iam exercitus consularis ab Arretio Ariminum transductus 31.21.1.1
erat et quinque milia socium Latini nominis ex Gallia in
Etruriam transierant. itaque L. Furius magnis itineribus ab 2.1
Arimino aduersus Gallos Cremonam tum obsidentes pro-
fectus, castra mille quingentorum passuum interuallo ab
hoste posuit. occasio egregie rei gerendae fuit, si protinus de 3.1
uia ad castra oppugnanda duxisset: palati passim uagabantur 4.1
per agros nullo satis firmo relicto praesidio; lassitudini
militum timuit, quod raptim ductum agmen erat. Galli 5.1
clamore suorum ex agris reuocati omissa praeda quae in
manibus erat castra repetiuere; et postero die in aciem pro-
gressi. nec Romanus moram pugnandi fecit; sed uix spatium 6.1
instruendi fuit: eo cursu hostes in proelium uenerunt.
dextra ala—in alas diuisum socialem exercitum habebat— 7.1
in prima acie locata est, in subsidiis duae Romanae legiones.
M. Furius dextrae alae, legionibus M. Caecilius, equitibus 8.1
L. Ualerius Flaccus—legati omnes erant—praepositi. praetor 9.1
secum duos legatos, C. Laetorium et P. Titinium, habebat,
cum quibus circumspicere et obire ad omnes hostium subitos
conatus posset. primo Galli omni multitudine in unum 10.1
locum conixi obruere atque obterere sese dextram alam,
quae prima erat, sperarunt posse. ubi id parum procedebat, 11.1
circuire a cornibus et amplecti hostium aciem, quod in
multitudine aduersus paucos facile uidebatur, conati sunt.
id ubi uidit praetor, ut et ipse dilataret aciem, duas legiones ex 12.1
subsidiis dextra laeuaque alae quae in prima acie pugnabat
circumdat aedemque Diioui uouit, si eo die hostes fudisset.
L. Ualerio imperat ut parte una duarum legionum equites, 13.1
altera sociorum equitatum in cornua hostium emittat nec cir-
cuire eos aciem patiatur; simul et ipse, ut extenuatam mediam 14.1
diductis cornibus aciem Gallorum uidit, signa inferre confertos
milites et perrumpere ordines iubet. et cornua ab equitibus 15.1
et medii a pedite pulsi; ac repente, cum in omni parte caede
ingenti sternerentur, Galli terga uerterunt fugaque effusa
repetunt castra. fugientes persecutus eques; mox et legiones 16.1
insecutae in castra impetum fecerunt. minus sex milia
hominum inde effugerunt: caesa aut capta supra quinque 17.1
et triginta milia cum signis militaribus septuaginta, carpentis
Gallicis multa praeda oneratis plus ducentis. Hamilcar dux 18.1
Poenus eo proelio cecidit et tres imperatores nobiles Gal-
lorum. Placentini captiui ad duo milia liberorum capitum
redditi colonis.