| BELLVM CVM ANTONIO ET CLEOPATRA | |
| Furor Antonii quatenus per ambitum non poterat | 2.21.1 |
| interire, luxu et libidine exstinctus est. quippe cum | |
| post Parthos exosus arma in otio ageret, captus amore | |
| Cleopatrae quasi bene gestis rebus in regio se sinu | |
| reficiebat. hinc mulier Aegyptia ab ebrio imperatore | 5 |
| pretium libidinum Romanum imperium petit; et pro- | |
| misit Antonius, quasi facilior esset Partho Romanus. | |
| igitur dominationem parare nec tacite; sed patriae, | |
| nominis, togae, fascium oblitus totus in monstrum illud | |
| ut mente, ita habitu quoque cultuque desciverat. au- | 10 |
| reum in manu baculum, ad latus acinaces, purpurea | |
| vestis ingentibus obstricta gemmis: diadema deerat, ut | |
| regina rex et ipse frueretur. ad primam novorum mo- | |
| tuum famam Caesar a Brundisio traiecerat, ut venienti | |
| bello occurreret, positisque castris in Epiro omne litus | 15 |
| Actiacum, Leucada insulam montemque Leucaten et | |
| Ambracii sinus cornua infesta classe succinxerat. nobis | |
| quadringentae amplius naves, ducentae [non] minus | |
| hostium; sed numerum magnitudo pensabat. quippe | |
| a senis in novenos remorum ordines, ad hoc turri- | 20 |
| bus atque tabulatis adlevatae castellorum vel urbium | |
| specie non sine gemitu maris et labore ventorum | |
| ferebantur; quae quidem ipsa moles exitio fuit. Caesa- | |
| ris naves a binis remigum in senos nec amplius ordines | |
| creverant; itaque habiles in omnia quae usus posce- | 25 |
| ret, ad impetus et recursus flexusque capiendos, illas | |
| gravis et ad omnia praepeditas singulas plures adortae | |
| missilibus, simul rostris, ad hoc ignibus iactis ad arbi- | |
| trium dissipavere. nec ulla re magis hostilium copiarum | |
| apparuit magnitudo quam post victoriam. quippe in- | 30 |
| mensae classis naufragium bello factum toto mari | |
| ferebatur, Arabumque et Sabaeorum et mille aliarum | |
| Asiae gentium spolia purpura auroque inlita adsidue | |
| mota ventis maria revomebant. prima dux fugae regina | |
| cum aurea puppe veloque purpureo in altum dedit. mox | 35 |
| secutus Antonius, sed instare vestigiis Caesar. itaque nec | |
| praeparata in Oceanum fuga nec munita praesidiis utra- | |
| que Aegypti cornua, Paraetonium atque Pelusium, pro- | |
| fuere: prope manu tenebantur. prior ferrum occupavit | |
| Antonius, regina ad pedes Caesaris provoluta temptavit | 40 |
| oculos ducis. frustra quidem: nam pulchritudo infra | |
| pudicitiam principis fuit. nec illa de vita, quae offere- | |
| batur, sed de parte regni laborabat. quod ubi despera- | |
| vit a principe servarique se triumpho vidit, incautiorem | |
| nancta custodiam in mausoleum se—sepulcra regum | 45 |
| sic vocant—recipit. ibi maximos, ut solebat, induta | |
| cultus in differto odoribus solio iuxta suum se conlo- | |
| cavit Antonium, admotisque ad venas serpentibus sic | |
| morte quasi somno soluta est. | |
| Hic finis armorum civilium: reliqua adversus ex- | 50 |
| teras gentes, quae districto circa mala sua imperio | |
| diversis orbis oris emicabant. nova quippe pax, nec- | |
| dum adsuetae frenis servitutis tumidae gentium infla- | |
| taeque cervices ab inposito nuper iugo resiliebant. ad | |
| septentrionem conversa ferme plaga ferocius agebat, | 55 |
| Norici, Illyrii, Pannonii, Delmatae, Moesi, Thraces | |
| et Daci, Sarmatae atque Germani. |