Quapropter, patres conscripti, quoniam in rem publicam 36.1
sum pariter cum re publica restitutus, non modo in ea de-
fendenda nihil minuam de libertate mea pristina, sed etiam
adaugebo. Etenim si eam tum defendebam cum mihi aliquid
illa debebat, quid nunc me facere oportet cum ego illi pluri- 5
mum debeo? Nam quid est quod animum meum frangere aut
debilitare possit, cuius ipsam calamitatem non modo nullius
delicti, sed etiam divinorum in rem publicam beneficiorum
testem esse videatis? Nam importata est quia defenderam
civitatem, et mea voluntate suscepta est, ne a me defensa 10
res publica per eundem me extremum in discrimen vocare-
tur. Pro me non ut pro P. Popilio, nobilissimo homine, 37.1
adulescentes filii, non propinquorum multitudo populum
Romanum est deprecata, non ut pro Q. Metello, summo et
clarissimo viro, spectata iam adulescentia filius, non L. et
C. Metelli, consulares, non eorum liberi, non Q. Metellus 5
Nepos, qui tum consulatum petebat, non Luculli, Servilii,
Scipiones, Metellarum filii flentes ac sordidati populo Ro-
mano supplicaverunt; sed unus frater, qui in me pietate
filius, consiliis parens, amore, ut erat, frater inventus est,
squalore et lacrimis et cotidianis precibus desiderium mei 10
nominis renovari et rerum gestarum memoriam usurpari
coegit. Qui cum statuisset, nisi per vos me reciperasset,
eandem subire fortunam atque idem sibi domicilium et vitae
et mortis deposcere, tamen numquam nec magnitudinem
negoti nec solitudinem suam nec vim inimicorum ac tela 15
pertimuit. Alter fuit propugnator mearum fortunarum et 38.1
defensor adsiduus, summa virtute et pietate, C. Piso gener,
qui minas inimicorum meorum, qui inimicitias adfinis mei,
propinqui sui, consulis, qui Pontum et Bithyniam quae-
stor prae mea salute neglexit. Nihil umquam senatus de 5
P. Popilio decrevit, numquam in hoc ordine de Q. Metello
mentio facta est: tribuniciis sunt illi rogationibus interfectis
inimicis denique restituti, cum alter eorum senatui paruisset,
alter vim caedemque fugisset. Nam C. quidem Marius, qui
hac hominum memoria tertius ante me consularis tempestate 10
civili expulsus est, non modo a senatu non est restitutus,
sed reditu suo senatum cunctum paene delevit. Nulla de
illis magistratuum consensio, nulla ad rem publicam defen-
dendam populi Romani convocatio, nullus Italiae motus,
nulla decreta municipiorum et coloniarum exstiterunt. Qua re, 39.1
cum me vestra auctoritas arcessierit, populus Romanus vo-
carit, res publica implorarit, Italia cuncta paene suis umeris
reportarit, non committam, patres conscripti, ut, cum ea mihi
sint restituta quae in potestate mea non fuerunt, ea non ha- 5
beam quae ipse praestare possim, praesertim cum illa amissa
reciperarim, virtutem et fidem numquam amiserim.