Affectio est quaedam ex tempore aut ex nego- 2.176.1
tiorum eventu aut administratione aut hominum stu-
dio commutatio rerum, ut non tales, quales ante ha-
bitae sint aut plerumque haberi soleant, habendae
videantur esse; ut ad hostes transire turpe videatur 5
esse, at non illo animo, quo Ulixes transiit; et pe-
cuniam in mare deicere inutile, at non eo consilio,
quo Aristippus fecit. sunt igitur res quaedam ex
tempore et ex consilio, non ex sua natura conside-
randae; quibus in omnibus, quid tempora petant, quid 10
personis dignum sit, considerandum est et non quid,
sed quo quidque animo, quicum, quo tempore, quam-
diu fiat, attendendum est. his ex partibus ad senten-
tiam dicendam locos sumi oportere arbitramur.
  Laudes autem et vituperationes ex iis locis sumentur, 177.1
qui loci personis sunt adtributi, de quibus ante dic-
tum est. sin distributius tractare qui volet, partiatur
in animum et corpus et extraneas res licebit. animi
[est] virtus, cuius de partibus paulo ante dictum est; 5
corporis valetudo, dignitas, vires, velocitas; extraneae
honos, pecunia, adfinitas, genus, amici, patria, poten-
tia, cetera, quae simili esse in genere intellegentur.
atque in his id, quod in omnia, valere oportebit; con-
traria quoque, quae et qualia sint, intellegentur. vi- 178.1
dere autem in laudando et in vituperando oportebit
non tam, quae in corpore aut in extraneis rebus ha-
buerit is, de quo agetur, quam quo pacto his rebus
usus sit. nam fortunam quidem et laudare stultitia 5
et vituperare superbia est, animi autem et laus ho-
nesta et vituperatio vehemens est.