LIBER TRIGESIMUS SEPTIMUS
DE BONORUM POSSESSIONIBUS
  Ulpianus libro trigesimo nono ad edictum. Bonorum possessio admissa 37.1.1.pr.1
commoda et incommoda hereditaria itemque dominium rerum, quae in his bonis sunt, tri-
buit: nam haec omnia bonis sunt coniuncta.
  Idem libro quarto decimo ad edictum. In omnibus enim uice heredum bo- 2.pr.1
norum possessores habentur.
  Idem libro trigesimo nono ad edictum. Bona autem hic, ut plerumque sole- 3.pr.1
mus dicere, ita accipienda sunt uniuersitatis cuiusque successionem, qua succeditur in ius
demortui suscipiturque eius rei commodum et incommodum: nam siue soluendo sunt bona
siue non sunt, siue damnum habent siue lucrum, siue in corporibus sunt siue in actio-
nibus, in hoc loco proprie bona appellabuntur. Hereditatis autem bonorumue possessio, ut 1.1
Labeo <sc>ribit, non uti rerum possessio accipienda est: est enim iuris magis quam corporis
possessio. denique etsi nihil corporale est in hereditate, attamen recte eius bonorum pos-
sessionem adgnitam Labeo ait. Bonorum igitur possessionem ita recte definiemus ius per- 2.1
sequendi retinendique patrimonii siue rei, quae cuiusque cum moritur fuit. Inuito autem 3.1
nemini bonorum possessio adquiritur. A municipibus et societatibus et decuriis et corpo- 4.1
ribus bonorum possessio adgnosci potest. proinde siue actor eorum nomine admittat siue
quis alius, recte competet bonorum possessio: sed et si nemo petat uel adgnouerit bono-
rum possessionem nomine municipii, habebit municipium bonorum possessionem praetoris
edicto. Dari autem bonorum possessio potest tam patris familias quam filii familias, si 5.1
modo ius testandi habuit de peculio castrensi uel quasi castrensi. Sed et eius, qui apud 6.1
hostes decessit, bonorum possessionem admitti posse, quamuis in seruitute decedat, nulla
dubitatio est. Adquirere quis bonorum possessionem potest uel per semetipsum uel per 7.1
alium. quod si me non mandante bonorum possessio mihi petita sit, tunc competet, cum
ratum habuero id quod actum est. denique si ante decessero quam ratum habeam, nulla
dubitatio est quin non competet mihi bonorum possessio, quia neque ego ratum habui
neque heres meus ratum habere potest, cum ad eum non transeat ius bonorum posses- 5
sionis. Si causa cognita bonorum possessio detur, non alibi dabitur quam pro 8.1
tribunali, quia neque decretum de plano interponi neque causa cognita bonorum possessio
alibi quam pro tribunali dari potest. In bonorum possessione sciendum est ius esse 9.1
adcrescendi: proinde si plures sint, quibus bonorum possessio competit, quorum unus ad-
misit bonorum possessionem, ceteri non admiserunt,
  Gaius libro octauo ad legem Iuliam et Papiam. ueluti quod spreuerunt ius 4.pr.1
suum aut tempore bonorum possessionis finito exclusi sunt aut ante mortui sunt quam
petierunt bonorum possessionem,
  Ulpianus libro trigesimo nono ad edictum. ei, qui admisit, adcrescent etiam 5.pr.1
hae portiones, quae ceteris competerent, si petissent bonorum possessionem.
