PAX PARTHORVM ET CONSECRATIO AVGVSTI
  Omnibus ad occasum et meridiem pacatis genti- 2.34.1
bus, ad septentrionem quoque, dumtaxat intra Rhe-
num atque Danuvium, item ad orientem intra Cyrum
et Euphraten, illi quoque reliqui, qui inmunes imperii
erant, sentiebant tamen magnitudinem et victorem 5
gentium populum Romanum reverebantur. nam et
Scythae misere legatos et Sarmatae amicitiam petentes.
Seres etiam habitantesque sub ipso sole Indi, cum
gemmis et margaritis elephantos quoque inter munera
trahentes, nihil magis quam longinquitatem viae inpu- 10
tabant—quadriennium inpleverant; et tamen ipse
hominum color ab alio venire caelo fatebatur. Parthi
quoque, quasi victoriae paeniteret, rapta clade Cras-
siana signa ultro rettulere. sic ubique cuncta atque con-
tinua totius generis humani aut pax fuit aut pactio, 15
aususque tandem Caesar Augustus septingentesimo ab
urbe condita anno Ianum geminum cludere, bis ante
se clusum sub Numa rege et victa primum Carthagine.
hinc conversus ad pacem pronum in omnia mala et in
luxuriam fluens saeculum gravibus severisque legibus 20
multis coercuit, ob haec tot facta ingentia dictator per-
petuus et pater patriae. tractatum etiam in senatu an,
quia condidisset imperium, Romulus vocaretur; sed
sanctius et reverentius visum est nomen Augusti, ut
scilicet iam tum, dum colit terras, ipso nomine et titulo 25
consecraretur.