vi svpervm violentia deorum, secundum Homerum, qui 1.4.1
dicit a Iunone rogatos esse deos in odium Troianorum: quod et
Vergilius tetigit dicens "vos quoque Pergameae iam fas est
parcere genti, dique deaeque omnes". latenter autem defendit
hac ratione Troianos, quod non suo merito eos insequebantur numina, 5
sed Iunonis inpulsu. {⁴³multi 'vi superum' posse accipi dicunt Irim
Aeolum Iuturnam Iunonem, sed melius iudicant, vi quam superi
habent.}⁴³ saevae cum a iuvando dicta sit Iuno, quaerunt multi,
cur eam dixerit saevam, et putant temporale esse epitheton, quasi
saeva circa Troianos, nescientes quod saevam dicebant veteres 10
magnam. sic Ennius "induta fuit saeva stola". item Vergilius
cum ubique pium inducat Aeneam, ait "maternis saevus in armis
Aeneas", id est magnus. memorem ivnonis ob iram constat
multa in auctoribus inveniri per contrarium significantia: pro activis
passiva, ut "pictis bellantur Amazones armis"; pro passivis 15
activa, ut "populatque ingentem farris acervum". et haec
varietas vel potius contrarietas invenitur etiam in aliis partibus ora-
tionis, ut sit adverbium pro adverbio, ut est "hoc tunc ignipotens
caelo descendit ab alto" pro huc; et in participio, ut "et qua
vectus Abas" pro qua vehebatur; et in nomine, ut 'memorem Iunonis 20
ob iram' non quae meminerat, sed quae in memoria erat. de his
autem haec tantum quae lecta sunt ponimus nec ad eorum exem-
plum alia formamus. {⁴³sane memor apud veteres non tantum dice-
batur ὁ μεμνημένος, sed etiam ὁ μνήμων. et hoc per confusionem
verbi et nominis; nam 'memorem' est verbi significatio, cum non sit 25
nomen.}⁴³