Remedia eorum, quaecumque pertinent ad her- 18.157.1
bas, in sarculo et, cum semen iactatur, cinere. quae vero
in semine et circa radicem consistunt, praecedente cura
caventur. vino ante semina perfusa minus aegrotare exi-
stimant. Vergilius nitro et amurca perfundi iubet fabam; 5
sic etiam grandescere promittit. quidam vero, si triduo 158.1
ante satum urina et aqua maceretur, praecipue adolescere
putant; ter quidem sar<i>tam modium fractae e modio so-
lidae reddere. reliqua semina, cupressi foliis tusis si
misceantur, non esse vermiculis obnoxia, nec si interlunio 5
serantur. multi ad mili remedia rubetam noctu arvo cir-
cumferri iubent, priusquam sariatur, defodique in medio
inclusam fictili. ita nec passerem nec vermes nocere, sed
eruendam, priusquam metatur; alioquin amarum fieri.
quin et armo talpae contacta semina uberiora esse. De- 159.1
mocritus suco herbae, quae appellatur aizoum, in tegulis
nascens, <e>t ab aliis aesum, Latine vero sedum aut digi-
tillum, medicata seri iubet omnia semina. vulgo vero, si
dulcedo noceat et vermes radicibus inhaereant, remedium 5
est amurca pura ac sine sale spargere, dein sarire, si in
articulum seges ire coeperit, runcare, ne herbae vincant.
pestem a milio atque panico, sturnorum passerumve agmina, 160.1
scio abigi herba, cuius nomen ignotum est, in quattuor
angulis segetis defossa, mirum dictu, ut omnino nulla avis
intret. mures abiguntur cinere mustelae vel felis diluto
et semine sparso vel decoctarum aqua. sed redolet virus 5
animalium eorum etiam in pane. ob id felle bubulo semina
attingi utilius putant. rubigo quidem, maxima segetum 161.1
pestis, lauri ramis in arvo defixis transit in ea folia ex
arvis. luxuria segetum castigatur dente pecoris in herba
dumtaxat, et depastae quidem vel saepius nullam in spica
iniuriam sentiunt. retonsarum etiam semel omnino certum 5
est granum longius fieri et inane cassumque ac satum
non nasci. Babylone tamen bis secant, tertium depascunt;
alioquin folia tantum fierent. sic quoque cum quinqua- 162.1
gesimo fenore messes reddit eximia fertilitas soli, dili-
gentioribus ve<l> cum centesimo. neque est cura difficilis
quam diutissime aqua rigandi, ut praepinguis et densa
ubertas diluatur. limum autem non invehunt Euphrates 5
Tigrisque sic ut in Aegypto Nilus, nec terra ipsa herbas
gignit. ubertas tamen tanta est, ut sequente anno sponte
restibilis fiat seges inpressis vestigio seminibus. quae
tanta soli differentia admonet terrae genera in fruges
discribere. 10