercle, obsorbeam.
|
|
Pal. Vae capiti tuo. Cvrc. Obsecro hercle, facite ventum ut gaudeam.
|
|
Pal. Maxume. Cvrc. Quid facitis, quaeso? Pal. Ventum. Cvrc. Nolo equidem mihi
|
315
|
fieri ventulum. Phaed. Quid igitur vis? Cvrc. Esse, ut ventum gaudeam.
|
|
Pal. Iuppiter te dique perdant. Cvrc. Perii, prospicio parum,
|
|
gramarum habeo dentes plenos, lippiunt fauces fame,
|
|
ita cibi vacivitate venio lassis lactibus.
|
|
Ph. Iám edes aliquid. Cv. Nolo hercle aliquid: certum quam aliquid mavolo.
|
320
|
Pal. Immo si scias, reliquiae quae sint. Cvrc. Scire nímis lubet
|
|
ubi sient, nam illis conventis sane opus est meis dentibus.
|
|
Ph. Pernam, abdomen, sumen sueris, glandium—Cv. Ain tu omnia haec?
|
|
in carnario fortasse dicis. Ph. Immo in lancibus,
|
|
quae tibi sunt parata, postquam scimus venturum. Cvrc. Vide
|
325
|
ne me ludas. Phaed. Ita me amabit quám ego amo, ut ego haud mentior.
|
|
sed quod te misi, nihilo sum certior. Cvrc. Nihil attuli.
|
|
Phaed. Perdidisti me. Cvrc. Invenire possum, si mi operam datis.
|
|
postquam tuo iussu profectus sum, perveni in Cariam,
|
|
video tuom sodalem, argenti rogo uti faciat copiam.
|
330
|
scires velle gratiam tuam, noluit frustrarier,
|
|
ut decet velle hominem amicum amico, atque opitularier:
|
|
respondit mihi paucis verbis, atque adeo fideliter,
|
|
quod tibi est item sibi esse, magnam argenti ínopiam.
|
|
Phaed. Perdis me tuis dictis. Cvrc. Immo servo et servatum volo.
|
335
|
postquam mihi responsum est, abeo ab illo maestus ad forum
|
|
med illo frustra advenisse. forte aspicio militem.
|
|
aggredior hominem, saluto adveniens. 'salve' inquit mihi,
|
|
prendit dexteram, seducit, rogat quid veniam Cariam;
|
|
dico me illo advenisse animi causa. ibi me interrogat,
|
340
|
ecquem in Epidauro Lyconem tarpezitam noverim.
|
|
dico me novisse. 'quid? lenonem Cappadocem?' annuo
|
|
visitasse. 'sed quid eum vis?' 'quia de illo emi virginem
|
|
triginta minis, vestem, aurum; et pro ís decem coáccedunt minae.'
|
|
'dédisti tu argentum?' inquam. 'ímmo ápud trapezitam situm est
|
345
|
illum quem dixi Lyconem, atque ei mandavi, qui anulo
|
|
meo tabellas obsignatas attulisset, ut daret
|
|
operam, ut mulierem a lenone cum auro et veste abduceret.'
|
|
postquam hoc mihi narravit, abeo ab illo. revocat me ilico,
|
|
vocat me ad cenam; religio fuit, denegare nolui.
|
350
|
'quid si abeamus ac décumbamus?' inquit. consilium placet:
|
|
'neque diem decet morari, neque nocti nocerier.'
|
|
'omnis res paratast'. et nos, quibus paratum est, assumus.
|
|
postquam cenati atque appoti, talos poscit síbi in manum,
|
|
provocat me in aleam, ut ego ludam: pono pallium;
|
355
|
ille suom amiculum opposivit, invocat Planesium.
|
|
Phaed. Meosne amores? Cvrc. Tace parumper. iacit volturios quattuor.
|
|
talos arripio, invoco almam meam nutricem Hérculem,
|
|
iacto basilicum; propino magnum poclum: ille ebibit,
|
|
caput deponit, condormiscit. ego ei subduco anulum,
|
360
|
deduco pedes de lecto clam, ne miles sentiat.
|
|
rogant me servi quó eam: dico me ire quo saturi solent.
|
|
ostium ubi conspexi, exinde me ilico protinam dedi.
|
|
Phaed. Laudo. Cvrc. Laudato quando illud quod cupis effecero.
|
|
* * *
|
364a
|
eamus nunc intro, ut tabellas consignemus. Phaed. Num moror?
|
365
|
Cvrc. Atque aliquid prius obstrudamus, pernam, sumen, glandium,
|
|
haec sunt ventris stabilimenta, pane et assa bubula,
|
|
poculum grande, aula magna, ut satis consilia suppetant.
|
|
tu tabellas consignato, híc ministrabit, égo edam.
|
|
dicam quem ad modum conscribas. sequere me hac intro. Phaed. Sequor.—
|
370
|