| ALBII TIBVLLI | |
| LIBER PRIMVS | |
| I | |
| Divitias alius fulvo sibi congerat auro | 1.1.1 |
| Et teneat culti iugera multa soli, | |
| Quem labor adsiduus vicino terreat hoste, | |
| Martia cui somnos classica pulsa fugent: | |
| Me mea paupertas vita traducat inerti, | 5 |
| Dum meus adsiduo luceat igne focus. | |
| Ipse seram teneras maturo tempore vites | |
| Rusticus et facili grandia poma manu; | |
| Nec spes destituat, sed frugum semper acervos | |
| Praebeat et pleno pinguia musta lacu. | 10 |
| Nam veneror, seu stipes habet desertus in agris | |
| Seu vetus in trivio florida serta lapis, | |
| Et quodcumque mihi pomum novus educat annus, | |
| Libatum agricolae ponitur ante deo. | |
| Flava Ceres, tibi sit nostro de rure corona | 15 |
| Spicea, quae templi pendeat ante fores, | |
| Pomosisque ruber custos ponatur in hortis, | |
| Terreat ut saeva falce Priapus aves. | |
| Vos quoque, felicis quondam, nunc pauperis agri | |
| Custodes, fertis munera vestra, Lares. | 20 |
| Tunc vitula innumeros lustrabat caesa iuvencos, | |
| Nunc agna exigui est hostia parva soli. | |
| Agna cadet vobis, quam circum rustica pubes | |
| Clamet 'io messes et bona vina date'. | |
| Iam modo iam possim contentus vivere parvo | 25 |
| Nec semper longae deditus esse viae, | |
| Sed Canis aestivos ortus vitare sub umbra | |
| Arboris ad rivos praetereuntis aquae. | |
| Nec tamen interdum pudeat tenuisse bidentem | |
| Aut stimulo tardos increpuisse boves, | 30 |
| Non agnamve sinu pigeat fetumve capellae | |
| Desertum oblita matre referre domum. | |
| At vos exiguo pecori, furesque lupique, | |
| Parcite: de magno est praeda petenda grege. | |
| Hic ego pastoremque meum lustrare quotannis | 35 |
| Et placidam soleo spargere lacte Palem. | |
| Adsitis, divi, neu vos e paupere mensa | |
| Dona nec e puris spernite fictilibus. | |
| Fictilia antiquus primum sibi fecit agrestis | |
| Pocula, de facili conposuitque luto. | 40 |
| Non ego divitias patrum fructusque requiro, | |
| Quos tulit antiquo condita messis avo: | |
| Parva seges satis est, satis requiescere lecto | |
| Si licet et solito membra levare toro. | |
| Quam iuvat inmites ventos audire cubantem | 45 |
| Et dominam tenero continuisse sinu | |
| Aut, gelidas hibernus aquas cum fuderit Auster, | |
| Securum somnos igne iuvante sequi. | |
| Hoc mihi contingat. Sit dives iure, furorem | |
| Qui maris et tristes ferre potest pluvias. | 50 |
| O quantum est auri pereat potiusque smaragdi, | |
| Quam fleat ob nostras ulla puella vias. | |
| Te bellare decet terra, Messalla, marique, | |
| Ut domus hostiles praeferat exuvias; | |
| Me retinent vinctum formosae vincla puellae, | 55 |
| Et sedeo duras ianitor ante fores. | |
| Non ego laudari curo, mea Delia; tecum | |
| Dum modo sim, quaeso segnis inersque vocer. | |
| Te spectem, suprema mihi cum venerit hora, | |
| Te teneam moriens deficiente manu. | 60 |
| Flebis et arsuro positum me, Delia, lecto, | |
| Tristibus et lacrimis oscula mixta dabis. | |
| Flebis: non tua sunt duro praecordia ferro | |
| Vincta, neque in tenero stat tibi corde silex. | |
| Illo non iuvenis poterit de funere quisquam | 65 |
| Lumina, non virgo, sicca referre domum. | |
| Tu manes ne laede meos, sed parce solutis | |
| Crinibus et teneris, Delia, parce genis. | |
| Interea, dum fata sinunt, iungamus amores: | |
| Iam veniet tenebris Mors adoperta caput, | 70 |
| Iam subrepet iners aetas, nec amare decebit, | |
| Dicere nec cano blanditias capite. | |
| Nunc levis est tractanda Venus, dum frangere postes | |
| Non pudet et rixas inseruisse iuvat. | |
| Hic ego dux milesque bonus: vos, signa tubaeque, | 75 |
| Ite procul, cupidis volnera ferte viris, | |
| Ferte et opes: ego conposito securus acervo | |
| Despiciam dites despiciamque famem. |