DE FATO
LIBER.
  . . . . quia pertinet ad mores, quod ἦθος illi vocant, 1.1
nos eam partem philosophiae de moribus appellare
solemus, sed decet augentem linguam Latinam nomi-
nare moralem; explicandaque vis est ratioque enun-
tiationum, quae Graeci ἀξιώματα vocant; quae de re 5
futura cum aliquid dicunt deque eo, quod possit fieri
aut non possit, quam vim habeant, obscura quaestio
est, quam περὶ δυνατῶν philosophi appellant, totaque
est λογική, quam rationem disserendi voco. Quod
autem in aliis libris feci, qui sunt de natura deorum, 10
itemque in iis, quos de divinatione edidi, ut in utram-
que partem perpetua explicaretur oratio, quo facilius
id a quoque probaretur, quod cuique maxime proba-
bile videretur, id in hac disputatione de fato casus
quidam ne facerem inpedivit. Nam cum essem in 2.1
Puteolano Hirtiusque noster, consul designatus, isdem
in locis, vir nobis amicissimus et his studiis, in qui-
bus nos a pueritia viximus, deditus, multum una era-
mus, maxime nos quidem exquirentes ea consilia, quae 5
ad pacem et ad concordiam civium pertinerent. Cum
enim omnes post interitum Caesaris novarum pertur-
bationum causae quaeri viderentur iisque esse occur-
rendum putaremus, omnis fere nostra in his delibera-
tionibus consumebatur oratio, idque et saepe alias 10
et quodam liberiore, quam solebat, et magis vacuo
ab interventoribus die, cum ad me ille venisset, primo
ea, quae erant cotidiana et quasi legitima nobis, de
pace et de otio.