pyrgi veteres hoc castellum nobilissimum fuit eo tem- 10.184.1
pore quo Tusci piraticam exercuerunt; nam illic metropolis fuit:
{⁴³quod postea expugnatum a Dionysio tyranno Siciliae dicitur, de quo
Lucilius "scorta Pyrgensia"}⁴³. intempestaeqve graviscae Gra-
viscanum oppidum alii intempestum dicunt ventis et tempestatibus 5
carens: quod nulla potest ratione contingere. intempestas ergo Gra-
viscas accipimus pestilentes secundum Plinium in naturali historia
et Catonem in originibus, ut intempestas intellegas sine temperie,
id est tranquillitate: nam ut ait Cato, ideo Graviscae dictae sunt,
quod gravem aerem sustinent. 10