iii Id. Mart. 49 in Formiano
CICERO ATTICO SAL.
Scripseram ad te epistulam quam darem iiii Id., sed eo die 9.7.1.1
is cui dare volueram non est profectus. venit autem eo ipso
die ille celeripes quem Salvius dixerat. attulit uberrimas tuas
litteras, quae mihi quiddam quasi animulae restillarunt; re-
creatum enim me non queo dicere. sed plane τὸ συνέχον 5
effecisti. ego enim non iam id ago, mihi crede, ut prosperos
exitus consequar. sic enim video, nec duobus his vivis nec
[hoc] uno nos umquam rem publicam habituros. ita neque de
otio nostro spero iam nec ullam acerbitatem recuso. unum
illud extimescebam, ne quid turpiter facerem vel dicam iam 10
ne fecissem.
  Sic ergo habeto, salutaris te mihi litteras misisse neque 2.1
solum has longiores, quibus nihil potest esse explicatius, nihil
perfectius, sed etiam illas breviores, in quibus hoc mihi
iucundissimum fuit, consilium factumque nostrum a Sexto
probari, pergratumque mihi tu fecisti; a quo et diligi me et 5
quid rectum sit intellegi scio. longior vero tua epistula non
me solum sed meos omnis aegritudine levavit. itaque utar tuo
consilio et ero in Formiano, ne aut ad urbem ἀπάντησις mea
animadvertatur aut, si nec hic nec illic eum videro, devita-
tum se a me putet. quod autem suades ut ab eo petam ut 3.1
mihi concedat ut idem tribuam Pompeio quod ipsi tribuerim,
id me iam pridem agere intelleges ex litteris Balbi et Oppi
quarum exempla tibi misi; misi etiam Caesaris ad eos sana
mente scriptas litteras quo modo in tanta insania. sin mihi Caesar 5
hoc non concedat, video tibi placere illud, me πολίτευμα
de pace suscipere; in quo non extimesco periculum (cum
enim tot impendeant, cur non honestissimo depecisci velim?)
sed vereor ne Pompeio quid oneris imponam, 'μή μοι
γοργείην κεφαλὴν δεινοῖο πελώρου' intorqueat. mirandum enim 10
in modum Gnaeus noster Sullani regni similitudinem con-
cupivit. εἰδώς σοι λέγω; nihil ille umquam minus obscure tulit.
'cum hocne igitur' inquies 'esse vis?' beneficium sequor, mihi
crede, non causam, ut in Milone, ut in—sed hactenus.
'causa igitur non bona est?' immo optima, sed agetur, 4.1
memento, foedissime. primum consilium est suffocare urbem
et Italiam fame, deinde agros vastare, urere, pecuniis locu-
pletum <non> abstinere. sed cum eadem metuam ab hac parte,
si illinc beneficium non sit, rectius putem quidvis domi perpeti. 5
sed ita meruisse illum de me puto ut ἀχαριστίας crimen
subire non audeam, quamquam a te eius quoque rei iusta
defensio est explicata.
  De triumpho tibi adsentior, quem quidem totum facile et 5.1
libenter abiecero. egregie probo fore ut, dum agamus, 'ὁ
πλόος ὡραῖος' obrepat. 'si modo' inquis 'satis ille erit firmus.'
est firmior etiam quam putabamus. de isto licet bene speres.
promitto tibi, si valebit, tegulam illum in Italia nullam 5
relicturum. 'tene igitur socio?' contra mehercule meum
iudicium et contra omnium antiquorum auctoritatem; nec
tam ut illa adiuvem quam[quam] ut haec ne videam cupio
discedere. noli enim putare tolerabilis horum insanias nec
unius modi fore. etsi quid te horum fugit, legibus, iudiciis, 10
senatu sublato libidines, audacias, sumptus, egestates tot
egentissimorum hominum nec privatas posse res nec rem
publicam sustinere? abeamus igitur inde qualibet navigatione;
etsi id quidem ut tibi videbitur, sed certe abeamus. sciemus
enim <iam>, id quod exspectas, quid Brundisi actum sit. 15
  Bonis viris quod ais probari quae adhuc fecerimus sciri- 6.1
que ab iis <non sine causa nos> non profectos valde gaudeo, si
est nunc ullus gaudendi locus. de Lentulo investigabo dili-
gentius. id mandavi Philotimo, homini forti ac nimium
optimati. 5
  Extremum est ut tibi argumentum ad scribendum for- 7.1
tasse iam desit; nec enim alia de re nunc ulla scribi potest
et de hac quid iam amplius inveniri potest? sed quoniam et
ingenium suppeditat (dico mehercule ut sentio) et amor, quo
et meum ingenium incitatur, perge, ut facis, et scribe quan- 5
tum potest.
  In Epirum quod me non invitas, comitem non molestum,
subirascor. sed vale. nam ut tibi ambulandum, ungendum,
sic mihi dormiendum. etenim litterae tuae mihi somnum
attulerunt. 10