M. TULLI CICERONIS AD M. BRUTUM
ET M. BRUTI AD M. TULLIUM CICERONEM EPISTULAE
c. Kal. Apr. 43 Romae
CICERO BRUTO SALUTEM
Cum haec scribebam, res existimabatur in extremum 1.1.1
adducta discrimen. tristes enim de Bruto nostro litterae
nuntiique adferebantur. me quidem non maxime conturba-
bant. his enim exercitibus ducibusque quos habemus nullo
modo poteram diffidere, neque adsentiebar maiori parti 5
hominum; fidem enim consulum non condemnabam, quae
suspecta vehementer erat, desiderabam non nullis in rebus
prudentiam et celeritatem. qua si essent usi, iam pridem rem
<publicam> reciperassemus. non enim ignoras quanta
momenta sint in re publica temporum et quid intersit idem 10
illud utrum ante an post decernatur, suscipiatur, agatur.
omnia quae severe decreta sunt hoc tumultu, si aut quo die
dixi sententiam perfecta essent et non in diem ex die dilata
aut quo ex tempore suscepta sunt ut agerentur non tardata
et procrastinata, bellum iam nullum haberemus. 15
  Omnia, Brute, praestiti rei publicae quae praestare debuit 2.1
is qui esset <in> eo quo ego sum gradu senatus populique
iudicio collocatus, nec illa modo quae nimirum sola ab homine
<tenui> sunt postulanda, fidem, vigilantiam, patriae
caritatem; ea sunt enim quae nemo est qui non praestare 5
debeat. ego autem ei qui sententiam dicat in principibus de
re publica puto etiam prudentiam esse praestandam, nec me,
cum mihi tantum sumpserim ut gubernacula rei publicae
prehenderem, minus putarim reprehendendum si inutiliter
aliquid senatui suaserim quam si infideliter. 10
  Acta quae sint quaeque agantur scio perscribi ad te 3.1
diligenter. ex me autem illud est quod te velim habere
cognitum, meum quidem animum in acie esse neque
respectum ullum quaerere nisi me utilitas civitatis forte
converterit. maioris autem partis animi te Cassiumque 5
respiciunt. quam ob rem ita te para, Brute, ut intellegas aut,
si hoc tempore bene res gesta sit, tibi meliorem rem publicam
esse faciendam aut, si quid offensum sit, per te esse eandem
reciperandam.