vi Kal. Sext. 43
CICERO BRUTO SALUTEM
Cum saepe te litteris hortatus essem ut quam primum rei 26.1.1
publicae subvenires in Italiamque exercitum adduceres,
neque id arbitrarer dubitare tuos necessarios, rogatus sum a
prudentissima et diligentissima femina, matre tua, cuius
omnes curae ad te referuntur et in te consumuntur, ut 5
venirem ad se a. d. viii Kal. Sext.; quod ego, ut debui, sine
mora feci. cum autem venissem, Casca aderat et Labeo et
Scaptius. at illa rettulit quaesivitque quidnam mihi videretur,
accerseremusne te atque id tibi conducere putaremus an
tardare et commorari te melius esset. respondi id quod 2.1
sentiebam, et dignitati et existimationi tuae maxime condu-
cere te primo quoque tempore ferre praesidium labenti et
inclinatae paene rei publicae.
  Quid enim abesse censes mali in eo bello in quo victores 5
exercitus fugientem hostem persequi noluerint et in quo
incolumis imperator honoribus amplissimis fortunisque
maximis, coniuge, liberis, vobis adfinibus ornatus bellum rei
publicae indixerit? quid dicam 'in tanto senatus populique
consensu', cum tantum resideat intra muros mali? maximo 3.1
autem, cum haec scribebam, adficiebar dolore quod, cum
me pro adulescentulo ac paene puero res publica accepisset
vadem, vix videbar quod promiseram praestare posse. est
autem gravior et difficilior animi et sententiae, maximis 5
praesertim in rebus, pro altero quam pecuniae obligatio.
haec enim solvi potest et est rei familiaris iactura tolerabilis:
rei publicae quod spoponderis quem ad modum solvas, si is
dependi facile patitur pro quo spoponderis? quamquam et
hunc, ut spero, tenebo multis repugnantibus. videtur enim 10
esse indoles, sed flexibilis aetas multique ad depravandum
parati, qui splendore falsi honoris obiecto aciem boni ingeni
praestringi posse confidunt. itaque ad reliquos hic quoque
labor mihi accessit, ut omnis adhibeam machinas ad
tenendum adulescentem, ne famam subeam temeritatis. 15
quamquam quae temeritas est? magis enim illum pro quo 4.1
spopondi quam me ipsum obligavi; nec vero paenitere potest
rem publicam me pro eo spopondisse qui fuit in rebus
gerendis cum suo ingenio <praeclarus> tum mea promissione
constantior. 5
  Maximus autem, nisi me forte fallit, in re publica nodus 5.1
est inopia rei pecuniariae. obdurescunt enim magis cottidie
boni viri ad vocem tributi. quod ex centesima collatum
impudenti censu locupletum in duarum legionum praemiis
omne consumitur. impendent autem infiniti sumptus cum 5
in hos exercitus quibus nunc defendimur tum vero in tuum.
nam Cassius noster videtur posse satis ornatus venire. sed et
haec et multa alia coram cupio idque quam primum.
  De sororis tuae filiis non exspectavi, Brute, dum scriberes. 6.1
omnino ipsa tempora (bellum enim ducetur) integram tibi
causam reservant; sed ego a principio, cum divinare de belli
diuturnitate <non> possem, ita causam egi puerorum in
senatu ut te arbitror e matris litteris potuisse cognoscere. nec 5
vero ulla res erit umquam in qua ego non vel vitae periculo
ea dicam eaque faciam quae te velle quaeque ad te pertinere
arbitrer.
 vi Kal. Sext.