| Vini parcissimum ne inimici quidem negauerunt. | Jul.53.1.1 |
| Marci Catonis est: unum ex omnibus Caesarem | |
| ad euertendam rem publicam sobrium acces- | |
| sisse. nam circa uictum Gaius Oppius adeo indiffe- | |
| rentem docet, ut quondam ab hospite conditum oleum | 5 |
| pro uiridi adpositum aspernantibus ceteris solum etiam | |
| largius appetisse scribat, ne hospitem aut neglegentiae | |
| aut rusticitatis uideretur arguere. abstinentiam neque | 54.1.1 |
| in imperiis neque in magistratibus praestitit. ut enim | |
| quidam monumentis suis testati sunt, in Hispania pro | |
| consule et a sociis pecunias accepit emendicatas in | |
| auxilium aeris alieni et Lusitanorum quaedam oppida, | 5 |
| quanquam nec imperata detrectarent et aduenienti por- | |
| tas patefacerent, diripuit hostiliter. in Gallia fana | 2.1 |
| templaque deum donis referta expilauit, urbes diruit | |
| saepius ob praedam quam ob delictum; unde factum, | |
| ut auro abundaret ternisque milibus nummum in libras | |
| promercale per Italiam prouinciasque diuenderet. in | 3.1 |
| primo consulatu tria milia pondo auri furatus e Capi- | |
| tolio tantundem inaurati aeris reposuit. societates ac | |
| regna pretio dedit, ut qui uni Ptolemaeo prope sex | |
| milia talentorum suo Pompeique nomine abstulerit. | 5 |
| postea uero euidentissimis rapinis ac sacrilegis et onera | |
| bellorum ciuilium et triumphorum ac munerum susti- | |
| nuit impendia. | |
| Eloquentia militarique re aut aequauit praestan- | 55.1.1 |
| tissimorum gloriam aut excessit. post accusationem | |
| Dolabellae haud dubie principibus patronis adnume- | |
| ratus est. certe Cicero ad Brutum oratores | |
| enumerans negat se uidere, cui debeat Caesar cedere, | 5 |
| aitque eum elegantem, splendidam quoque atque etiam | |
| magnificam et generosam quodam modo rationem di- | |
| cendi tenere; et ad Cornelium Nepotem de eodem | |
| ita scripsit: 'quid? oratorem quem huic ante- | 2.1 |
| pones eorum, qui nihil aliud egerunt? quis | |
| sententiis aut acutior aut crebrior? quis uer- | |
| bis aut ornatior aut elegantior?' genus eloquen- | |
| tiae dum taxat adulescens adhuc Strabonis Caesaris | 5 |
| secutus uidetur, cuius etiam ex oratione, quae inscri- | |
| bitur 'pro Sardis,' ad uerbum nonnulla transtulit in | |
| diuinationem suam. pronuntiasse autem dicitur uoce | |
| acuta, ardenti motu gestuque, non sine uenustate. ora- | 3.1 |
| tiones aliquas reliquit, inter quas temere quaedam | |
| feruntur. 'pro Quinto Metello' non immerito Augu- | |
| stus existimat magis ab actuaris exceptam male sub- | |
| sequentibus uerba dicentis, quam ab ipso editam; nam | 5 |
| in quibusdam exemplaribus inuenio ne inscriptam qui- | |
| dem 'pro Metello,' sed 'quam scripsit Metello,' cum | |
| ex persona Caesaris sermo sit Metellum seque ad- | |
| uersus communium obtrectatorum criminationes pur- | |
| gantis. 'apud milites' quoque 'in Hispania' idem | 4.1 |
| Augustus uix ipsius putat, quae tamen duplex fertur: | |
| una quasi priore habita proelio, altera posteriore, quo | |
| Asinius Pollio ne tempus quidem contionandi habuisse | |
| eum dicit subita hostium incursione. reliquit et rerum | 56.1.1 |
| suarum commentarios Gallici ciuilisque belli Pom- | |
| peiani. nam Alexandrini Africique et Hispaniensis in- | |
| certus auctor est: alii Oppium putant, alii Hirtium, | |
| qui etiam Gallici belli nouissimum imperfectumque li- | 5 |
| brum suppleuerit. de commentariis Caesaris Cicero in | |
| eodem Bruto sic refert: 'commentarios scri- | 2.1 |
| psit ualde quidem probandos: nudi sunt, recti | |
| et uenusti, omni ornatu orationis tamquam | |
| ueste detracta; sed dum uoluit alios habere pa- | |
| rata, unde sumerent qui uellent scribere histo- | 5 |
| riam, ineptis gratum fortasse fecit, qui illa uo- | |
| lent calamistris inurere, sanos quidem homines | |
| a scribendo deterruit.' de isdem commentariis Hir- | 3.1 |
| tius ita praedicat: 'adeo proban- | |
| tur omnium iudicio, ut praerepta, non prae- | |
| bita facultas scriptoribus uideatur. <cuius ta- | |
| men rei maior nostra quam reliquorum est ad- | 5 |
| miratio; ceteri enim, quam bene atque emen- | |
| date,> nos etiam, quam facile atque celeriter | |
| eos perscripserit, scimus.' Pollio Asinius parum | 4.1 |
| diligenter parumque integra ueritate compositos putat, | |
| cum Caesar pleraque et quae per alios erant gesta | |
| temere crediderit et quae per se, uel consulto uel etiam | |
| memoria lapsus perperam ediderit; existimatque re- | 5 |
| scripturum et correcturum fuisse. reliquit et 'de ana- | 5.1 |
| logia' duos libros et 'Anticatones' totidem ac prae- | |
| terea poema quod inscribitur Iter. quorum librorum | |
| primos in transitu Alpium, cum ex citeriore Gallia | |
| conuentibus peractis ad exercitum rediret, sequentes | 5 |
| sub tempus Mundensis proelii fecit; nouissimum, dum | |
| ab urbe in Hispaniam ulteriorem quarto et uicensimo | |
| die peruenit. epistulae quoque eius ad senatum extant, | 6.1 |
| quas primum uidetur ad paginas et formam memorialis | |
| libelli conuertisse, cum antea consules et duces non | |
| nisi transuersa charta scriptas mitterent. extant et ad | |
| Ciceronem, item ad familiares domesticis de rebus, in | 5 |
| quibus, si qua occultius perferenda erant, per notas | |
| scripsit, id est sic structo litterarum ordine, ut nullum | |
| uerbum effici posset: quae si qui inuestigare et perse- | |
| qui uelit, quartam elementorum litteram, id est D pro | |
| A et perinde reliquas commutet. feruntur et †aituero | 7.1 |
| ab adulescentulo quaedam scripta, ut 'Laudes Her- | |
| culis,' tragoedia 'Oedipus,' item 'Dicta collectanea': | |
| quos omnis libellos uetuit Augustus publicari in epi- | |
| stula, quam breuem admodum ac simplicem ad Pom- | 5 |
| peium Macrum, cui ordinandas bibliothecas delegaue- | |
| rat, misit. |