His compositis tertio mense ex hibernis
|
8.4.1.1
|
movit exercitum regionem, quae Gazaba appel-
|
|
latur, aditurus.
|
|
Primus dies quietum iter prae-
|
2.1
|
buit; proximus ei nondum quidem procellosus
|
|
et tristis, obscurior tamen pristino non sine mi-
|
|
nis crescentis mali praeterît.
|
|
Tertio ab omni
|
3.1
|
parte caeli emicare fulgura et nunc internitente
|
|
luce nunc condita non oculos modo meantis
|
|
exercitus, sed etiam animos terrere coeperunt.
|
|
Erat prope continuus caeli fragor, et passim
|
4.1
|
cadentium fulminum species visebatur, attoni-
|
|
tisque auribus stupens agmen nec progredi nec
|
|
consistere audebat.
|
|
Tum repente imber gran-
|
5.1
|
dinem incutiens torrentis modo effunditur. Ac
|
|
primo quidem armis suis tecti exceperant, sed
|
|
iam nec retinere arma lubrica [et] rigentes ma-
|
|
nus poterant nec ipsi destinare, in quam regio-
|
5
|
nem obverterent corpora, cum undique tem-
|
|
pestatis violentia maior, quam vitabatur, oc-
|
|
curreret.
|
|
Ergo ordinibus solutis per totum sal-
|
6.1
|
tum errabundum agmen ferebatur, multique
|
|
prius metu quam labore defetigati prostraverant
|
|
humi corpora, quamquam imbrem vis frigoris
|
|
concreto gelu adstrinxerat.
|
5
|
Alii se stipitibus
|
7.1
|
arborum admoverant: id plurimis et adminicu-
|
|
lum et suffugium erat.
|
|
Nec fallebat ipsos morti
|
8.1
|
locum eligere, cum immobilis vitalis calor lin-
|
|
queret; sed grata erat pigritia corporum fatiga-
|
|
tis, nec recusabant extingui quiescendo. Quippe
|
|
non vehemens modo sed etiam pertinax vis mali
|
5
|
insistebat, lucemque, naturale solacium, praeter
|
|
tempestatem haud disparem nocti silvarum
|
|
quoque umbra suppresserat.
|
|
Rex unus tanti
|
9.1
|
mali patiens circumire milites, contrahere dis-
|
|
persos, adlevare prostratos, ostendere procul
|
|
evolutum ex tuguriis fumum hortarique, ut
|
|
proxima quaeque suffugia occuparent.
|
5
|
Nec
|
10.1
|
ulla res magis saluti fuit, quam quod multipli-
|
|
cato labore sufficientem malis, <quis> ipsi cesse-
|
|
rant, regem deserere erubescebant.
|
|
Ceterum
|
11.1
|
efficacior in adversis necessitas quam ratio fri-
|
|
goris remedium invenit. Dolabris enim silvas
|
|
sternere adgressi passim acervos struesque ac-
|
|
cenderunt.
|
5
|
Continenti incendio ardere crede-
|
12.1
|
res saltum et vix inter flammas agminibus relic-
|
|
tum locum. Hic calor stupentia membra com-
|
|
movit, paulatimque spiritus, quem continuerat
|
|
rigor, meare libere coepit.
|
5
|
Excepere alios tecta
|
13.1
|
barbarorum, quae in ultimo saltu abdita neces-
|
|
sitas investigaverat, alios castra, quae in humi-
|
|
do quidem, sed iam caeli mitescente saevitia
|
|
locaverunt. Duo milia militum atque lixarum
|
5
|
calonumque pestis illa consumpsit.
|
|
Memoriae
|
14.1
|
proditum est quosdam adplicatos arborum trun-
|
|
cis et non solum viventibus, sed etiam inter se
|
|
conloquentibus similis esse conspectos durante
|
|
adhuc habitu, in quo mors quemque depren-
|
5
|
derat.
|
|
Forte Macedo gregarius miles <aegre>
|
15.1
|
seque et arma sustentans tamen in castra per-
|
|
venerat; quo viso rex, quamquam ipse tum
|
|
maxime admoto igne refovebat artus, ex sella
|
|
sua exiluit torpentemque militem et vix com-
|
5
|
potem mentis demptis armis in sua sede iussit
|
|
considere.
