ECLOGA III
|
|
MENALCAS DAMOETAS PALAEMON
|
|
M. Dic mihi, Damoeta, cuium pecus? an Meliboei?
|
3.1
|
D. Non, uerum Aegonis; nuper mihi tradidit Aegon.
|
|
M. Infelix o semper, oues, pecus! ipse Neaeram
|
|
dum fouet ac ne me sibi praeferat illa ueretur,
|
|
hic alienus ouis custos bis mulget in hora,
|
5
|
et sucus pecori et lac subducitur agnis.
|
|
D. Parcius ista uiris tamen obicienda memento.
|
|
nouimus et qui te transuersa tuentibus hircis
|
|
et quo (sed faciles Nymphae risere) sacello.
|
|
M. Tum, credo, cum me arbustum uidere Miconis
|
10
|
atque mala uitis incidere falce nouellas.
|
|
D. Aut hic ad ueteres fagos cum Daphnidis arcum
|
|
fregisti et calamos: quae tu, peruerse Menalca,
|
|
et cum uidisti puero donata, dolebas,
|
|
et si non aliqua nocuisses, mortuus esses.
|
15
|
M. Quid domini faciant, audent cum talia fures?
|
|
non ego te uidi Damonis, pessime, caprum
|
|
excipere insidiis multum latrante Lycisca?
|
|
et cum clamarem 'quo nunc se proripit ille?
|
|
Tityre, coge pecus', tu post carecta latebas.
|
20
|
D. An mihi cantando uictus non redderet ille,
|
|
quem mea carminibus meruisset fistula caprum?
|
|
si nescis, meus ille caper fuit; et mihi Damon
|
|
ipse fatebatur, sed reddere posse negabat.
|
|
M. Cantando tu illum? aut umquam tibi fistula cera
|
25
|
iuncta fuit? non tu in triuiis, indocte, solebas
|
|
stridenti miserum stipula disperdere carmen?
|
|
D. Vis ergo inter nos quid possit uterque uicissim
|
|
experiamur? ego hanc uitulam (ne forte recuses,
|
|
bis uenit ad mulctram, binos alit ubere fetus)
|
30
|
depono; tu dic mecum quo pignore certes.
|
|
M. De grege non ausim quicquam deponere tecum:
|
|
est mihi namque domi pater, est iniusta nouerca,
|
|
bisque die numerant ambo pecus, alter et haedos.
|
|
uerum, id quod multo tute ipse fatebere maius
|
35
|
(insanire libet quoniam tibi), pocula ponam
|
|
fagina, caelatum diuini opus Alcimedontis,
|
|
lenta quibus torno facili superaddita uitis
|
|
diffusos hedera uestit pallente corymbos.
|
|
in medio duo signa, Conon et—quis fuit alter,
|
40
|
descripsit radio totum qui gentibus orbem,
|
|
tempora quae messor, quae curuus arator haberet?
|
|
necdum illis labra admoui, sed condita seruo.
|
|
D. Et nobis idem Alcimedon duo pocula fecit
|
|
et molli circum est ansas amplexus acantho,
|
45
|
Orpheaque in medio posuit siluasque sequentis;
|
|
necdum illis labra admoui, sed condita seruo.
|
|
si ad uitulam spectas, nihil est quod pocula laudes.
|
|
M. Numquam hodie effugies; ueniam quocumque uocaris.
|
|
audiat haec tantum—uel qui uenit ecce Palaemon.
|
50
|
efficiam posthac ne quemquam uoce lacessas.
|
|
D. Quin age, si quid habes; in me mora non erit ulla,
|
|
nec quemquam fugio: tantum, uicine Palaemon,
|
|
sensibus haec imis (res est non parua) reponas.
|
|
P. Dicite, quandoquidem in molli consedimus herba.
|
55
|
et nunc omnis ager, nunc omnis parturit arbos,
|
|
nunc frondent siluae, nunc formosissimus annus.
|
|
incipe, Damoeta; tu deinde sequere, Menalca.
|
|
alternis dicetis; amant alterna Camenae.
|
|
D. Ab Ioue principium Musae: Iouis omnia plena;
|
60
|
ille colit terras, illi mea carmina curae.
|
|
M. Et me Phoebus amat; Phoebo sua semper apud me
|
|
munera sunt, lauri et suaue rubens hyacinthus.
|
|
D. Malo me Galatea petit, lasciua puella,
|
|
et fugit ad salices et se cupit ante uideri.
|
65
|
M. At mihi sese offert ultro, meus ignis, Amyntas,
|
|
notior ut iam sit canibus non Delia nostris.
|
|
D. Parta meae Veneri sunt munera: namque notaui
|
|
ipse locum, aëriae quo congessere palumbes.
|
|
M. Quod potui, puero siluestri ex arbore lecta
|
70
|
aurea mala decem misi; cras altera mittam.
|
|
D. O quotiens et quae nobis Galatea locuta est!
|
|
partem aliquam, uenti, diuum referatis ad auris!
|
|
M. Quid prodest quod me ipse animo non spernis, Amynta,
|
|
si, dum tu sectaris apros, ego retia seruo?
|
75
|
D. Phyllida mitte mihi: meus est natalis, Iolla;
|
|
cum faciam uitula pro frugibus, ipse uenito.
|
|
M. Phyllida amo ante alias; nam me discedere fleuit
|
|
et longum 'formose, uale, uale,' inquit, 'Iolla.'
|
|
D. Triste lupus stabulis, maturis frugibus imbres,
|
80
|
arboribus uenti, nobis Amaryllidis irae.
|
|
M. Dulce satis umor, depulsis arbutus haedis,
|
|
lenta salix feto pecori, mihi solus Amyntas.
|
|
D. Pollio amat nostram, quamuis est rustica, Musam:
|
|
Pierides, uitulam lectori pascite uestro.
|
85
|
M. Pollio et ipse facit noua carmina: pascite taurum,
|
|
iam cornu petat et pedibus qui spargat harenam.
|
|
D. Qui te, Pollio, amat, ueniat quo te quoque gaudet;
|
|
mella fluant illi, ferat et rubus asper amomum.
|
|
M. Qui Bauium non odit, amet tua carmina, Maeui,
|
90
|
atque idem iungat uulpes et mulgeat hircos.
|
|
D. Qui legitis flores et humi nascentia fraga,
|
|
frigidus, o pueri (fugite hinc!), latet anguis in herba.
|
|
M. Parcite, oues, nimium procedere: non bene ripae
|
|
creditur; ipse aries etiam nunc uellera siccat.
|
95
|
D. Tityre, pascentis a flumine reice capellas:
|
|
ipse, ubi tempus erit, omnis in fonte lauabo.
|
|
M. Cogite ouis, pueri: si lac praeceperit aestus,
|
|
ut nuper, frustra pressabimus ubera palmis.
|
|
D. Heu heu, quam pingui macer est mihi taurus in eruo!
|
100
|
idem amor exitium pecori pecorisque magistro.
|
|
M. His certe neque amor causa est; uix ossibus haerent;
|
|
nescio quis teneros oculus mihi fascinat agnos.
|
|
D. Dic quibus in terris (et eris mihi magnus Apollo)
|
|
tris pateat caeli spatium non amplius ulnas.
|
105
|
M. Dic quibus in terris inscripti nomina regum
|
|
nascantur flores, et Phyllida solus habeto.
|
|
P. Non nostrum inter uos tantas componere lites:
|
|
et uitula tu dignus et hic, et quisquis amores
|
|
aut metuet dulcis aut experietur amaros.
|
110
|
claudite iam riuos, pueri; sat prata biberunt.
|
|