  Paulus libro quadragesimo primo ad edictum. Sed cum patrono quidem 6.pr.1
contra tabulas certae partis bonorum possessionem praetor polliceatur, scripto autem he-
redi secundum tabulas alterius partis: conuenit non esse ius adcrescendi. igitur non pe-
tente scripto secundum tabulas alterius quoque partis nominatim patrono possessionem
pollicetur, cum ceteri, quibus adcrescendi ius est, semel debe<n>t adgnoscere bonorum pos- 5
sessionem. Bonorum possessionis beneficium multiplex est: nam quaedam bonorum posses- 1.1
siones competunt contra uoluntatem, quaedam secundum uoluntatem defunctorum, nec non
ab intestato habentibus ius legitimum uel non habentibus propter capitis deminutionem.
quamuis enim iure ciuili deficiant liberi, qui propter capitis deminutionem desierunt sui
heredes esse, propter aequitatem tamen rescindit eorum capitis deminutionem praetor. 5
legum quoque tuendarum causa dat bonorum possessionem. Notis scriptae tabulae non 2.1
continentur edicto, quia notas litteras non esse Pedius libro uicesimo quinto ad edictum
scribit.
  Ulpianus libro primo ad Sabinum. Seruus bonorum possessionem recte ad- 7.pr.1
mittere potest, si praetor de condicione eius certus sit: nam et absenti et non petenti dari
bonorum possessio potest, si hoc ipsum praetor non ignoret. ergo et femina poterit alii
bonorum possessionem petere. Impubes nec bonorum possessionem admittere nec iudicium 1.1
sine tutoris auctoritate accipere potest. Quia tutor pupillo et pater infanti filio bonorum 2.1
possessionem petere possunt, dies, quibus tutor aut pater scit, cedere placet.
  Paulus libro octauo ad Plautium. Tutor autem bonorum possessionem pu- 8.pr.1
pillo competentem repudiare non potest, quia tutori petere permissum est, non etiam re-
pudiare.
  Pomponius libro tertio ad Sabinum. Si plures gradus sint possessionis ad- 9.pr.1
mittendae, quamdiu incertum sit petierit nec ne <prior>, posteriori diem non procedere
constat.
  Paulus libro secundo ad Sabinum. In bonorum possessionibus iuris igno- 10.pr.1
rantia non prodest, quo minus dies cedat, et ideo heredi instituto et ante apertas tabulas
dies cedit. satis est enim scire mortuum esse seque proximum cognatum fuisse copiam-
que eorum quos consuleret habuisse: scientiam enim non hanc accipi, quae iuris
prudentibus sit, sed eam, quam quis aut per se habeat aut consulendo prudentiores ad- 5
sequi potest.
  Gaius libro quarto decimo ad edictum prouinciale. Si pupillo tutor bono- 11.pr.1
rum possessionem petierit et plus incommodi quam commodi haec bonorum possessio ha-
beat, tutor tutelae iudicio tenetur.
  Ulpianus libro quadragesimo octauo ad edictum. Non est ambigendum, 12.pr.1
quod plerumque et contra fiscum et contra rem publicam admitti debeant quidam, ut puta
uenter, item furiosus, item is qui captiui bonorum possessionem petit. Ubicumque lex 1.1
uel senatus uel constitutio capere hereditatem prohibet, et bonorum possessio cessat.
  Africanus libro quinto quaestionum. Edicto praetoris bonorum possessio 13.pr.1
his denegatur, qui rei capitalis damnati sunt neque in integrum restituti sunt. rei autem
capitalis damnatus intellegitur is, cui poena mors aut aquae et ignis interdictio sit. cum
autem in relegationem quis erit, ad bonorum possessionem admittitur.
  Papinianus libro tertio decimo quaestionum. Cum quidam propinquus fal- 14.pr.1
sum testamentum accusaret ac post longum spatium temporis probasset, licet dies ei pe-
tendae possessionis, quam forte certus accusationis petere debuit, cessisse uidetur, attamen
quia hoc proposito accusationem instruit, ut suum ius sibi seruet, adgnouisse successionem
non inmerito uidebitur. 5
  Paulus libro undecimo responsorum. Paulus respondit petitionem matris 15.pr.1
solam non adquisisse filiae impuberi bonorum possessionem, nisi si is qui eam dedit eui-
denter uoluit e<a>m impuberi dare.
  Idem libro tertio sententiarum. Quotiens is, cui bonorum possessio ab altero 16.pr.1
postulata est, furere coeperit, magis probatum ratum eum uideri habuisse: rati enim ha-
bitio ad confirmationem prioris postulati pertinet.