tum Pontius 'nec ego istam deditionem accipiam' inquit, 9.11.1.1
'nec Samnites ratam habebunt. quin tu, Sp. Postumi, si 2.1
deos esse censes, aut omnia inrita facis aut pacto stas?
Samniti populo omnes quos in potestate habuit aut pro iis
pax debetur. sed quid ego te appello, qui te captum uictori 3.1
cum qua potes fide restituis? populum Romanum appello;
quem si sponsionis ad Furculas Caudinas factae paenitet,
restituat legiones intra saltum quo saeptae fuerunt. nemo 4.1
quemquam deceperit; omnia pro infecto sint; recipiant
arma quae per pactionem tradiderunt; redeant in castra
sua; quidquid pridie habuerunt quam in conloquium est
uentum habeant; tum bellum et fortia consilia placeant, 5
tum sponsio et pax repudietur. ea fortuna, iis locis quae 5.1
ante pacis mentionem habuimus geramus bellum; nec
populus Romanus consulum sponsionem nec nos fidem
populi Romani accusemus. nunquamne causa defiet cur 6.1
uicti pacto non stetis? obsides Porsinnae dedistis; furto
eos subduxistis. auro ciuitatem a Gallis redemistis; inter
accipiendum aurum caesi sunt. pacem nobiscum pepi- 7.1
gistis ut legiones uobis captas restitueremus; eam pacem
inritam facitis. et semper aliquam fraudi speciem iuris
imponitis. non probat populus Romanus ignominiosa pace 8.1
legiones seruatas? pacem sibi habeat, legiones captas
uictori restituat; hoc fide, hoc foederibus, hoc fetialibus
caerimoniis dignum erat. ut quidem tu quod petisti per 9.1
pactionem habeas, tot ciues incolumes, ego pacem quam
hos tibi remittendo pactus sum non habeam, hoc tu,
A. Corneli, hoc uos, fetiales, iuris gentibus dicitis?
ego uero istos quos dedi simulatis nec accipio nec dedi 10.1
arbitror, nec moror quo minus in ciuitatem †oblactam† spon-
sione commissa iratis omnibus dis, quorum eluditur numen,
redeant. gerite bellum, quando Sp. Postumius modo lega- 11.1
tum [fetialem] genu perculit. ita di credent Samnitem
ciuem Postumium, non ciuem Romanum esse et a Samnite
legatum Romanum uiolatum; eo uobis iustum in nos factum
esse bellum. haec ludibria religionum non pudere in lucem 12.1
proferre et uix pueris dignas ambages senes ac consulares
fallendae fidei exquirere. i, lictor, deme uincla Romanis; 13.1
moratus sit nemo quo minus ubi uisum fuerit abeant.' et
illi quidem, forsitan et publica, sua certe liberata fide ab
Caudio in castra Romana inuiolati redierunt.