Quam ob rem mihi, iudices, optatum illud est, in hoc
|
2.5.183.1
|
reo finem accusandi facere, cum et populo Romano satis
|
|
factum et receptum officium Siculis, necessariis meis, erit
|
|
persolutum; deliberatum autem est, si res opinionem meam
|
|
quam de vobis habeo fefellerit, non modo eos persequi ad
|
5
|
quos maxime culpa corrupti iudici, sed etiam illos ad quos
|
|
conscientiae contagio pertinebit. Proinde si qui sunt qui
|
|
in hoc reo aut potentes aut audaces aut artifices ad corrum-
|
|
pendum iudicium velint esse, ita sint parati ut disceptante
|
|
populo Romano mecum sibi rem videant futuram; et si
|
10
|
me in hoc reo, quem mihi inimicum Siculi dederunt, satis
|
|
vehementem, satis perseverantem, satis vigilantem esse
|
|
cognorunt, existiment in iis hominibus quorum ego ini-
|
|
micitias populi Romani salutis causa suscepero multo
|
|
graviorem atque acriorem futurum.
|
15
|
Nunc te, Iuppiter Optime Maxime, cuius iste donum
|
184.1
|
regale, dignum tuo pulcherrimo templo, dignum Capitolio
|
|
atque ista arce omnium nationum, dignum regio munere,
|
|
tibi factum ab regibus, tibi dicatum atque promissum, per ne-
|
|
farium scelus de manibus regiis extorsit, cuiusque sanctissi-
|
5
|
mum et pulcherrimum simulacrum Syracusis sustulit; teque,
|
|
Iuno Regina, cuius duo fana duabus in insulis posita
|
|
sociorum, Melitae et Sami, sanctissima et antiquissima,
|
|
simili scelere idem iste omnibus donis ornamentisque
|
|
nudavit; teque, Minerva, quam item duobus in clarissimis
|
10
|
et religiosissimis templis expilavit, Athenis, cum auri grande
|
|
pondus, Syracusis, cum omnia praeter tectum et parietes
|
|
abstulit; teque, Latona et Apollo et Diana, quorum iste
|
185.1
|
Deli non fanum, sed, ut hominum opinio et religio fert,
|
|
sedem antiquam divinumque domicilium nocturno latro-
|
|
cinio atque impetu compilavit; etiam te, Apollo, quem
|
|
iste Chio sustulit; teque etiam atque etiam, Diana, quam
|
5
|
Pergae spoliavit, cuius simulacrum sanctissimum Segestae,
|
|
bis apud Segestanos consecratum, semel ipsorum religione,
|
|
iterum P. Africani victoria, tollendum asportandumque
|
|
curavit; teque, Mercuri, quem Verres in domo et in pri-
|
|
vata aliqua palaestra posuit, P. Africanus in urbe sociorum
|
10
|
et in gymnasio Tyndaritanorum iuventutis illorum custodem
|
|
ac praesidem voluit esse; teque, Hercules, quem iste
|
186.1
|
Agrigenti nocte intempesta servorum instructa et compa-
|
|
rata manu convellere suis sedibus atque auferre conatus
|
|
est; teque, sanctissima mater Idaea, quam apud Enguinos
|
|
augustissimo et religiosissimo in templo sic spoliatam reli-
|
5
|
quit ut nunc nomen modo Africani et vestigia violatae
|
|
religionis maneant, monumenta victoriae fanique ornamenta
|
|
non exstent; vosque, omnium rerum forensium, consiliorum
|
|
maximorum, legum iudiciorumque arbitri et testes celeber-
|
|
rimo in loco populi Romani locati, Castor et Pollux, quo-
|
10
|
rum e templo quaestum iste sibi et praedam improbissimam
|
|
comparavit; omnesque di qui vehiculis tensarum sollemnis
|
|
coetus ludorum invisitis, quorum iter iste ad suum quaestum,
|
|
non ad religionum dignitatem faciundum exigendumque
|
|
curavit; teque, Ceres et Libera, quarum sacra, sicut opi-
|
187.1
|
niones hominum ac religiones ferunt, longe maximis atque
|
|
occultissimis caerimoniis continentur, a quibus initia vitae
|
|
atque victus, morum, legum, mansuetudinis, humanitatis
|
|
hominibus et civitatibus data ac dispertita esse dicuntur,
|
5
|
quarum sacra populus Romanus a Graecis adscita et ac-
|
|
cepta tanta religione et publice et privatim tuetur, non ut
|
|
ab illis huc adlata, sed ut ceteris hinc tradita esse videantur,
|
|
quae ab isto uno sic polluta ac violata sunt ut simulacrum
|
|
Cereris unum, quod a viro non modo tangi sed ne aspici
|
10
|
quidem fas fuit, e sacrario Catina convellendum auferen-
|
|
dumque curarit, alterum autem Henna ex sua sede ac
|
|
domo sustulerit, quod erat tale ut homines, cum viderent,
|
|
aut ipsam videre se Cererem aut effigiem Cereris non
|
|
humana manu factam, sed de caelo lapsam arbitrarentur,
|
15
|
—vos etiam atque etiam imploro et appello, sanctissimae
|
188.1
|
deae, quae illos Hennensis lacus lucosque incolitis, cun-
|
|
ctaeque Siciliae, quae mihi defendenda tradita est, praesi-
|
|
detis, a quibus inventis frugibus et in orbem terrarum
|
|
distributis omnes gentes ac nationes vestri religione nu-
|
5
|
minis continentur; ceteros item deos deasque omnis
|
|
imploro et obtestor, quorum templis et religionibus iste
|
|
nefario quodam furore et audacia instinctus bellum sacri-
|
|
legum semper impiumque habuit indictum, ut, si in hoc
|
|
reo atque in hac causa omnia mea consilia ad salutem
|
10
|
sociorum, dignitatem rei publicae, fidem meam specta-
|
|
verunt, si nullam ad rem nisi ad officium et virtutem omnes
|
|
meae curae vigiliae cogitationesque elaborarunt, quae mea
|
|
mens in suscipienda causa fuit, fides in agenda, eadem
|
|
vestra sit in iudicanda; deinde uti C. Verrem, si eius
|
189.1
|
omnia sunt inaudita et singularia facinora sceleris, au-
|
|
daciae, perfidiae, libidinis, avaritiae, crudelitatis, dignus
|
|
exitus eius modi vita atque factis vestro iudicio conse-
|
|
quatur, utique res publica meaque fides una hac accusa-
|
5
|
tione mea contenta sit, mihique posthac bonos potius
|
|
defendere liceat quam improbos accusare necesse sit.
|
|