| Qua re videant ne sit periniquum et non ferendum illorum | 63.5 |
| auctoritatem de Cn. Pompei dignitate a vobis comprobatam | |
| semper esse, vestrum ab illis de eodem homine iudicium | |
| populique Romani auctoritatem improbari, praesertim cum | |
| iam suo iure populus Romanus in hoc homine suam auctori- | |
| tatem vel contra omnis qui dissentiunt possit defendere, | 10 |
| propterea quod isdem istis reclamantibus vos unum illum | |
| ex omnibus delegistis quem bello praedonum praeponeretis. | |
| Hoc si vos temere fecistis et rei publicae parum consu- | 64.1 |
| luistis, recte isti studia vestra suis consiliis regere conantur. | |
| Sin autem vos plus tum in re publica vidistis, vos eis | |
| repugnantibus per vosmet ipsos dignitatem huic imperio, | |
| salutem orbi terrarum attulistis, aliquando isti principes et | 5 |
| sibi et ceteris populi Romani universi auctoritati parendum | |
| esse fateantur. Atque in hoc bello Asiatico et regio, | |
| Quirites, non solum militaris illa virtus quae est in Cn. Pom- | |
| peio singularis sed aliae quoque animi virtutes magnae et | |
| multae requiruntur. Difficile est in Asia, Cilicia, Syria | 10 |
| regnisque interiorum nationum ita versari nostrum impera- | |
| torem ut nihil aliud nisi de hoste ac de laude cogitet. | |
| Deinde, etiam si qui sunt pudore ac temperantia modera- | |
| tiores, tamen eos esse talis propter multitudinem cupidorum | |
| hominum nemo arbitratur. Difficile est dictu, Quirites, | 65.1 |
| quanto in odio simus apud exteras nationes propter eorum | |
| quos ad eas per hos annos cum imperio misimus libidines | |
| et iniurias. Quod enim fanum putatis in illis terris nostris | |
| magistratibus religiosum, quam civitatem sanctam, quam | 5 |
| domum satis clausam ac munitam fuisse? Vrbes iam | |
| locupletes et copiosae requiruntur quibus causa belli propter | |
| diripiendi facultatem inferatur. Libenter haec coram cum | 66.1 |
| Q. Catulo et Q. Hortensio, summis et clarissimis viris, | |
| disputarem; norunt enim sociorum volnera, vident eorum | |
| calamitates, querimonias audiunt. Pro sociis vos contra | |
| hostis exercitus mittere putatis an hostium simulatione | 5 |
| contra socios atque amicos? Quae civitas est in Asia quae | |
| non modo imperatoris aut legati sed unius tribuni militum | |
| animos ac spiritus capere possit? Qua re, etiam si quem | |
| habetis qui conlatis signis exercitus regios superare posse | |
| videatur, tamen, nisi erit idem qui a pecuniis sociorum, qui | 10 |
| ab eorum coniugibus ac liberis, qui ab ornamentis fanorum | |
| atque oppidorum, qui ab auro gazaque regia manus, oculos, | |
| animum cohibere possit, non erit idoneus qui ad bellum | |
| Asiaticum regiumque mittatur. Ecquam putatis civitatem | 67.1 |
| pacatam fuisse quae locuples sit, ecquam esse locupletem | |
| quae istis pacata esse videatur? Ora maritima, Quirites, | |
| Cn. Pompeium non solum propter rei militaris gloriam sed | |
| etiam propter animi continentiam requisivit. Videbat enim | 5 |
| praetores locupletari quotannis pecunia publica praeter | |
| paucos, neque nos quicquam aliud adsequi classium nomine | |
| nisi ut detrimentis accipiendis maiore adfici turpitudine | |
| videremur. Nunc qua cupiditate homines in provincias, | |
| quibus iacturis quibusque condicionibus proficiscantur | 10 |
| ignorant videlicet isti qui ad unum deferenda omnia esse | |
| non arbitrantur. Quasi vero Cn. Pompeium non cum suis | |
| virtutibus tum etiam alienis vitiis magnum esse videamus. | |
| Qua re nolite dubitare quin huic uni credatis omnia qui inter | 68.1 |
| tot annos unus inventus est quem socii in urbis suas cum | |
| exercitu venisse gauderent. |