Dum haec Amyntas agit, forte super- 7.2.1.1
venerunt, qui fratrem eius Polemonem, de quo
ante est dictum, fugientem consecuti vinctum
reducebant. Infesta contio vix inhiberi potuit,
quin protinus suo more saxa in eum iaceret. 5
Atque ille sane interritus "Nihil" inquit 2.1
"pro me deprecor, modo ne fratrum innocen-
tiae fuga imputetur mea. Haec si defendi non
potest, meum crimen sit. Horum ob id ipsum
melior est causa, quod ego, qui profugi, sus- 5
pectus sum."
At haec elocuto universa contio 3.1
adsensa est; lacrimae deinde omnibus manare
coeperunt adeo in contrarium repente mutatis,
ut solum pro eo esset, quod maxime laeserat.
Iuvenis erat primo aetatis flore pubescens, 4.1
quem inter equites tormentis Philotae contur-
batos alienus terror abstulerat. Desertum eum
a comitibus et haesitantem inter revertendi fu-
giendique consilium, qui secuti erant, occupa- 5
verunt.
Is tum flere coepit et os suum conver- 5.1
berare maestus non suam vicem, sed propter
ipsum periclitantium fratrum.
Moveratque 6.1
iam regem quoque, non contionem modo, sed
unus erat implacabilis frater, qui terribili vul-
tu intuens eum "Tum," ait "demens, lacri-
mare debueras, cum equo calcaria subderes, 5
fratrum desertor et desertorum comes. Miser,
quo et unde fugiebas? Effecisti, ut reus capitis
accusatoris uterer verbis."
Ille peccasse se, et 7.1
gravius in fratres quam in semetipsum fateba-
tur. Tum vero neque lacrimis neque adclama-
tionibus, quibus studia sua multitudo profite-
tur, temperaverunt. Una vox erat pari emissa 5
consensu, ut insontibus et fortibus viris par-
ceret. Amici quoque data misericordiae occa-
sione consurgunt flentesque regem deprecantur.
Ille silentio facto "Et ipse" inquit "Amyn- 8.1
tan mea sententia fratresque eius absolvo. Vos
autem, iuvenes, malo beneficii mei oblivisci
quam periculi vestri meminisse. Eadem fide red-
ite in gratiam mecum, qua ipse vobiscum re- 5
vertor.
Nisi, quae delata essent, excussissem, 9.1
alte dissimulatio mea suppurare potuisset. Sed
satius est purgatos esse quam suspectos. Cogi-
tate neminem absolvi posse, nisi qui dixerit cau-
sam. 5
Tu, Amynta, ignosce fratri tuo; erit hoc 10.1
simpliciter etiam mihi reconciliati animi tui
pignus."
  Contione deinde dimissa Polydamanta vo- 11.1
cari iubet. Longe acceptissimus Parmenioni erat,
proximus lateri in acie stare solitus.
Et quam- 12.1
quam conscientia fretus in regiam venerat, ta-
men, ut iussus est fratres suos exhibere admo-
dum iuvenes et regi ignotos ob aetatem, fiducia
in sollicitudinem versa trepidare coepit, saepius, 5
quae nocere possent, quam quibus eluderet, re-
putans.
Iam armigeri, quibus imperatum erat, 13.1
produxerant eos, cum exanguem metu Polyda-
manta propius accedere iubet summotisque om-
nibus "Scelere" inquit "Parmenionis omnes
pariter adpetiti sumus, maxime ego ac tu, quos 5
amicitiae specie fefellit.
Ad quem persequen- 14.1
dum puniendumque—vide, quantum fidei tuae
credam—te ministro uti statui. Obsides, dum
hoc peragis, erunt fratres tui.
Proficiscere in 15.1
Mediam et ad praefectos meos litteras scriptas
manu mea perfer. Velocitate opus est, qua cele-
ritatem <famae> antecedas. Noctu pervenire illuc
te volo, postero die, quae scripta erunt, exequi. 5
Ad Parmeniona quoque epistulas feres, unam 16.1
a me, alteram Philotae nomine scriptam. Sig-
num anuli eius in mea potestate est. Si pater
credit a filio impressum, cum te viderit, nihil
metuet." 5
Polydamas tanto liberatus metu im- 17.1
pensius etiam, quam exigebatur, promittit ope-
ram conlaudatusque et promissis oneratus de-
posita veste, quam habebat, Arabica induitur.
Duo Arabes, quorum interim coniuges ac libe- 18.1
ri, vinculum fidei, obsides apud regem erant,
dati comites. Per deserta etiam ob siccitatem
loca camelis undecimo die, quo destinaverat,
perveniunt. 5
Et priusquam ipsius nuntiaretur 19.1
adventus, rursus Polydamas vestem Macedoni-
cam sumit et in tabernaculum Cleandri—prae-
tor hic regius erat—quarta vigilia pervenit.
