Sed omnium admirationem vincit novissimum sidus,
|
2.41.1
|
terris familiarissimum et in tenebrarum remedium ab na-
|
|
tura repertum, lunae. multiformis haec ambigua torsit in-
|
|
genia contemplantium et proximum ignorare sidus maxime
|
42.1
|
indignantium, crescens semper aut senescens et modo curvata
|
|
in cornua facie, modo aequa portione divisa, modo sinuata in
|
|
orbem, maculosa eademque subito praenitens, inmensa orbe
|
|
pleno ac repente nulla, alias pernox, alias sera et parte diei
|
5
|
solis lucem adiuvans, deficiens et in defectu tamen conspicua
|
|
—quae mensis exitu latet, <t>um laborare non creditur—,
|
43.1
|
iam vero humilis et excelsa, et ne id quidem uno modo, sed
|
|
alias admota caelo, alias contigua montibus, nunc in aqui-
|
|
lonem elata, nunc in austros deiecta. quae singula in ea
|
|
deprehendit hominum primus Endymion; ob id amor eius
|
5
|
fama traditur. non sumus profecto grati erga eos qui
|
|
labore curaque lucem nobis aperuere in hac luce, miraque
|
|
humani ingeni peste sanguinem et caedes condere anna-
|
|
libus iuvat, ut scelera hominum noscantur mundi ipsius
|
|
ignaris. proxima ergo cardini, ideoque minimo ambitu,
|
44.1
|
vicenis diebus septenisque et tertia diei parte peragit
|
|
spatia eadem, quae Saturni sidus altissimum XXX, ut
|
|
dictum est, annis. dein morata in coitu solis biduo, cum
|
|
tardissime, a tricesima luce rursum ad easdem vices exit,
|
5
|
haut scio an omnium, quae in caelo pernosci potuerunt,
|
|
magistra: in XII mensium spatia oportere dividi annum,
|
|
quando ips<a> totiens solem redeuntem ad principia conse-
|
45.1
|
quitur; solis fulgore, ut reliqua siderum, regi, siquidem
|
|
in totum mutuata ab eo luce fulgere, qualem in reper-
|
|
cussu aquae volitare conspicimus; ideo molliore et inper-
|
|
fecta vi solvere tantum umorem atque etiam augere, quem
|
5
|
solis radii absumant. ideo inaequali lumine adspici, quia,
|
|
ex adverso demum plena, reliquis diebus tantum ex se
|
|
terris ostendat, quantum a sole ipsa concipiat; in coitu
|
46.1
|
quidem non cerni, quoniam haustum omnem lucis aversa
|
|
illo regerat, unde acceperit. sidera vero haut dubie umore
|
|
terreno pasci, quia dimidio orbe numquam maculoso
|
|
cernatur, scilicet nondum suppetente ad hauriendum ultra
|
5
|
iusta vi; masculas enim non aliud esse quam terrae raptas
|
|
cum umore sordes. defectus autem suos et solis,
|
|
rem in tota contemplatione naturae maxime miram et
|
|
ostento similem, magnitudinum umbraeque indices exsistere.
|
|
quippe manifestum est solem interventu lunae occultari
|
47.1
|
lunamque terrae obiectu ac vices reddi, eosdem solis
|
|
radios luna interpositu suo auferente terrae terraque lunae.
|
|
hac subeunte repentinas obduci tenebras rursumque illius
|
|
umbra sidus hebetari. neque aliud esse noctem quam
|
5
|
terrae umbram, figuram autem umbrae similem metae ac
|
|
turbini inverso, quando mucrone tantum ingruat neque
|
|
lunae excedat altitudinem, quoniam nullum aliud sidus
|
|
eodem modo obscuretur et talis figura semper mucrone
|
|
deficiat. spatio quidem consumi umbras indicio sunt
|
48.1
|
volucrum praealti volatus. ergo confinium illis est aëris
|
|
terminus initiumque aetheris. supra lunam pura omnia ac
|
|
diurnae lucis plena. a nobis autem per noctem cernuntur
|
|
sidera, ut reliqua lumina e tenebris, et propter has causas
|
5
|
nocturno tempore deficit luna. stati autem atque menstrui
|
|
non sunt utrique defectus propter obliquitatem signiferi
|
|
lunaeque multivagos, ut dictum est, flexus, non semper in
|
|
scripulis partium congruente siderum motu.
|
|