DE CONDICTIONE TRITICIARIA
  Ulpianus libro uicensimo septimo ad edictum. Qui certam pecuniam nume- 13.3.1.pr.1
ratam petit, illa actione utitur 'si certum petetur': qui autem alias res, per triticariam con-
dictionem petet. et generaliter dicendum est eas res per hanc actionem peti, si quae sint
praeter pecuniam numeratam, siue in pondere siue in mensura constent, siue mobiles sint
siue soli. quare fundum quoque per hanc actionem petimus et si uectigalis sit siue ius 5
stipulatus quis sit, ueluti usum fructum uel seruitutem utrorumque praediorum. Rem 1.1
autem suam per hanc actionem nemo petet, nisi ex causis ex quibus potest, ueluti ex
causa furtiua uel ui mobili abrepta.
  Idem libro octauo decimo ad Sabinum. Sed et ei, qui ui aliquem de fundo 2.pr.1
deiecit, posse fundum condici Sabinus scribit, et ita et Celsus, sed ita, si dominus sit qui
deiectus condicat: ceterum si non sit, possessionem eum condicere Celsus ait.
  Idem libro uicensimo septimo ad edictum. In hac actione si 3.pr.1
quaeratur, res quae petita est cuius temporis aestimationem recipiat, uerius est, quod Ser-
uius ait, condemnationis tempus spectandum: si uero desierit esse in rebus humanis, mortis
tempus, sed ἐν πλάτει secundum Celsum erit spectandum: non enim debet nouissimum
uitae tempus aestimari, ne ad exiguum pretium aestimatio redigatur in seruo forte morti- 5
fere uulnerato. in utroque autem, si post moram deterior res facta sit, Marcellus scribit
libro uicensimo habendam aestimationem, quanto deterior res facta sit: et ideo, si quis
post moram seruum eluscatum dederit, nec liberari eum: quare ad tempus morae in his
erit reducenda aestimatio.
  Gaius libro nono ad edictum prouinciale. Si merx aliqua, quae certo die 4.pr.1
dari debebat, petita sit, ueluti uinum oleum frumentum, tanti litem aestimandam Cassius
ait, quanti fuisset eo die, quo dari debuit: si de die nihil conuenit, quanti tunc, cum iudi-
cium acciperetur. idemque iuris in loco esse, ut primum aestimatio sumatur eius loci, quo
dari debuit, si de loco nihil conuenit, is locus spectetur, quo peteretur. quod et de ceteris 5
rebus iuris est.