BELLVM SYRIACVM REGIS ANTIOCHI
  Macedoniam statim et regem Philippum Antio- 1.24.1
chus excepit quodam casu, quasi de industria sic
adgubernante fortuna, ut quem ad modum ab Africa
in Europam, sic ab Europa in Asiam ultro se sugge-
rentibus causis imperium procederet, et cum terrarum 5
orbis situ ipse ordo victoriarum navigaret. non aliud
formidolosius fama bellum fuit; quippe cum Persas
et orientem, Xerxen atque Darium cogitarent, quando
perfossi invii montes, quando velis opertum mare nun-
tiaretur. ad hoc caelestes minae territabant, cum umore 10
continuo Cumanus Apollo sudaret. sed hic faventis
Asiae suae numinis timor erat. nec sane viris opibus
armis quidquam copiosius Syria; sed in manus tam
ignavi regis inciderat, ut nihil fuerit in Antiocho spe-
ciosius quam quod a Romanis victus est. inpulere regem 15
in id bellum illinc Thoas Aetoliae princeps, inhono-
ratam apud Romanos querens adversus Macedonas
militiae suae societatem, hinc Hannibal, qui in Africa
victus, profugus et pacis inpatiens hostem populo
Romano toto orbe quaerebat. et quod illud fuisset 20
periculum, si se consiliis eius rex tradidisset, id est si
Asiae viribus usus fuisset miser Hannibal? sed rex
suis opibus et nomine regio fretus satis habuit bellum
movere. Europa iam dubio procul iure belli ad Romanos
pertinebat. hic Lysimachiam, urbem in litore Thracio 25
positam a maioribus suis, Antiochus ut hereditario
iure repetebat. hoc velut sidere, Asiatici belli mota
tempestas. et maximus regum, contentus fortiter indi-
xisse bellum, cum ingenti strepitu ac tumultu movisset
ex Asia, occupatis statim insulis Graeciaeque litoribus 30
otia et luxus quasi victor agitabat. Euboean insulam
continenti adhaerentem tenui freto reciprocantibus
aquis Euripus abscidit. hic ille positis aureis sericisque
tentoriis sub ipso freti murmure, cum praefluentes
aquae tibiis fidibusque concinerent, conlatis undique 35
quamvis per hiemem rosis, ne non aliquo genere ducem
agere videretur, virginum puerorumque dilectus habe-
bat. talem ergo regem iam luxuria sua debellatum
Acilio Glabrione consule populus Romanus in insula
adgressus ipso statim adventus sui nuntio coegit ab 40
insula fugere. tum praecipitem apud Thermopylas
adsecutus, locum trecentorum Laconum speciosa caede
memorandum, ne ibi quidem fiducia loci resistentem
mari ac terra cedere coegit. statim et e vestigio itur in
Syriam. classis regia Polyxenidae Hannibalique com- 45
missa—nam rex proelium nec spectare poterat—
duce Aemilio Regillo, adremigantibus Rhodis tota
laceratur. ne sibi placeant Athenae: in Antiocho vicimus
Xerxen, in Aemilio Alcibiaden aequavimus, Epheso
Salamina pensavimus. tum consule Scipione, cui frater, 50
ille modo victor Carthaginis Africanus, voluntaria
legatione aderat, debellari regem placet. et iam toto
cesserat mari, sed nos imus ulterius. Maeandrum ad
amnem montemque Sipylum castra ponuntur. hic rex
incredibile dictu quibus auxiliis, quibus copiis conse- 55
derat. trecenta milia peditum, equitum falcatorumque
curruum non minor numerus. elephantis ad hoc in-
mensae magnitudinis, auro purpura argento et suo
ebore fulgentibus, aciem utrimque vallaverat. sed haec
omnia praepedita magnitudine sua, ad hoc imbre, qui su- 60
bito superfusus mira felicitate Persicos arcus corruperat.
primum trepidatio, mox fuga, deinde triumphus fue-
runt. victo et supplici pacem partemque regni dari
placuit eo libentius, quod tam facile cessisset.