Si quis forte in hoc pulcherrimo coetu ex il<l>is inuisoribus 9.1
meis malignus sedet, quoniam ut in magna ciuitate hoc
quoque genus inuenitur, qui meliores obtrectare malint
quam imitari et, quorum similitudinem desperent, eorundem
adfectent simultatem, scilicet uti, qui suo nomine obscuri 5
sunt, meo innotescant,—si qui igitur ex illis liuid[in]is
splendidissimo huic auditorio uelut quaedam macula se
immiscuit, uelim paulisper suos oculos per hunc incredi-
bilem consessum circumferat contemplatusque frequentiam
tantam, quanta ante me in auditorio philosophi nunquam 10
uisitata est, reputet cum animo suo, quantum periculum
conseruandae existimationis hic adeat, qui contemni non
consueuit, cum sit arduum et oppido difficile uel modicae
paucorum expectationi satisfacere, praesertim mihi, cui et
ante parta existimatio et uestra de me benigna praesumptio 15
nihil [non] quicquam sinit neglegenter ac de summo pectore
hiscere. quis enim uestrum mihi unum soloecismum igno-
uerit? quis uel unam syllabam barbare pronuntiatam dona-
uerit? quis incondita et uitiosa uerba temere quasi deliran-
tibus oborientia permiserit blaterare? quae tamen aliis facile 20
et sane meritissimo ignoscitis. meum uero unumquod-
que dictum acriter examinatis, sedulo pensiculatis, ad limam
et lineam certam redigitis, cum torno et coturno uero
comparatis. tantum habet u[t]ilitas excusationis, dignitas
difficultatis. adgnosco igitur difficultatem meam nec depre- 25
cor, quin sic existimetis. nec tamen uos parua quaedam
et praua similitudo falsos animi habeat, quoniam quaedam,
ut saepe dixi, palliata mendicabula obambulant. praeco
proconsul(is) et ipse tribunal ascendit, et ipse togatus illic
uidetur, et quidem perdiu stat aut ambulat aut plerumque 30
contentissime clamitat, enimuero proconsul ipse moderata
uoce rarenter et sedens loquitur et plerumque de tabella
legit, quippe praeconis uox garrula ministerium est, pro-
consulis autem tabella sententia est, quae semel lecta ne-
que augeri littera una neque autem minui potest, sed utcum- 35
que recitata est, ita prouinciae instrumento refertur. patior
et ipse in meis studiis aliquam pro meo captu similitudi-
nem; nam quodcumque ad uos protuli, exce[r]ptum ilico et
lectum est, nec reuocare illud nec autem mutare nec emen-
dare mihi inde quidquam licet. quo maior religio dicendi 40
habenda est, et quidem non in uno genere studiorum. plura
enim mea extant in Camenis quam Hippiae in opificiis
opera. quid istud sit, si animo attendatis, diligentius et
accuratius disputabo.
  Et Hippias e numero sophistarum est, artium multitu- 45
dine prior omnibus, eloquentia nulli secundus; aetas illi
cum Socrate, patria Elis; genus ignoratur, gloria uero magna,
fortuna modica, sed ingenium nobile, memoria excellens,
studia uaria, aemuli multi. uenit Hippias iste quondam
certamine Olympio Pisam, non minus cultu uisendus quam 50
elaboratu mirandus. omnia secum quae habebat, nihil eorum
[m]emerat, sed suis sibi manibus confecerat, et indumenta,
quibus indutus, et calciamenta, quibus erat inductus, et
gestamina, quibus erat conspicatus. habebat indutui ad
corpus tunicam interulam tenuissimo textu, triplici licio, 55
purpura duplici: ipse eam sibi solus domi texuerat. habebat
cinctui balteum, quod genus pictura Babylonica miris colo-
ribus uariegatum: nec in hac eum opera quisquam adiu-
uerat. habebat amictui pallium candidum, quod superne
circumiecerat: id quoque pallium co<m>perior[is] ipsius 60
laborem fuisse. etiam pedum tegumenta crepidas sibimet
compegerat; etiam anulum in laeua aureum faberrimo signa-
culo quem ostentabat, ipse eius anuli et orbiculum circu-
lauerat et palam clauserat et gemmam insculpserat. non-
dum omnia eius commemoraui. enim non pigebit me com- 65
memorare, quod illum non puditum est ostentare, qui magno
in coe[p]tu praedicauit, fabricatum semet sibi ampullam
