'si in sua quisque nostrum matre familiae, Quirites, ius 34.2.1.1
et maiestatem uiri retinere instituisset, minus cum uniuersis
feminis negotii haberemus: nunc domi uicta libertas nostra 2.1
impotentia muliebri hic quoque in foro obteritur et calcatur,
et quia singulas sustinere non potuimus uniuersas horremus.
equidem fabulam et fictam rem ducebam esse uirorum omne 3.1
genus in aliqua insula coniuratione muliebri ab stirpe sub-
latum esse; ab nullo genere non summum periculum est si 4.1
coetus et concilia et secretas consultationes esse sinas. atque
ego uix statuere apud animum meum possum utrum peior
ipsa res an peiore exemplo agatur; quorum alterum ad nos 5.1
consules reliquosque magistratus, alterum ad uos, Quirites,
magis pertinet. nam utrum e re publica sit necne id quod ad
uos fertur, uestra existimatio est qui in suffragium ituri estis.
haec consternatio muliebris, siue sua sponte siue auctoribus 6.1
uobis, M. Fundani et L. Ualeri, facta est, haud dubie ad
culpam magistratuum pertinens, nescio uobis, tribuni, an
consulibus magis sit deformis: uobis, si feminas ad concitan- 7.1
das tribunicias seditiones iam adduxistis; nobis, si ut plebis
quondam sic nunc mulierum secessione leges accipiendae
sunt. equidem non sine rubore quodam paulo ante per 8.1
medium agmen mulierum in forum perueni. quod nisi me
uerecundia singularum magis maiestatis et pudoris quam
uniuersarum tenuisset, ne compellatae a consule uiderentur,
dixissem: "qui hic mos est in publicum procurrendi et 9.1
obsidendi uias et uiros alienos appellandi? istud ipsum suos
quaeque domi rogare non potuistis? an blandiores in publico 10.1
quam in priuato et alienis quam uestris estis? quamquam ne
domi quidem uos, si sui iuris finibus matronas contineret
pudor, quae leges hic rogarentur abrogarenturue curare
decuit." maiores nostri nullam, ne priuatam quidem rem 11.1
agere feminas sine tutore auctore uoluerunt, in manu esse
parentium, fratrum, uirorum: nos, si diis placet, iam etiam
rem publicam capessere eas patimur et foro prope et con-
tionibus et comitiis immisceri. quid enim nunc aliud per 12.1
uias et compita faciunt quam rogationem tribunorum plebi
suadent, quam legem abrogandam censent? date frenos im- 13.1
potenti naturae et indomito animali et sperate ipsas modum
licentiae facturas: nisi uos facietis, minimum hoc eorum est 14.1
quae iniquo animo feminae sibi aut moribus aut legibus
iniuncta patiuntur. omnium rerum libertatem, immo licen-
tiam, si uere dicere uolumus, desiderant. quid enim, si hoc
expugnauerint, non temptabunt? 5