insequens annus Postumum Cominium et T. Largium 2.18.1.1
consules habuit. eo anno Romae, cum per ludos ab Sabi- 2.1
norum iuuentute per lasciuiam scorta raperentur, concursu
hominum rixa ac prope proelium fuit, paruaque ex re ad
rebellionem spectare [res] uidebatur. [supra belli Latini 3.1
metum.] id quoque accesserat quod triginta iam coniurasse
populos concitante Octauio Mamilio satis constabat. in hac 4.1
tantarum expectatione rerum sollicita ciuitate, dictatoris
primum creandi mentio orta. sed nec quibus consulibus
quia ex factione Tarquiniana essent—id quoque enim tradi-
tur—parum creditum sit, nec quis primum dictator creatus 5
sit, satis constat. apud ueterrimos tamen auctores T. Lar- 5.1
gium dictatorem primum, Sp. Cassium magistrum equitum
creatos inuenio. consulares legere; ita lex iubebat de dicta-
tore creando lata. eo magis adducor ut credam Largium, 6.1
qui consularis erat, potius quam M'. Ualerium Marci filium
Uolesi nepotem, qui nondum consul fuerat, moderatorem
et magistrum consulibus appositum; quin si maxime ex 7.1
ea familia legi dictatorem uellent, patrem multo potius M.
Ualerium spectatae uirtutis et consularem uirum legissent.
creato dictatore primum Romae, postquam praeferri se- 8.1
cures uiderunt, magnus plebem metus incessit, ut intentiores
essent ad dicto parendum; neque enim ut in consulibus qui
pari potestate essent, alterius auxilium neque prouocatio erat
neque ullum usquam nisi in cura parendi auxilium. Sabinis 9.1
etiam creatus Romae dictator, eo magis quod propter se
creatum crediderant, metum incussit. itaque legatos de
pace mittunt. quibus orantibus dictatorem senatumque ut 10.1
ueniam erroris hominibus adulescentibus darent, responsum
ignosci adulescentibus posse, senibus non posse qui bella ex
bellis sererent. actum tamen est de pace, impetrataque foret 11.1
si, quod impensae factum in bellum erat, praestare Sabini—
id enim postulatum erat—in animum induxissent. bellum
indictum: tacitae indutiae quietum annum tenuere.