|
|
Ille diu nec, ubi requiesceret, nec, a
|
16.1
|
quo esset exceptus, agnovit. Tandem recepto
|
|
calore vitali, ut regiam sedem regemque vidit,
|
|
territus surgit.
|
|
Quem intuens Alexander "Ec-
|
17.1
|
quid intellegis, miles," inquit "quanto meliore
|
|
sorte quam Persae sub rege vivatis? Illis enim
|
|
in sella regis consedisse capital foret, tibi saluti
|
|
fuit."
|
5
|
Postero die convocatis amicis copia-
|
18.1
|
rumque ducibus pronuntiari iussit ipsum om-
|
|
nia, quae amissa essent, redditurum. Et pro-
|
|
misso fides extitit.
|
|
Nam Sisimithres multa
|
19.1
|
iumenta et camelorum II milia adduxit peco-
|
|
raque et armenta; quae distributa pariter mi-
|
|
litem et damno et fame liberaverunt.
|
|
Rex,
|
20.1
|
gratiam sibi relatam a Sisimithre praefatus,
|
|
sex dierum cocta cibaria ferre milites iussit,
|
|
Sacas petens. Totam hanc regionem depopula-
|
|
tus XXX milia pecorum ex praeda Sisimithri
|
5
|
dono dat.
|
|
Inde pervenit in regionem, cui Oxyartes,
|
21.1
|
satrapes nobilis, praeerat, qui se regis potestati
|
|
fideique permisit. Ille imperio ei reddito haud
|
|
amplius, quam ut duo ex tribus filiis secum
|
|
militarent, exegit.
|
5
|
Satrapes etiam eo, qui
|
22.1
|
penes ipsum relinquebatur, tradito barbara opu-
|
|
lentia convivium, quo regem accipiebat, in-
|
|
struxerat.
|
|
Id cum multa comitate celebraret,
|
23.1
|
introduci XXX nobiles virgines iussit. Inter
|
|
quas erat filia ipsius, Roxane nomine, eximia
|
|
corporis specie et decore habitus in barbaris
|
|
raro.
|
5
|
Quae quamquam inter electas proces-
|
24.1
|
serat, omnium tamen oculos convertit in se,
|
|
maxime regis minus iam cupiditatibus suis im-
|
|
perantis inter obsequia fortunae, contra quam
|
|
non satis cauta mortalitas est.
|
5
|
Itaque ille, qui
|
25.1
|
uxorem Darei, qui duas filias virgines, quibus
|
|
forma praeter Roxanen comparari nulla po-
|
|
tuerat, haud alio animo quam parentis aspexe-
|
|
rat, tunc in amorem virgunculae, si regiae stirpi
|
5
|
compararetur, ignobilis ita effusus est, ut dice-
|
|
ret ad stabiliendum regnum pertinere Persas et
|
|
Macedones conubio iungi: hoc uno modo et
|
|
pudorem victis et superbiam victoribus detrahi
|
|
posse.
|
10
|
Achillem quoque, a quo genus ipse de-
|
26.1
|
duceret, cum captiva coisse. Ne inferri nefas
|
|
arbitrentur, illam matrimonii iure velle iungi.
|
|
Insperato gaudio laetus pater sermonem eius
|
27.1
|
excipit, et rex in medio cupiditatis ardore iussit
|
|
adferri patrio more panem—hoc erat apud
|
|
Macedonas sanctissimum coeuntium pignus—
|
|
quem divisum gladio uterque libabat.
|
5
|
Credo
|
28.1
|
eos, qui gentis mores condiderunt, parco et
|
|
parabili victu ostendere voluisse iungentibus
|
|
opes, quantulo contenti esse deberent.
|
|
Hoc
|
29.1
|
modo rex Asiae et Europae introductam inter
|
|
convivales ludos matrimonio sibi adiunxit, e
|
|
captiva geniturus, qui victoribus imperaret.
|
|
Pudebat amicos super vinum et epulas soce-
|
30.1
|
rum ex deditis esse delectum, sed post Cliti cae-
|
|
dem libertate sublata vultu, qui maxime servit,
|
|
adsentiebantur.
|
|