consul postquam insessa superiora loca ab 36.17.1.1
Aetolis uidit, M. Porcium Catonem et L. Ualerium
Flaccum consularis legatos cum binis milibus dele-
ctorum peditum ad castella Aetolorum, Flaccum in
Rhoduntiam et Tichiunta, Catonem in Callidromum 5
mittit. ipse, priusquam ad hostem copias admoueret, 2.1
uocatos in contionem milites paucis est adlocutus.
'plerosque omnium ordinum, milites, inter uos esse
uideo, qui in hac eadem prouincia T. Quincti ductu
auspicioque militaueritis. Macedonico bello inexsuper- 3.1
abilior saltus ad amnem Aoum fuit quam hic; quippe 4.1
portae sunt hae, et unus inter duo maria clausis om-
nibus uelut naturalis transitus est; munitiones et locis
opportunioribus tunc fuerunt et ualidiores impositae;
exercitus hostium ille et numero maior et militum 5
genere aliquanto melior; quippe illic Macedones Thra- 5.1
cesque et Illyrii erant, ferocissimae omnes gentes, hic
Syri et Asiatici Graeci sunt, uilissima genera hominum
et seruituti nata; rex ille bellicosissimus et exercitatus 6.1
iam inde ab iuuenta finitimis Thracum atque Illyrio-
rum et circa omnium accolarum bellis, hic, ut aliam
omnem uitam sileam, is est, qui cum ad inferendum 7.1
populo Romano bellum ex Asia in Europam transisset,
nihil memorabilius toto tempore hibernorum gesserit,
quam quod amoris causa ex domo priuata et obscuri
etiam inter popularis generis uxorem duxit, et nouus 5
maritus, uelut saginatus nuptialibus cenis, ad pugnam 8.1
processit. summa uirium speique eius in Aetolis fuit,
gente uanissima et ingratissima, ut uos prius experti
estis, nunc Antiochus experitur. nam nec uenerunt 9.1
frequentes, nec contineri in castris potuerunt, et in
seditione ipsi inter sese sunt, et, cum Hypatam tuen-
dam Heracleamque depoposcissent, neutram tutati re-
fugerunt in iuga montium, pars Heracleae incluserunt 5
sese. rex ipse confessus nusquam aequo campo non 10.1
modo congredi se ad pugnam audere, sed ne castra
quidem in aperto ponere, relicta omni ante se regione
ea, quam se nobis ac Philippo ademisse gloriabatur,
condidit se intra rupes, ne ante fauces quidem saltus, 5
ut quondam Lacedaemonios fama est, sed intra penitus 11.1
retractis castris; quod quantum interest ad timorem
ostendendum, an muris urbis alicuius obsidendum sese
incluserit? sed neque Antiochum tuebuntur angustiae, 12.1
nec Aetolos uertices illi, quos ceperunt. satis undique
prouisum atque praecautum est, ne quid aduersus uos
in pugna praeter hostis esset. illud proponere animo 13.1
uestro debetis, non uos pro Graeciae libertate tantum
dimicare, quamquam is quoque egregius titulus esset,
liberatam a Philippo ante nunc ab Aetolis et ab An-
tiocho liberare, neque ea tantum in praemium uestrum 5
cessura, quae nunc in regiis castris sunt, sed illum 14.1
quoque omnem apparatum, qui in dies ab Epheso
expectatur, praedae futurum, Asiam deinde Syriamque
et omnia usque ad ortum solis ditissima regna Ro-
mano imperio aperturos. quid deinde aberit, quin ab 15.1
Gadibus ad mare rubrum Oceano finis terminemus,
qui orbem terrarum amplexu finit, et omne humanum
genus secundum deos nomen Romanum ueneretur? in 16.1
haec tanta praemia dignos parate animos, ut crastino
die bene iuuantibus diis acie decernamus.'