quoque oleariam, quam gestabat, lenticulari forma, tereti
ambitu, pressula rutunditate, iuxtaque honestam strigile-
culam, recta fastigatione cymulae, flexa tubulatione ligulae, 70
ut et ipsa in manu capulo moraretur et sudor ex ea riuulo
laberetur. quis autem non laudabit hominem tam nume-
rosa arte multiscium, totiugi scientia magnificum, tot uten-
silium peritia daedalum? quin et ipse Hippian laudo, sed
ingenii eius fecunditatem malo doctrinae quam supellectilis 75
multiformi instrumento aemulari, fateorque me sellularias
quidem artes minus callere, uestem de textrina emere,
baxeas istas de sutrina praestinare, enimuero anulum nec
gestare, gemmam et aurum iuxta plumbum et lapillos nulli
aestimare, strigilem et ampullam ceteraque balnei utensilia 80
nundinis mercari. prorsum enim non eo infiti[ti]as nec radio
nec subula nec lima nec torno nec id genus ferramenti<s>
uti nosse, sed pro his praeoptare me fateor uno chartario
calamo me reficere poemata omnigenus apta uirgae, lyrae,
socco, coturno, item satiras ac <g>riphos, item <h>istorias 85
uarias rerum nec non <o>rationes laudatas disertis nec non
dialogos laudatos philosophis atque haec <et> alia [et] eius-
dem modi tam graece quam latine, gemino uoto, pari studio,
simili stilo. quae utinam possem equidem non singillatim
ac discretim, sed cunctim et coaceruatim tibi, proconsul 90
[ut] optime, offerre ac praedicabili testimonio tuo ad
omnem nostram Camenam frui! non hercule penuria laudis,
quae mihi dudum integra et florens per omnes antecessores
tuos ad te reseruata est, sed quoniam nulli me probatiorem
uolo, quam que<m> ipse ante omnis merito probo. enim 95
sic natura comparatum est, ut eum quem laudes etiam
ames, porro quem ames etiam laudari te ab illo uelis. at-
que ego me dilectorem tuum profiteor, nulla tibi priuatim,
sed omni publicitus gratia obstrictus. nihil quippe a te
impetraui, quia nec postulaui. sed philosophia me docuit 100
non tantum beneficium amare, sed etiam maleficium <negare>
magisque iudicio impertire quam commodo inseruire et
quod in commune expediat malle quam quod mihi. igitur
bonitatis tuae diligunt plerique fructum, ego studium. idque
facere adortus sum, dum mo[do]derationem tuam in prouin- 105
cialium negotiis contemplor, qua effec<is>ti ut te amare
debeant experti propter beneficium, expertes propter exem-
plum. nam et beneficio multis commodasti et exemplo om-
nibus profuisti. quis enim a te non amet discere, quanam
moderatione optineri queat * * * ; tua ista grauitas iucunda, 110
mitis austeritas, placida constantia blandusque uigor est.
neminem proconsulum, quod sciam, prouincia Africa magis
reuerita est, minus uerita: nullo nisi tuo anno ad coercenda
peccata plus pudor quam timor ualuit. nemo te alius pari
potestate saepius profuit, rarius terruit, nemo similiorem 115
uirtute filium adduxit. igitur nemo Carthagini proconsulum
diutius fuit. nam etiam eo tempore, quo prouincia<m>
circumibas, manente nobis Honorino minus sensimus absen-
tiam tuam, quam<quam> te magis desideraremus; paterna
in filio aequitas, senilis in iuuene [auctoritas] prudentia, 120
consularis in legato auctoritas, prorsus omnis uirtutes tuas
ita effi<n>git ac repraesentat, ut medius fidius admirabilior
esset in iuuene quam in te parta laus, nisi eam tu talem
dedisses. qua utinam perpetuo liceret frui. quid nobis cum
istis proconsulum uici[ci]bus, quid cum annis breuibus et 125
festinantibus mensibus. o celer<e>s bonorum hominum dies,
o praesidum optimorum citata curricula. iam te, Seueriane,
tota prouincia desideramus. enimuero Honorinum et honos
suus ad praeturam uocat et fauor Caesarum ad consulatum
format et amor noster inpraesentiarum tenet, et spes Cartha- 130
ginis in futurum spondet, uno solacio freta exempli tui, quod
qui legatus mittitur, proconsul ad nos cito reuersurus est.