M. Aemilio C. Ualerio Potito consulibus bellum Aequi 4.53.1.1
parabant, Uolscis, quamquam non publico consilio capes-
sentibus arma, uoluntariis mercede secutis militiam. ad 2.1
quorum famam hostium—iam enim in Latinum Hernicum-
que transcenderant agrum—dilectum habentem Ualerium
consulem M. Menenius tribunus plebis legis agrariae lator
cum impediret auxilioque tribuni nemo inuitus sacramento 5
diceret, repente nuntiatur arcem Caruentanam ab hostibus 3.1
occupatam esse. ea ignominia accepta cum apud patres 4.1
inuidiae Menenio fuit, tum ceteris tribunis, iam ante prae-
paratis intercessoribus legis agrariae, praebuit iustiorem cau-
sam resistendi collegae. itaque cum res diu ducta per alter- 5.1
cationem esset, consulibus deos hominesque testantibus
quidquid ab hostibus cladis ignominiaeque aut iam accep-
tum esset aut immineret culpam penes Menenium fore qui
dilectum impediret, Menenio contra uociferante, si iniusti 6.1
domini possessione agri publici cederent, se moram dilectui
non facere, decreto interposito nouem tribuni sustulerunt
certamen pronuntiaueruntque ex collegii sententia: C. Ualerio 7.1
consuli se, damnum aliamque coercitionem aduersus inter-
cessionem collegae dilectus causa detractantibus militiam
inhibenti, auxilio futuros esse. hoc decreto consul armatus 8.1
cum paucis appellantibus tribunum collum torsisset, metu
ceteri sacramento dixere. ductus exercitus ad Caruentanam 9.1
arcem, quamquam inuisus infestusque consuli erat, impigre
primo statim aduentu deiectis qui in praesidio erant arcem
recipit; praedatores ex praesidio per neglegentiam dilapsi
occasionem aperuere ad inuadendum. praedae ex adsiduis 10.1
populationibus, quod omnia in locum tutum congesta erant,
fuit aliquantum. uenditum sub hasta consul in aerarium
redigere quaestores iussit, tum praedicans participem praedae
fore exercitum cum militiam non abnuisset. auctae inde 11.1
plebis ac militum in consulem irae. itaque cum ex senatus
consulto urbem ouans introiret, alternis inconditi uersus
militari licentia iactati quibus consul increpitus, Meneni 12.1
celebre nomen laudibus fuit, cum ad omnem mentionem
tribuni fauor circumstantis populi plausuque et adsensu cum
uocibus militum certaret. plusque ea res quam prope sol- 13.1
lemnis militum lasciuia in consulem curae patribus iniecit;
et tamquam haud dubius inter tribunos militum honos
Meneni si peteret consularibus comitiis est exclusus.