Sextus est locus, qu<o>m ostendimus et consulto fac-
|
2.49.1
|
tum, et dicimus voluntario facinori nullam esse ex-
|
|
cusationem, inprudentiae [et] iustam deprecationem
|
|
paratam.
|
|
Septimus locus est, quo ostendimus taetrum faci-
|
5
|
nus, crudele, nefarium, tyrannicum esse: quod genus
|
|
iniuria mulierum, aut earum rerum aliquid, quarum
|
|
rerum causa bella suscipiuntur et cum hostibus de
|
|
vita dimicatur.
|
|
Octavus locus est, quo ostendimus non vulgare,
|
10
|
sed singulare esse maleficium, spurcum, nefarium, in-
|
|
usitatum: quo maturius et atrocius vindicandum est.
|
|
Nonus locus constat ex peccatorum con-
|
|
paratione, quasi cum dicemus maius esse maleficium
|
|
stuprare ingenuum quam sacrum legere quod alterum
|
15
|
propter egestatem, alterum propter intemperantem
|
|
superbiam fiat.
|
|
Decimus locus est, per quem omnia, quae in negotio
|
|
gerundo acta sunt quaeque rem consequi solent, ex-
|
|
putamus acriter et criminose et diligenter, ut agi res
|
20
|
et geri negotium videatur rerum consequentium enu-
|
|
meratione.
|
|
Misericordia commovebitur auditoribus, se<i> va-
|
50.1
|
riam fortunarum commutationem dicemus: si osten-
|
|
demus, in quibus commodis fuerimus quibusque in-
|
|
commodis simus, conparatione: si, quae nobis futura
|
|
sint, nisi causam optinuerimus, enumerabimus et
|
5
|
ostendemus: si supplicabimus et nos sub eorum, quo-
|
|
rum misericordiam captabimus, potestatem subicie-
|
|
mus: si, quid nostris parentibus, liberis, ceteris ne-
|
|
cessariis casurum sit propter nostras calamitates, ape-
|
|
riemus, et simul ostendemus illorum nos sollicitudine
|
10
|
et miseria, non nostris incommodis dolere: si de cle-
|
|
mentia, humanitate, misericordia nostra, qua in alios
|
|
usi sumus, aperiemus: si nos semper aut diu in malis
|
|
fuisse ostendemus: si nostrum fatum aut fortunam
|
|
conqueremur: si animum nostrum fortem, patientem
|
15
|
incommodorum ostendemus futurum. Conmisera-
|
|
tionem brevem esse oportet. Nihil enim lacrima citius
|
|
arescit.
|
|
Fere locos obscurissimos totius artificii tractavi-
|
|
mus in hoc libro; quapropter huic volumini modus
|
20
|
hic sit: reliquas praeceptiones, quoad videbitur, in
|
|
tertium librum transferemus. Haec si, ut conquisite
|
|
conscripsimus, ita tu diligenter et nobiscum et sine
|
|
nobis considerabis, et nos industriae fructus ex tua
|
|
conscientia capiemus, et tute nostram diligentiam lau-
|
25
|
dabis, tua perceptione laetabere: tu scientior eris prae-
|
|
ceptorum artificii, nos alacriores ad relicum persol-
|
|
vendum. Verum haec futura satis scio; te enim non
|
|
ignoro. Nos deinceps ad cetera praecepta transeamus,
|
|
ut, quod libentissime faciamus, tuae rectissimae volun-
|
30
|
tati morem geramus.
|
|