Quaesitum atque tractatum, utrum siet rectius dicere 'habeo curam
|
20.6.pr.1
|
<uestri', an> 'uestrum'.
|
|
Percontabar Apollinarem Sulpicium, cum eum Romae
|
1.1
|
adulescentulus sectarer, qua ratione diceretur 'habeo curam
|
|
uestri' aut 'misereor uestri' et iste casus 'uestri' eo in loco
|
|
quem uideretur habere casum rectum. Is hic mihi ita re-
|
2.1
|
spondit: 'Quaeris' inquit 'ex me, quod mihi quoque est
|
|
iamdiu in perpetua quaestione. Videtur enim non "uestri"
|
|
oportere dici, sed "uestrum", sicuti Graeci locuntur: ἐπι-
|
|
μελοῦμαι ὑμῶν, κήδομαι ὑμῶν, in quo loco ὑμῶν aptius "uest-
|
5
|
rum" dicitur quam "vestri" et habet casum nominandi,
|
|
quem tu "rectum" appellasti, <"uos">. Inuenio tamen'
|
3.1
|
inquit 'non paucis in locis "nostri" atque "uestri" dictum,
|
|
non "nostrum" aut "uestrum". L. Sulla rerum gestarum
|
|
libro secundo: "Quod si fieri potest, ut etiam nunc nostri
|
|
uobis in mentem ueniat, nosque magis dignos credatis,
|
5
|
quibus ciuibus quam hostibus utamini quique pro uobis
|
|
potius quam contra uos pugnemus, neque nostro neque
|
|
maiorum nostrorum immerito nobis id continget." Teren-
|
4.1
|
tius in Phormione:
|
|
ita plerique ingenio sumus omnes, nostri nosmet paenitet.
|
|
Afranius in togata:
|
5.1
|
nescioqui nostri miseritust tandem deus.
|
|
Et Laberius in Necyomantia:
|
6.1
|
dum diutius detinetur, nostri oblitus est.
|
|
'Dubium porro' inquit 'non est, quin eodem haec omnia
|
7.1
|
casu dicantur: "<nostri paenitet,>" "nostri oblitus est",
|
|
"nostri misertus est", quo dicitur: "mei paenitet", "mei
|
|
misertus est", "mei oblitus est". "Mei" autem casus inter-
|
8.1
|
rogandi est, quem "genetiuum" grammatici uocant, et ab
|
|
eo declinatur, quod est "ego"; huius deinde pluratiuum est
|
|
"nos". ["Tui" aeque declinatur ab eo, quod est "tu"; huius
|
|
itidem pluratiuum est "uos".] Sic namque Plautus declina-
|
9.1
|
uit in Pseudulo in hisce uersibus:
|
|
si ex te tacente fieri possem certior,
|
|
ere, quae miseriae te tam misere macerent,
|
|
duorum labori ego hominum parsissem lubens:
|
5
|
mei te rogandi et tis respondendi mihi.
|
|
"Mei" enim Plautus hoc in loco non ab eo dixit, quod est
|
|
"meus", sed ab eo, quod est "ego". Itaque si dicere uelis
|
10.1
|
"patrem mei" pro "patrem meum", quo Graeci modo τὸν
|
|
πατέρα μου dicunt, inusitate quidem, sed recte profecto
|
|
eaque ratione dices, qua Plautus dixit "labori mei" pro
|
|
"labori meo". Haec autem ipsa ratio est in numero pluratiuo,
|
11.1
|
qua Gracchus "misereri uestrum" dixit et qua M. Cicero
|
|
"contentio uestrum" et "contentione nostrum" dixit qua-
|
|
que item ratione Quadrigarius in annali undeuicesimo uerba
|
|
haec posuit: "C. Mari, ecquando te nostrum et reipublicae
|
5
|
miserebitur!" Cur igitur Terentius "paenitet nostri", non
|
|
"nostrum", et Afranius "nostri miseritus est", non "nos-
|
|
trum"? Nihil hercle' inquit 'mihi de ista re in mentem uenit,
|
12.1
|
nisi auctoritas quaedam uetustatis non nimis anxie neque
|
|
superstitiose loquentis. Nam sicuti multifariam scriptum
|
|
est "uestrorum" pro "uestrum", ut in Plauti Mustellaria
|
|
in hoc uersu:
|
5
|
uerum illuc esse maxima pars uestrorum intellegit,
|
|
cum uellet "maxima pars" dicere "uestrum", ita nonnum-
|
|
quam "uestri" quoque dictum est pro "vestrum". Sed
|
13.1
|
procul dubio, qui rectissime loqui uolet, "uestrum" potius
|
|
dixerit quam "uestri". Et idcirco inportunissime' inquit
|
14.1
|
'fecerunt, qui in plerisque Sallusti exemplaribus scripturam
|
|
istam sincerissimam corruperunt. Nam cum ita in Catilina
|
|
scriptum esset: "Saepe maiores uestrum miseriti plebis
|
|
Romanae", "uestrum" obleuerunt et "uestri" superscrip-
|
5
|
serunt. Ex quo in plures libros mendae istius indoles
|
|
manauit.'
|
|
Haec memini mihi Apollinarem dicere, eaque tunc ipsa,
|
15.1
|
ita ut dicta fuerant, notaui.
|
|