ad haec imperator Romanus: 'amicitia et societas nobis 34.32.1.1
nulla tecum sed cum Pelope, rege Lacedaemoniorum iusto
ac legitimo, facta est, cuius ius tyranni quoque qui postea per 2.1
uim tenuerunt Lacedaemone imperium, quia nos bella nunc
Punica, nunc Gallica, nunc alia ex aliis occupauerant, usur-
parunt, sicut tu quoque hoc Macedonico bello fecisti. nam 3.1
quid minus conueniret quam eos qui pro libertate Graeciae
aduersus Philippum gereremus bellum cum tyranno instituere
amicitiam? et tyranno quam qui unquam fuit saeuissimo et
uiolentissimo in suos? nobis uero, etiamsi Argos nec cepisses 4.1
per fraudem nec teneres, liberantibus omnem Graeciam
Lacedaemon quoque uindicanda in antiquam libertatem erat
atque in leges suas, quarum modo tamquam aemulus Lycurgi
mentionem fecisti. an ut ab Iaso et Bargyliis praesidia Philippi 5.1
deducantur curae erit nobis, Argos et Lacedaemonem, duas
clarissimas urbes, lumina quondam Graeciae, sub pedibus
tuis relinquemus quae titulum nobis liberatae Graeciae
seruientes deforment? at enim cum Philippo Argiui sen- 6.1
serunt. remittimus hoc tibi ne nostram uicem irascaris. satis
compertum habemus duorum aut summum trium in ea re,
non ciuitatis culpam esse, tam hercule quam in te tuoque 7.1
praesidio accersendo accipiendoque in arcem nihil esse publico
consilio actum. Thessalos et Phocenses et Locrenses consensu 8.1
omnium scimus partium Philippi fuisse, tamen cum cetera
liberauimus Graecia: quid tandem censes in Argiuis, qui
insontes publici consilii sint, facturos? seruorum ad liberta- 9.1
tem uocatorum et egentibus hominibus agri diuisi crimina
tibi obici dicebas, non quidem nec ipsa mediocria; sed quid
ista sunt prae iis quae a te tuisque cotidie alia super alia
facinora eduntur? exhibe liberam contionem uel Argis uel 10.1
Lacedaemone, si audire iuuat uera dominationis impotentis-
simae crimina. ut alia omnia uetustiora omittam, quam cae- 11.1
dem Argis Pythagoras iste, gener tuus, paene in oculis meis
edidit? quam tu ipse, cum iam prope in finibus Lacedae-
moniorum essem? agedum, quos in contione comprehensos 12.1
omnibus audientibus ciuibus tuis te in custodia habiturum
esse pronuntiasti, iube uinctos produci: miseri parentes quos
falso lugent uiuere sciant. at enim, ut iam ita sint haec, quid 13.1
ad uos, Romani? hoc tu dicas liberantibus Graeciam? hoc
iis qui ut liberare possent mare traiecerunt, terra marique
gesserunt bellum? "uos tamen" inquis "uestramque amici- 14.1
tiam ac societatem proprie non uiolaui." quotiens uis te id
arguam fecisse? sed nolo pluribus: summam rem complectar.
quibus igitur rebus amicitia uiolatur? nempe his maxime 15.1
duabus, si socios meos pro hostibus habeas, si cum hostibus
te coniungas. utrumque a te factum est; nam et Messenen, 16.1
uno atque eodem iure foederis quo et Lacedaemonem in
amicitiam nostram acceptam, socius ipse sociam nobis urbem
ui atque armis cepisti et cum Philippo, hoste nostro, non 17.1
societatem solum sed, si diis placet, adfinitatem etiam per
Philoclen praefectum eius pepigisti et, <ut> bellum aduersus 18.1
nos gerens, mare circa Maleum infestum nauibus piraticis
fecisti et plures prope ciues Romanos quam Philippus cepisti
atque occidisti, tutiorque Macedoniae ora quam promun- 19.1
turium Maleae commeatus ad exercitus nostros portantibus
nauibus fuit. proinde parce, sis, fidem ac iura societatis iactare 20.1
et omissa populari oratione tamquam tyrannus et hostis
loquere.'