ย ย Sed haec quidem mediocria sunt. Ingentibus uero et uariis 6.6.1a.1
casibus OCVLI nostri patent; qui cum magnam partem ad uitae simul et
usum et dulcedinem conferant, summa cura tuendi sunt. Protinus
autem orta lippitudine quaedam notae sunt, ex quibus quid euenturum
sit colligere possumus. Nam si simul et lacrima et tumor et crassa 5
pituita <coeperint, si ea pituita> lacrimae mixta est, si ea lacrima
calida <non> est, pituita uero alba et mollis, tumor non durus, longae
ualetudinis metus non est. At si lacrima multa et calida, pituitae pau- 1b.1
lum, tumor modicus est, idque in uno oculo est, longum id, sed sine
periculo futurum est. Idque lippitudinis genus minime cum dolore est,
sed uix ante uicensimum diem tollitur, nonnumquam per duos
menses durat. Quandoque finitur, pituita alba et mollis incipit 5
esse, lacrimaeque miscetur. At si simul ea utrumque oculum inuase-
runt, potest esse breuior, sed periculum ulcerum est. Pituita autem
sicca et arida dolorem quidem mouet, sed maturius desinit, nisi quid
exulcerauit. Tumor magnus <si> sine dolore est et siccus, sine ullo 1c.1
periculo est: si siccus quidem, sed cum dolore est, fere exulcerat, et
nonnumquam ex eo casu fit, ut palpebra cum oculo glutinetur. Eius-
dem exulcerationis timor in palpebris pupillisue est, ubi super magnum
dolorem lacrimae salsae calidaeque eunt, aut etiam, si tumore [in] 5
finito diu lacrima cum pituita profluit. Peius etiamnum est, ubi 1d.1
pituita <pal>lida aut liuida est, lacrima calida et multa profluit, caput
calet, a temporibus ad oculos dolor peruenit, nocturna uigilia urget,
siquidem sub his oculus plerumque rumpitur, uotumque est, ut tantum
exulceretur. Intus ruptum oculum febricula iuuat. Si foras iam ruptus 5
procedit, sine auxilio est. Si de nigro aliquid albidum factum est, diu
manet: at si asperum et crassum est, etiam post curationem uestigium
aliquod relinquit.โ€”Curari uero oculos sanguinis detractione, medi- 1e.1
camento, balneo, uino uetustissimus auctor Hippocrates memoriae pro-
didit: sed eorum tempora et causas parum explicuit, in quibus medi-
cinae summa est. Neque minus in abstinentia et alui ductione saepe
auxilii est. Hos igitur interdum inflammatio occupat, ubi cum tumore 5
in his dolor est, sequiturque pituitae cursus nonnumquam copiosior
uel acrior, nonnumquam utraque parte moderatior. In eiusmodi casu
prima omnium sunt quies et abstinentia. Ergo primo die loco obscuro 1f.1
cubare debet, sic ut a sermone quoque abstineat; nullum cibum ad-
sumere, si fieri potest, ne aquam quidem; si[n] minus, certe quam
minimum eius. Quod si graues dolores sunt, commodius secundo die;
si tamen res urget, etiam primo sanguis mittendus est, utique, si in 5
fronte uenae tument, si firmo corpore materia superest. Si uero minor
impetus, minus acrem curationem requirit; aluum, sed non nisi se-
cundo tertioue die, duci oportet. <At> modica inflammatio neutrum ex 1g.1
his auxilium desiderat, satisque est uti quiete et abstinentia. Neque
tamen lippientibus longum ieiunium necessarium est, ne pituita te-
nuior atque acrior fiat: sed secundo die dari debet id, quod leuissimum
uideri potest ex is, quae pituitam faciunt crassiorem; qualia sunt oua 5
sorbilia: si minor uis urget, pulticula quoque aut panis ex lacte. In-
sequentibusque diebus quantum inflammationi detrahetur, tantum
adici cibis poterit, sed generis eiusdem; utique ut nihil salsum, nihil
acre, nihil ex is, quae extenuant, sumatur, nihil potui praeter aquam.
Et uictus quidem ratio talis maxime necessaria est. Protinus autem 1h.1
primo die croci P. ๐†– I, et farinae candidae quantum tenuissimae P.
<๐†– II,> excipere oportet oui albo, donec mellis crassitudinem habeat,
idque in linteolum inlin<e>re, et fronti adglutinare, ut conpressis uenis
pituitae impetum cohibeat. Si crocum non est, tus idem facit. Linteolo 5
an lana excipiatur, nihil interest. Superinungui uero oculi debent, sic ut 1i.1
croci quantum tribus digitis conprehendi potest, sumatur; murrae ad
fabae, papaueris lacrimae ad lenticulae magnitudinem; eaque cum
passo conterantur, et specillo super oculum inducantur. Aliud ad idem:
murrae P. ๐†– #ยนยนยนโฐ; mandragorae suci P. ๐†– I; papaueris lacrimae P. 5
๐†– II; foliorum rosae, cicutae seminis, singulorum P. ๐†– III; acaciae P.
๐†– IIII; cummis P. ๐†– VIII. Et haec quidem interdiu: nocte uero, quo 1k.1
commodior quies ueniat, non alienum est superinponere candidi panis
interiorem partem ex uino subactam: nam et pituitam reprimit, et, si
quid lacrimae processit, absorbet, et oculum glutinari non patitur. Si
graue id et durum propter magnum oculorum dolorem uidetur, oui et 5
album et uitellus in uas defundendum est, adiciendumque eo mulsi
paulum, idque digito permiscendum. Vbi facta unitas est, demitti
debet lana mollis bene carpta, quae id excipiat, superque oculos inponi.
Ea res et leuis est et refrigerando pituitam coercet, et non exarescit, 1l.1
et glutinari oculum non patitur. Farina quoque hordeacia cocta, et
cum malo Cotoneo cocto mixta commode inponitur; neque a ratione
abhorret etiam penicillo potissimum uti expresso, si leuior impetus est,
ex aqua, si maior, ex posca. Priora fascia deliganda sunt, ne per 5
somnum cadant: at hoc superinponi satis est, quia et reponi ab ipso
commode potest, et, cum inaruit, iterum madefaciendum est. Si tantum 1m.1
mali est, ut somnum diu prohibeat, eorum aliquod dandum est, quae
anodyna Graeci appellant; satisque puero quod erui, uiro quod fabae
magnitudinem impleat. In ipsum uero oculum primo die, nisi modica
inflammatio est, nihil recte coicitur: saepe enim potius concitatur 5
eo pituita quam minuitur. A secundo die graui quoque lippitudini
per indita medicamenta recte succurritur, ubi uel iam sanguis missus
uel aluus ducta est, aut neutrum necessarium esse manifestum est.