Hisce auditis exacerbatus aquariolus iste uxoris suae
|
78.1
|
ita ira extumuit, ita exarsit furore, ut in feminam sanc-
|
|
tissimam et pudicissimam praesente filio eius digna cubi-
|
|
culo suo diceret, amatricem eam, me magum et ueneficum
|
|
clamitaret multis audientibus (quos, si uoles, nominabo):
|
5
|
se mihi sua manu mortem allaturum. uix hercule possum
|
|
irae moderari, ingens indignatio animo oboritur. tune,
|
|
effeminatissime, tua manu cuiquam uiro mortem minitari<s>?
|
|
at qua tandem manu? Philomelae an Medeae an Clyte-
|
|
me[n]strae? quas tamen cum saltas—tanta mo<l>litia
|
10
|
animi, tanta formido ferri est—, sine cludine saltas. sed
|
|
ne longius ab ordine digrediar: Pudentilla postquam filium
|
|
uidet praeter opinionem contra suam esse sententiam
|
|
deprauatum, rus profecta scripsit ad eum obiurgandi
|
|
gratia illas famosissimas litteras, quibus, ut isti aiebant,
|
15
|
confessa est sese mea magia in amorem inductam demen-
|
|
tire; quas tamen litteras tabulario Pontiani praesente et
|
|
contra scribente Aemiliano nudius tertius tuo iussu, Maxime,
|
|
testato describsimus; in quibus omnia contra praedicationem
|
|
istorum pro me reperiuntur. quamquam, etsi destrictius
|
79.1
|
magum me dixisset, posset uideri excusabunda se filio
|
|
uim meam quam uoluntatem suam causari maluisse. an
|
|
sola Phaedra falsum epistolium de amore commenta est,
|
|
ac non omnibus mulieribus haec ars usitata est, ut, cum
|
5
|
aliquid eius modi uelle coeperunt, malint coactae uideri?
|
|
quod si etiam animo ita putauit, me magum esse, idcir-
|
|
cone magus habear, quia hoc scripsit Pudentilla? uos tot
|
|
argumentis, tot testibus, tanta oratione magum me non
|
|
probatis: illa uno uerbo probaret? et quanto tandem
|
10
|
grauius habendum est quod in iudicio subscribitur quam
|
|
quod in epistola scribitur. quin tu me meismet factis,
|
|
non alienis uerbis reuincis? ceterum eadem uia multi rei
|
|
cuiusuis maleficii postulabuntur, si ratum futurum est
|
|
quod quisque in epistola sua uel amore uel odio cuius-
|
15
|
piam scripserit. 'magum te scripsit Pudentilla: igitur
|
|
magus es.' quid, si consulem me scripsisset: consul essem?
|
|
quid enim, si pictorem, si medicum, quid denique, si
|
|
innocentem? num aliquid horum putares idcirco, quod
|
|
illa dixisset? nihil scilicet. atqui periniurium est ei
|
20
|
fidem in peioribus <habere, cui in melioribus> non haberes,
|
|
posse litteras eius ad perniciem, non posse ad salutem.
|
|
'sed' inquit 'animi <furens> fuit, efflictim te amabat.'
|
|
concedo interim. num tamen omnes qui amantur magi
|
|
sunt, si hoc forte qui amat scripserit? c<r>edo nunc quod
|
25
|
Pudentilla me in eo tempore non amabat, siquidem id
|
|
foras scripsit, quod palam erat mihi obfuturum. po-
|
80.1
|
stremo quid uis, sanam an insanam fuisse, dum scriberet?
|
|
sanam dices? nihil ergo erat magicis artibus passa.
|
|
insanam respondebis? nesciit ergo quid scribserit, eoque
|
|
ei fides non habenda est; immo etiam, si fuisset insana,
|
5
|
insanam se esse nescisset. nam ut absurde facit qui
|
|
tacere se dicit, quod ibidem dicendo tacere sese non tacet
|
|
et ipsa professione quod profitetur infirmat, ita uel magis
|
|
hoc repugnat: 'ego insanio', quod uerum non est, nisi
|
|
sciens dicit; porro sanus est, qui scit quid sit insania,
|
10
|
quippe insania scire se non potest, non magis quam
|
|
caecitas se uidere. igitur Pudentilla compos mentis fuit,
|
|
si compotem mentis se non putabat. possum, si uelim,
|
|
pluribus, sed mitto dialectica. ipsas litteras longe aliud
|
|
clamantis et quasi dedita opera ad iudicium istud prae-
|
15
|
paratas et accommodatas recitabo. accipe tu et lege,
|
|
usque dum ego interloquar.—
|
|