DE FINIBUS BONORUM ET MALORUM
|
|
LIBRI QUINQUE
|
|
LIBER PRIMUS
|
|
Non eram nescius, Brute, cum, quae summis ingeniis
|
1.1.1
|
exquisitaque doctrina philosophi Graeco sermone trac-
|
|
tavissent, ea Latinis litteris mandaremus, fore ut hic
|
|
noster labor in varias reprehensiones incurreret. nam
|
|
quibusdam, et iis quidem non admodum indoctis, to-
|
5
|
tum hoc displicet philosophari. quidam autem non tam
|
|
id reprehendunt, si remissius agatur, sed tantum stu-
|
|
dium tamque multam operam ponendam in eo non
|
|
arbitrantur. erunt etiam, et ii quidem eruditi Graecis
|
|
litteris, contemnentes Latinas, qui se dicant in Graecis
|
10
|
legendis operam malle consumere. postremo aliquos
|
|
futuros suspicor, qui me ad alias litteras vocent, genus
|
|
hoc scribendi, etsi sit elegans, personae tamen et digni-
|
|
tatis esse negent. contra quos omnis dicendum brevi-
|
2.1
|
ter existimo.
|
|
Quamquam philosophiae quidem vituperatoribus sa-
|
|
tis responsum est eo libro, quo a nobis philosophia de-
|
|
fensa et collaudata est, cum esset accusata et vitupe-
|
5
|
rata ab Hortensio. qui liber cum et tibi probatus vide-
|
|
retur et iis, quos ego posse iudicare arbitrarer, plura
|
|
suscepi veritus ne movere hominum studia viderer, re-
|
|
tinere non posse. Qui autem, si maxime hoc placeat,
|
|
moderatius tamen id volunt fieri, difficilem quandam
|
10
|
temperantiam postulant in eo, quod semel admissum
|
|
coërceri reprimique non potest, ut propemodum iustio-
|
|
ribus utamur illis, qui omnino avocent a philosophia,
|
|
quam his, qui rebus infinitis modum constituant in re-
|
|
que eo meliore, quo maior sit, mediocritatem deside-
|
15
|
rent. sive enim ad sapientiam perveniri potest, non
|
3.1
|
paranda nobis solum ea, sed fruenda etiam [sapientia]
|
|
est; sive hoc difficile est, tamen nec modus est ullus
|
|
investigandi veri, nisi inveneris, et quaerendi defatiga-
|
|
tio turpis est, cum id, quod quaeritur, sit pulcherrimum.
|
5
|
etenim si delectamur, cum scribimus, quis est tam in-
|
|
vidus, qui ab eo nos abducat? sin laboramus, quis est,
|
|
qui alienae modum statuat industriae? nam ut Teren-
|
|
tianus Chremes non inhumanus, qui novum vicinum
|
|
non vult 'fodere aút arare aut áliquid ferre dénique'—
|
10
|
non enim illum ab industria, sed ab inliberali labore
|
|
deterret—, sic isti curiosi, quos offendit noster minime
|
|
nobis iniucundus labor.
|
|