consul alter Postumius, quia in Samnitibus materia belli 10.37.1.1
deerat, <in> Etruriam transducto exercitu, primum peruas-
tauerat Uolsiniensem agrum; dein cum egressis ad tuendos 2.1
fines haud procul moenibus ipsorum depugnat; duo milia
octingenti Etruscorum caesi; ceteros propinquitas urbis
tutata est. in Rusellanum agrum exercitus traductus; ibi 3.1
non agri tantum uastati sed oppidum etiam expugnatum;
capta amplius duo milia hominum, minus duo milia circa
muros caesa. pax tamen clarior maiorque quam bellum in 4.1
Etruria eo anno fuerat parta est. tres ualidissimae urbes,
Etruriae capita, Uolsinii, Perusia, Arretium, pacem petiere;
et uestimentis militum frumentoque pacti cum consule, ut 5.1
mitti Romam oratores liceret, indutias in quadraginta annos
impetrauerunt. multa praesens quingentum milium aeris
in singulas ciuitates imposita.
ob hasce res gestas consul cum triumphum ab senatu 6.1
moris magis causa quam spe impetrandi petisset uideretque
alios quod tardius ab urbe exisset, alios quod iniussu senatus 7.1
ex Samnio in Etruriam transisset, partim suos inimicos, partim
collegae amicos ad solacium aequatae repulsae sibi quoque
negare triumphum, 'non ita' inquit, 'patres conscripti, 8.1
uestrae maiestatis meminero ut me consulem esse obliuiscar.
eodem iure imperii quo bella gessi, bellis feliciter gestis,
Samnio atque Etruria subactis, uictoria et pace parta
triumphabo.' ita senatum reliquit. inde inter tribunos 9.1
plebis contentio orta; pars intercessuros ne nouo exemplo
triumpharet aiebat, pars auxilio se aduersus collegas trium-
phanti futuros. iactata res ad populum est uocatusque eo 10.1
consul cum M. Horatium L. Ualerium consules, C. Marcium
Rutulum nuper, patrem eius qui tunc censor esset, non ex
auctoritate senatus sed iussu populi triumphasse diceret,
adiciebat se quoque laturum fuisse ad populum, ni sciret 11.1
mancipia nobilium, tribunos plebis, legem impedituros;
uoluntatem sibi ac fauorem consentientis populi pro omni-
bus iussis esse ac futura; posteroque die auxilio tribunorum 12.1
plebis trium aduersus intercessionem septem tribunorum et
consensum senatus celebrante populo diem triumphauit.
et huius anni parum constans memoria est. Postumium 13.1
auctor est Claudius in Samnio captis aliquot urbibus in
Apulia fusum fugatumque saucium ipsum cum paucis Luce-
riam compulsum: ab Atilio in Etruria res gestas eumque
triumphasse. Fabius ambo consules in Samnio et ad Luce- 14.1
riam res gessisse scribit traductumque in Etruriam exercitum
—sed ab utro consule non adiecit—et ad Luceriam utrimque
multos occisos inque ea pugna Iouis Statoris aedem uotam, 15.1
ut Romulus ante uouerat; sed fanum tantum, id est locus
templo effatus, fuerat; ceterum hoc demum anno ut aedem 16.1
etiam fieri senatus iuberet bis eiusdem uoti damnata
re publica in religionem uenit.