De tonsura ovium primum animadverto, antequam 2.11.6.3
incipiam facere, num scabiem aut ulcera habeant, ut,
si opus est, ante curentur, quam tondeantur. tonsurae 5
tempus inter aequinoctium vernum et solstitium, cum
sudare inceperunt oves, a quo sudore recens lana tonsa
sucida appellata est. tonsas recentes eodem die perun- 7.1
gunt vino et oleo, non nemo admixta cera alba et
adipe suilla; et si ea tecta solet esse, quam habuit
pellem intectam, eam intrinsecus eadem re perinungunt
et tegunt rursus. siqua in tonsura plagam accepit, 5
eum locum oblinunt pice liquida. oves hirtas tondent
circiter hordeaceam messem, in aliis locis ante faeni-
sicia. quidam has bis in anno tondent, ut in Hispania 8.1
citeriore, ac semenstres faciunt tonsuras: duplicem in-
pendunt operam, quod sic plus putant fieri lanae, quo
nomine quidam bis secant prata. diligentiores tege-
ticulis subiectis oves tondere solent, nequi flocci inter- 5
eant. dies ad eam rem sumuntur sereni, et iis id fa- 9.1
ciunt fere a quarta ad decimam: cum sole calidiore tonsa,
ex sudore eius lana fit mollior et ponderosior et co-
lore meliore. quam demptam ac conglobatam alii vel-
lera, alii vellimna appellant: ex quo[rum] vocabulo ani- 5
madverti licet prius <in> lana vulsuram quam ton-
suram inventam. qui etiam nunc vellunt, ante triduo
habent ieiunas, quod languidae minus aegre radices
lanae retinent. Omnino tonsores in Italia<m> primum 10.1
venisse ex Sicilia dicuntur p. R. c. a. ccccliii, ut
scriptum in publico Ardeae in litteris extat, eosque
adduxisse Publium Titinium M[a]enam. olim tonsores
non fuisse adsignificant antiquorum statuae, quod 5
pleraeque habent capillum et barbam magnam. Su- 11.1
scipit Cos<s>inius, Fructum ut ovis e lana ad vesti-
mentum, sic capra e pilis ministrat ad usum nauticum
et ad bellica tormenta et fabrilia vasa. neque non
quaedam nationes harum pellibus sunt vestitae, ut in 5
Gaetulia et in Sardinia. cuius usum aput anticos
quoque Graecos fuisse apparet, quod in tragoediis
senes ab hac pelle vocantur diptheriae et in comoe-
diis qui in rustico opere morantur, ut aput Caecilium in
Hypobolimaeo habet adulescens, aput Terentium 10
in Heautontimorumeno senex. tonde<n>tur, quod magnis 12.1
villis sunt, in magna parte Phrygiae; unde cilicia et
cetera eius generis solent fieri. sed quod primum ea
tonsura in Cilicia sit instituta, nomen id Cilicas adie-
cisse dicunt. 5