Redditis deinde litteris constituerunt prima 20.1
luce ad Parmenionem coire; namque ceteris quo-
que litteras regis attulerat. Iam ad eum venturi
erant, cum Parmenioni Polydamanta venisse
nuntiaverunt. 5
Qui dum laetatur adventu ami- 21.1
ci, simulque noscendi, quae rex ageret, avidus
—quippe longo intervallo nullam ab eo epistu-
lam acceperat—Polydamanta requiri iubet.
Deversoria regionis illius magnos recessus ha- 22.1
bent amoenosque nemoribus manu consitis; ea
praecipue regum satraparumque voluptas erat.
Spatiabatur in nemore Parmenion medius in- 23.1
ter duces, quibus erat imperatum litteris regis,
ut occiderent. Agendae autem rei constituerant
tempus, cum Parmenion a Polydamante litteras
traditas legere coepisset. 5
Polydamas procul 24.1
veniens, ut a Parmenione conspectus est, vultu
laetitiae speciem praeferente ad complectendum
eum cucurrit. Mutua gratulatione functi Poly-
damas epistulam a rege scriptam ei tradidit, 5
Parmenion vinculum epistulae solvens, quid- 25.1
nam rex ageret, requirebat. Ille ex ipsis litteris
cogniturum esse respondit.
Quibus Parmenion 26.1
lectis "Rex" inquit "expeditionem parat in
Arachosios. Strenuum hominem et numquam
cessantem! Sed tempus saluti suae tanta iam
parta gloria parcere." 5
Alteram deinde epis- 27.1
tulam Philotae nomine scriptam laetus, quod ex
vultu notari poterat, legebat. Tum eius latus
gladio haurit Cleander, deinde iugulum ferit;
ceteri exanimum quoque confodiunt. 5
Et armi- 28.1
geri, qui ad aditum nemoris adstiterant, cognita
caede, cuius causa ignorabatur, in castra per-
veniunt et tumultuoso nuntio milites concitant.
Illi armati ad nemus, in quo perpetrata caedes 29.1
erat, coeunt et, ni Polydamas ceterique eiusdem
noxae participes dedantur, murum circumda-
tum nemori eversuros denuntiant omniumque
sanguine duci parentaturos. 5
Cleander primo- 30.1
res eorum intromitti iubet litterasque regis
scriptas ad milites recitat, quibus insidiae Par-
menionis in regem precesque, ut ipsum vindi-
carent, continebantur. 5
Igitur cognita regis vo- 31.1
luntate non quidem indignatio, sed tamen sedi-
tio compressa est. Dilapsis pluribus pauci re-
manserunt, qui, saltem ut corpus ipsius sepelire
permitterent, precabantur. 5
Diu id negatum est 32.1
Cleandri metu, ne offenderet regem. Pertina-
cius deinde precantibus materiem consternatio-
nis subtrahendam ratus capite deciso truncum
humare permisit; ad regem caput missum est. 5
  Hic exitus Parmenionis fuit, militiae domi- 33.1
que clari viri. Multa sine rege prospere, rex sine
illo nihil magnae rei gesserat. Felicissimo regi et
[ad] omnia ad fortunae suae exigenti modum
satisfecit. LXX natus annos iuvenis ducis et 5
saepe etiam gregarii militis munia explevit, acer
consilio, manu strenuus, carus principibus, vul-
go militum acceptior.
Haec impulerint illum 34.1
ad regni cupiditatem an tantum suspectum fece-
rint, ambigi potest, quia, Philotas ultimis cru-
ciatibus victus verane dixerit, quae facta pro-
bari non poterant, an falsis tormentorum petie- 5
rit finem, re quoque recenti, cum magis posset
liquere, dubitatum est.
  Alexander, quos libere mortem Parmenionis 35.1
conquestos esse compererat, separandos a cetero
exercitu ratus in unam cohortem secrevit du-
cemque his Leonidam dedit, et ipsum Parme-
nioni quondam intima familiaritate coniunc- 5
tum.
Fere idem erant, quos alioqui rex habu- 36.1
erat invisos. Nam cum experiri vellet militum
animos, admonuit, qui litteras in Macedoniam
ad suos scripsisset, iis, quos ipse mittebat, per-
laturis cum fide traderet. Simpliciter ad neces- 5
sarios suos quisque scripserat, quae sentiebat:
aliis gravis erat, plerisque non ingrata militia.
Ita et agentium gratias [et querentium] litte- 37.1
rae exceptae sunt et qui forte taedium laboris
per litteras erant questi. Hanc seorsus cohortem
a ceteris tendere ignominiae causa iubet, forti-
tudine usurus in bello, libertatem linguae ab 5
auribus credulis remoturus. Et consilium, teme-
rarium forsitan—quippe fortissimi iuvenes con-
tumelia inritati erant—sicut omnia alia felicitas
regis excepit.
Nihil illis ad bella promptius 38.1
fuit: incitabat virtutem et ignominiae demen-
dae cupido et quia fortia facta in paucis latere
non poterant.