SATVRA XVI
|
|
Quis numerare queat felicis praemia, Galli,
|
16.1
|
militiae? nam si subeuntur prospera castra
|
|
* * *
|
2a
|
me pauidum excipiat tironem porta secundo
|
3
|
sidere. plus etenim fati ualet hora benigni
|
|
quam si nos Veneris commendet epistula Marti
|
5
|
et Samia genetrix quae delectatur harena.
|
|
commoda tractemus primum communia, quorum
|
|
haut minimum illud erit, ne te pulsare togatus
|
|
audeat, immo, etsi pulsetur, dissimulet nec
|
|
audeat excussos praetori ostendere dentes
|
10
|
et nigram in facie tumidis liuoribus offam
|
|
atque oculum medico nil promittente relictum.
|
|
Bardaicus iudex datur haec punire uolenti
|
|
calceus et grandes magna ad subsellia surae
|
|
legibus antiquis castrorum et more Camilli
|
15
|
seruato, miles ne uallum litiget extra
|
|
et procul a signis. 'iustissima centurionum
|
|
cognitio est †igitur† de milite, nec mihi derit
|
|
ultio, si iustae defertur causa querellae.'
|
|
tota cohors tamen est inimica, omnesque manipli
|
20
|
consensu magno efficiunt curabilis ut sit
|
|
uindicta et grauior quam iniuria. dignum erit ergo
|
|
declamatoris mulino corde Vagelli,
|
|
cum duo crura habeas, offendere tot caligas, tot
|
|
milia clauorum. quis tam procul adsit ab urbe
|
25
|
praeterea, quis tam Pylades, molem aggeris ultra
|
|
ut ueniat? lacrimae siccentur protinus, et se
|
|
excusaturos non sollicitemus amicos.
|
|
'da testem' iudex cum dixerit, audeat ille
|
|
nescio quis, pugnos qui uidit, dicere 'uidi,'
|
30
|
et credam dignum barba dignumque capillis
|
|
maiorum. citius falsum producere testem
|
|
contra paganum possis quam uera loquentem
|
|
contra fortunam armati contraque pudorem.
|
|
praemia nunc alia atque alia emolumenta notemus
|
35
|
sacramentorum. conuallem ruris auiti
|
|
improbus aut campum mihi si uicinus ademit
|
|
et sacrum effodit medio de limite saxum,
|
|
quod mea cum patulo coluit puls annua libo,
|
|
debitor aut sumptos pergit non reddere nummos
|
40
|
uana superuacui dicens chirographa ligni,
|
|
expectandus erit qui lites incohet annus
|
|
totius populi. sed tum quoque mille ferenda
|
|
taedia, mille morae; totiens subsellia tantum
|
|
sternuntur, iam facundo ponente lacernas
|
45
|
Caedicio et Fusco iam micturiente parati
|
|
digredimur, lentaque fori pugnamus harena.
|
|
ast illis quos arma tegunt et balteus ambit
|
|
quod placitum est ipsis praestatur tempus agendi,
|
|
nec res atteritur longo sufflamine litis.
|
50
|
solis praeterea testandi militibus ius
|
|
uiuo patre datur. nam quae sunt parta labore
|
|
militiae placuit non esse in corpore census,
|
|
omne tenet cuius regimen pater. ergo Coranum
|
|
signorum comitem castrorumque aera merentem
|
55
|
quamuis iam tremulus captat pater; hunc fauor aequus
|
|
prouehit et pulchro reddit sua dona labori.
|
|
ipsius certe ducis hoc referre uidetur
|
|
ut, qui fortis erit, sit felicissimus idem,
|
|
ut laeti phaleris omnes et torquibus, omnes
|
60
|