PRO L. FLACCO ORATIO
|
|
Cum in maximis periculis huius urbis atque imperi,
|
1.1
|
gravissimo atque acerbissimo rei publicae casu, socio atque
|
|
adiutore consiliorum periculorumque meorum L. Flacco,
|
|
caedem a vobis, coniugibus, liberis vestris, vastitatem
|
|
a templis, delubris, urbe, Italia depellebam, sperabam,
|
5
|
iudices, honoris potius L. Flacci me adiutorem futurum
|
|
quam miseriarum deprecatorem. Quod enim esset prae-
|
|
mium dignitatis quod populus Romanus, cum huius maiori-
|
|
bus semper detulisset, huic denegaret, cum L. Flaccus
|
|
veterem Valeriae gentis in liberanda patria laudem prope
|
10
|
quingentesimo anno rei publicae rettulisset? Sed si forte
|
2.1
|
aliquando aut benefici huius obtrectator aut virtutis hostis
|
|
aut laudis invidus exstitisset, existimabam L. Flacco multi-
|
|
tudinis potius imperitae, nullo tamen cum periculo, quam
|
|
sapientissimorum et lectissimorum virorum iudicium esse
|
5
|
subeundum. Etenim quibus auctoribus et defensoribus
|
|
omnium tum salus esset non civium solum verum etiam
|
|
gentium defensa ac retenta, neminem umquam putavi per
|
|
eos ipsos periculum huius fortunis atque insidias creaturum.
|
|
Quod si esset aliquando futurum ut aliquis de L. <Flacci>
|
10
|
pernicie cogitaret, numquam tamen existimavi, iudices,
|
|
D. Laelium, optimi viri filium, optima ipsum spe praeditum
|
|
summae dignitatis, eam suscepturum accusationem quae
|
|
sceleratorum civium potius odio et furori quam ipsius
|
|
virtuti atque institutae adulescentiae conveniret. Etenim
|
15
|
cum a clarissimis viris iustissimas inimicitias saepe cum
|
|
bene meritis civibus depositas esse vidissem, non sum
|
|
arbitratus quemquam amicum rei publicae, postea quam
|
|
L. Flacci amor in patriam perspectus esset, novas huic
|
|
inimicitias nulla accepta iniuria denuntiaturum. Sed
|
3.1
|
quoniam, iudices, multa nos et in nostris rebus et in re
|
|
publica fefellerunt, ferimus ea quae sunt ferenda; tantum
|
|
a vobis petimus ut omnia rei publicae subsidia, totum
|
|
statum civitatis, omnem memoriam temporum praeteri-
|
5
|
torum, salutem praesentium, spem reliquorum in vestra
|
|
potestate, in vestris sententiis, in hoc uno iudicio positam
|
|
esse et defixam putetis. Si umquam res publica consilium,
|
|
gravitatem, sapientiam, providentiam iudicum imploravit,
|
|
hoc, hoc inquam, tempore implorat. Non estis de Lydorum
|
10
|
aut Mysorum aut Phrygum, qui huc compulsi concitatique
|
|
venerunt, sed de vestra re publica iudicaturi, de civitatis
|
|
statu, de communi salute, de spe bonorum omnium, si qua
|
|
reliqua est etiam nunc quae fortium civium mentis cogita-
|
|
tionesque sustentet; omnia alia perfugia bonorum, praesidia
|
15
|
innocentium, subsidia rei publicae, consilia, auxilia, iura
|
|
ceciderunt. Quem enim appellem, quem obtester, quem
|
4.1
|
implorem? Senatumne? At is ipse auxilium petit a vobis
|
|
et confirmationem auctoritatis suae vestrae potestati per-
|
|
missam esse sentit. An equites Romanos? Indicabitis
|
|
principes eius ordinis quinquaginta quid cum omnibus
|
5
|
senseritis. An populum Romanum? At is quidem omnem
|
|
suam de nobis potestatem tradidit vobis. Quam ob rem
|
|
nisi hoc loco, nisi apud vos, nisi per vos, iudices, non
|
|
auctoritatem, quae amissa est, sed salutem nostram, quae
|
|
spe exigua extremaque pendet, tenuerimus, nihil est prae-
|
10
|
terea quo confugere possimus; nisi forte quae res hoc
|
|
iudicio temptetur, quid agatur, cui causae fundamenta
|
|
iaciantur, iudices, non videtis. Condemnatus est is qui
|
5.1
|
Catilinam signa patriae inferentem interemit; quid est
|
|
causae cur non is qui Catilinam ex urbe expulit pertimescat?
|
|
Rapitur ad poenam qui indicia communis exiti cepit; cur
|
|
sibi confidat is qui ea proferenda et patefacienda curavit?
|
5
|
Socii consiliorum, ministri comitesque vexantur; quid
|
|
auctores, quid duces, quid principes sibi exspectent? Atque
|
|
utinam inimici nostri ac bonorum omnium mecum potius
|
|
aestiment, utrum tum omnes boni duces nostri an comites
|
|
fuerint ad communem conservandam salutem * * *
|
10
|
Sch. Bob. Cic.
|
|
Strangulatos maluit dicere.
|
frBob1.1
|
Quid sibi meus necessarius Caetra voluit?
|
frBob2.1
|
Quid vero Decianus?
|
frBob3.1
|
Vtinam esset proprie mea! Senatus igitur magna ex
|
frBob4.1
|
parte * * *
|
|
Di, inquam, immortales Lentulum * * *
|
frBob5.1
|
Cod. Mediolan.
|
|
* * * externum cum domestica vita naturaque constaret.
|
frMed.1
|
Itaque non patiar, D. Laeli, te tibi hoc sumere atque
|
|
hanc ceteris in posterum, nobis in praesens tempus legem
|
|
condicionemque * * *
|
|