LIBER TRIGESIMUS SEPTIMUS
|
|
DE BONORUM POSSESSIONIBUS
|
|
Ulpianus libro trigesimo nono ad edictum. Bonorum possessio admissa
|
37.1.1.pr.1
|
commoda et incommoda hereditaria itemque dominium rerum, quae in his bonis sunt, tri-
|
|
buit: nam haec omnia bonis sunt coniuncta.
|
|
Idem libro quarto decimo ad edictum. In omnibus enim uice heredum bo-
|
2.pr.1
|
norum possessores habentur.
|
|
Idem libro trigesimo nono ad edictum. Bona autem hic, ut plerumque sole-
|
3.pr.1
|
mus dicere, ita accipienda sunt uniuersitatis cuiusque successionem, qua succeditur in ius
|
|
demortui suscipiturque eius rei commodum et incommodum: nam siue soluendo sunt bona
|
|
siue non sunt, siue damnum habent siue lucrum, siue in corporibus sunt siue in actio-
|
|
nibus, in hoc loco proprie bona appellabuntur. Hereditatis autem bonorumue possessio, ut
|
1.1
|
Labeo <sc>ribit, non uti rerum possessio accipienda est: est enim iuris magis quam corporis
|
|
possessio. denique etsi nihil corporale est in hereditate, attamen recte eius bonorum pos-
|
|
sessionem adgnitam Labeo ait. Bonorum igitur possessionem ita recte definiemus ius per-
|
2.1
|
sequendi retinendique patrimonii siue rei, quae cuiusque cum moritur fuit. Inuito autem
|
3.1
|
nemini bonorum possessio adquiritur. A municipibus et societatibus et decuriis et corpo-
|
4.1
|
ribus bonorum possessio adgnosci potest. proinde siue actor eorum nomine admittat siue
|
|
quis alius, recte competet bonorum possessio: sed et si nemo petat uel adgnouerit bono-
|
|
rum possessionem nomine municipii, habebit municipium bonorum possessionem praetoris
|
|
edicto. Dari autem bonorum possessio potest tam patris familias quam filii familias, si
|
5.1
|
modo ius testandi habuit de peculio castrensi uel quasi castrensi. Sed et eius, qui apud
|
6.1
|
hostes decessit, bonorum possessionem admitti posse, quamuis in seruitute decedat, nulla
|
|
dubitatio est. Adquirere quis bonorum possessionem potest uel per semetipsum uel per
|
7.1
|
alium. quod si me non mandante bonorum possessio mihi petita sit, tunc competet, cum
|
|
ratum habuero id quod actum est. denique si ante decessero quam ratum habeam, nulla
|
|
dubitatio est quin non competet mihi bonorum possessio, quia neque ego ratum habui
|
|
neque heres meus ratum habere potest, cum ad eum non transeat ius bonorum posses-
|
5
|
sionis. Si causa cognita bonorum possessio detur, non alibi dabitur quam pro
|
8.1
|
tribunali, quia neque decretum de plano interponi neque causa cognita bonorum possessio
|
|
alibi quam pro tribunali dari potest. In bonorum possessione sciendum est ius esse
|
9.1
|
adcrescendi: proinde si plures sint, quibus bonorum possessio competit, quorum unus ad-
|
|
misit bonorum possessionem, ceteri non admiserunt,
|
|
Gaius libro octauo ad legem Iuliam et Papiam. ueluti quod spreuerunt ius
|
4.pr.1
|
suum aut tempore bonorum possessionis finito exclusi sunt aut ante mortui sunt quam
|
|
petierunt bonorum possessionem,
|
|
Ulpianus libro trigesimo nono ad edictum. ei, qui admisit, adcrescent etiam
|
5.pr.1
|
hae portiones, quae ceteris competerent, si petissent bonorum possessionem.
|
|
Paulus libro quadragesimo primo ad edictum. Sed cum patrono quidem
|
6.pr.1
|
contra tabulas certae partis bonorum possessionem praetor polliceatur, scripto autem he-
|
|
redi secundum tabulas alterius partis: conuenit non esse ius adcrescendi. igitur non pe-
|
|
tente scripto secundum tabulas alterius quoque partis nominatim patrono possessionem
|
|
pollicetur, cum ceteri, quibus adcrescendi ius est, semel debe<n>t adgnoscere bonorum pos-
|
5
|
sessionem. Bonorum possessionis beneficium multiplex est: nam quaedam bonorum posses-
|
1.1
|
siones competunt contra uoluntatem, quaedam secundum uoluntatem defunctorum, nec non
|
|
ab intestato habentibus ius legitimum uel non habentibus propter capitis deminutionem.
