VIII
|
|
Est quaedam—quicumque volet cognoscere lenam,
|
1.8.1
|
audiat!—est quaedam nomine Dipsas anus.
|
|
ex re nomen habet—nigri non illa parentem
|
|
Memnonis in roseis sobria vidit equis.
|
|
illa magas artes Aeaeaque carmina novit
|
5
|
inque caput liquidas arte recurvat aquas;
|
|
scit bene, quid gramen, quid torto concita rhombo
|
|
licia, quid valeat virus amantis equae.
|
|
cum voluit, toto glomerantur nubila caelo;
|
|
cum voluit, puro fulget in orbe dies.
|
10
|
sanguine, siqua fides, stillantia sidera vidi;
|
|
purpureus Lunae sanguine vultus erat.
|
|
hanc ego nocturnas versam volitare per umbras
|
|
suspicor et pluma corpus anile tegi.
|
|
suspicor, et fama est. oculis quoque pupula duplex
|
15
|
fulminat, et gemino lumen ab orbe venit.
|
|
evocat antiquis proavos atavosque sepulcris
|
|
et solidam longo carmine findit humum.
|
|
Haec sibi proposuit thalamos temerare pudicos;
|
|
nec tamen eloquio lingua nocente caret.
|
20
|
fors me sermoni testem dedit; illa monebat
|
|
talia—me duplices occuluere fores:
|
|
'scis here te, mea lux, iuveni placuisse beato?
|
|
haesit et in vultu constitit usque tuo.
|
|
et cur non placeas? nulli tua forma secunda est;
|
25
|
me miseram, dignus corpore cultus abest!
|
|
tam felix esses quam formosissima, vellem—
|
|
non ego, te facta divite, pauper ero.
|
|
stella tibi oppositi nocuit contraria Martis.
|
|
Mars abiit; signo nunc Venus apta suo.
|
30
|
prosit ut adveniens, en adspice! dives amator
|
|
te cupiit; curae, quid tibi desit, habet.
|
|
est etiam facies, qua se tibi conparet, illi;
|
|
si te non emptam vellet, emendus erat.'
|
|
Erubuit. 'decet alba quidem pudor ora, sed iste,
|
35
|
si simules, prodest; verus obesse solet.
|
|
cum bene deiectis gremium spectabis ocellis,
|
|
quantum quisque ferat, respiciendus erit.
|
|
forsitan inmundae Tatio regnante Sabinae
|
|
noluerint habiles pluribus esse viris;
|
40
|
nunc Mars externis animos exercet in armis,
|
|
at Venus Aeneae regnat in urbe sui.
|
|
ludunt formosae; casta est, quam nemo rogavit—
|
|
aut, si rusticitas non vetat, ipsa rogat.
|
|
has quoque, quae frontis rugas in vertice portant,
|
45
|
excute; de rugis crimina multa cadent.
|
|
Penelope iuvenum vires temptabat in arcu;
|
|
qui latus argueret, corneus arcus erat.
|
|
labitur occulte fallitque volubilis aetas,
|
|
ut celer admissis labitur amnis aquis.
|
50
|
aera nitent usu, vestis bona quaerit haberi,
|
|
canescunt turpi tecta relicta situ—
|
|
forma, nisi admittas, nullo exercente senescit.
|
|
nec satis effectus unus et alter habent;
|
|
certior e multis nec tam invidiosa rapina est.
|
55
|
plena venit canis de grege praeda lupis.
|
|
Ecce, quid iste tuus praeter nova carmina vates
|
|
donat? amatoris milia multa leges.
|
|
ipse deus vatum palla spectabilis aurea
|
|
tractat inauratae consona fila lyrae.
|
60
|
qui dabit, ille tibi magno sit maior Homero;
|
|
crede mihi, res est ingeniosa dare.
|
|
nec tu, siquis erit capitis mercede redemptus,
|
|
despice; gypsati crimen inane pedis.
|
|
nec te decipiant veteres circum atria cerae.
|
65
|
tolle tuos tecum, pauper amator, avos!
|
|
qui, quia pulcher erit, poscet sine munere noctem,
|
|
quod det, amatorem flagitet ante suum!
|
|
Parcius exigito pretium, dum retia tendis,
|
|
ne fugiant; captos legibus ure tuis!
|
70
|
nec nocuit simulatus amor; sine, credat amari,
|
|
et cave ne gratis hic tibi constet amor!
|
|
saepe nega noctes. capitis modo finge dolorem,
|
|
et modo, quae causas praebeat, Isis erit.
|
|
mox recipe, ut nullum patiendi colligat usum,
|
75
|
neve relentescat saepe repulsus amor.
|
|
surda sit oranti tua ianua, laxa ferenti;
|
|
audiat exclusi verba receptus amans;
|
|
et, quasi laesa prior, nonnumquam irascere laeso—
|
|
vanescit culpa culpa repensa tua.
|
80
|
sed numquam dederis spatiosum tempus in iram:
|
|
saepe simultates ira morata facit.
|
|
quin etiam discant oculi lacrimare coacti,
|
|
et faciant udas illa vel ille genas;
|
|
nec, siquem falles, tu periurare timeto—
|
85
|
commodat in lusus numina surda Venus.
|
|
servus et ad partes sollers ancilla parentur,
|
|
qui doceant, apte quid tibi possit emi;
|
|
et sibi pauca rogent—multos si pauca rogabunt,
|
|
postmodo de stipula grandis acervus erit.
|
90
|
et soror et mater, nutrix quoque carpat amantem;
|
|
fit cito per multas praeda petita manus.
|
|
cum te deficient poscendi munera causae,
|
|
natalem libo testificare tuum!
|
|
Ne securus amet nullo rivale, caveto;
|
95
|
non bene, si tollas proelia, durat amor.
|
|
ille viri videat toto vestigia lecto
|
|
factaque lascivis livida colla notis.
|
|
munera praecipue videat, quae miserit alter.
|
|
si dederit nemo, Sacra roganda Via est.
|
100
|
cum multa abstuleris, ut non tamen omnia donet,
|
|
quod numquam reddas, commodet, ipsa roga!
|
|
lingua iuvet mentemque tegat—blandire noceque;
|
|
inpia sub dulci melle venena latent.
|
|
Haec si praestiteris usu mihi cognita longo,
|
105
|
nec tulerint voces ventus et aura meas,
|
|
saepe mihi dices vivae bene, saepe rogabis,
|
|
ut mea defunctae molliter ossa cubent.'
|
|
Vox erat in cursu, cum me mea prodidit umbra,
|
|
at nostrae vix se continuere manus,
|
110
|
quin albam raramque comam lacrimosaque vino
|
|
lumina rugosas distraherentque genas.
|
|
di tibi dent nullosque Lares inopemque senectam,
|
|
et longas hiemes perpetuamque sitim!
|
|