|
|
quamuis enim iure ciuili deficiant liberi, qui propter capitis deminutionem desierunt sui
|
|
heredes esse, propter aequitatem tamen rescindit eorum capitis deminutionem praetor.
|
5
|
legum quoque tuendarum causa dat bonorum possessionem. Notis scriptae tabulae non
|
2.1
|
continentur edicto, quia notas litteras non esse Pedius libro uicesimo quinto ad edictum
|
|
scribit.
|
|
Ulpianus libro primo ad Sabinum. Seruus bonorum possessionem recte ad-
|
7.pr.1
|
mittere potest, si praetor de condicione eius certus sit: nam et absenti et non petenti dari
|
|
bonorum possessio potest, si hoc ipsum praetor non ignoret. ergo et femina poterit alii
|
|
bonorum possessionem petere. Impubes nec bonorum possessionem admittere nec iudicium
|
1.1
|
sine tutoris auctoritate accipere potest. Quia tutor pupillo et pater infanti filio bonorum
|
2.1
|
possessionem petere possunt, dies, quibus tutor aut pater scit, cedere placet.
|
|
Paulus libro octauo ad Plautium. Tutor autem bonorum possessionem pu-
|
8.pr.1
|
pillo competentem repudiare non potest, quia tutori petere permissum est, non etiam re-
|
|
pudiare.
|
|
Pomponius libro tertio ad Sabinum. Si plures gradus sint possessionis ad-
|
9.pr.1
|
mittendae, quamdiu incertum sit petierit nec ne <prior>, posteriori diem non procedere
|
|
constat.
|
|
Paulus libro secundo ad Sabinum. In bonorum possessionibus iuris igno-
|
10.pr.1
|
rantia non prodest, quo minus dies cedat, et ideo heredi instituto et ante apertas tabulas
|
|
dies cedit. satis est enim scire mortuum esse seque proximum cognatum fuisse copiam-
|
|
que eorum quos consuleret habuisse: scientiam enim non hanc accipi, quae iuris
|
|
prudentibus sit, sed eam, quam quis aut per se habeat aut consulendo prudentiores ad-
|
5
|
sequi potest.
|
|
Gaius libro quarto decimo ad edictum prouinciale. Si pupillo tutor bono-
|
11.pr.1
|
rum possessionem petierit et plus incommodi quam commodi haec bonorum possessio ha-
|
|
beat, tutor tutelae iudicio tenetur.
|
|
Ulpianus libro quadragesimo octauo ad edictum. Non est ambigendum,
|
12.pr.1
|
quod plerumque et contra fiscum et contra rem publicam admitti debeant quidam, ut puta
|
|
uenter, item furiosus, item is qui captiui bonorum possessionem petit. Ubicumque lex
|
1.1
|
uel senatus uel constitutio capere hereditatem prohibet, et bonorum possessio cessat.
|
|
Africanus libro quinto quaestionum. Edicto praetoris bonorum possessio
|
13.pr.1
|
his denegatur, qui rei capitalis damnati sunt neque in integrum restituti sunt. rei autem
|
|
capitalis damnatus intellegitur is, cui poena mors aut aquae et ignis interdictio sit. cum
|
|
autem in relegationem quis erit, ad bonorum possessionem admittitur.
|
|
Papinianus libro tertio decimo quaestionum. Cum quidam propinquus fal-
|
14.pr.1
|
sum testamentum accusaret ac post longum spatium temporis probasset, licet dies ei pe-
|
|
tendae possessionis, quam forte certus accusationis petere debuit, cessisse uidetur, attamen
|
|
quia hoc proposito accusationem instruit, ut suum ius sibi seruet, adgnouisse successionem
|
|
non inmerito uidebitur.
|
5
|
Paulus libro undecimo responsorum. Paulus respondit petitionem matris
|
15.pr.1
|
solam non adquisisse filiae impuberi bonorum possessionem, nisi si is qui eam dedit eui-
|
|
denter uoluit e<a>m impuberi dare.
|
|
Idem libro tertio sententiarum. Quotiens is, cui bonorum possessio ab altero
|
16.pr.1
|
postulata est, furere coeperit, magis probatum ratum eum uideri habuisse: rati enim ha-
|
|
bitio ad confirmationem prioris postulati pertinet.
|
|