Vindemiam antiqui numquam existimavere maturam 18.315.1
ante aequinoctium; iam passim rapi cerno. quamobrem
et huius tempora notis argumentisque signentur. leges ita
se habent: uvam caldam ne legito, hoc est nimia siccitate
ac nisi imber intervenerit. uvam rorulentam ne legito, 5
hoc est si ros nocturnus fuerit nec prius quam sole
discutiatur. vindemiare incipito, cum ad palmitem pampi- 316.1
nus procumbere coep<er>it aut cum exempto acino ex den-
sitate intervallum non conpleri apparuerit ac iam non
augeri acinos. plurimum <r>efert, si contingat crescente
luna vindemiare. pressura una culleos XX implere debet. 317.1
hic est pes iustus. ad totidem culleos et lacus XX iugeri-
bus unum sufficit torculum. premunt aliqui singulis,
utilius binis, licet magna sit vastitas singulis. longitudo
in his refert, non crassitudo. spa<t>iosa melius premunt. 5
antiqui funibus vittisque loreis ea detrahebant et vectibus.
intra C annos inventa Graecanica, mali rugis per coclea<m>
ambulantibus, ab aliis adfixa arboris stella, aliis arcas
lapidum adtollente secum arbore, quod maxime probatur.
intra XXII hos annos inventum parvis prelis et minore 10
torculario aedificio, breviore malo in media derecto, tym-
pana inposita vinaceis superne toto pondere urguere et
super prela construere congeriem. hoc et poma colligendi 318.1
tempus, observato cum aliquod maturitate, non tempe-
state, deciderit; hoc et faeces exprimendi, hoc et defru-
tum coquendi silente luna noctu aut, si interdiu, plena,
ceteris diebus aut ante exortum lunae aut post occasum, 5
nec de novella vite aut palustri, nec nisi e matura uva.
si ligno contingatur vas, adustum et fumosum fieri putant.
iustum vindemiae tempus ab aequinoctio ad vergiliarum 319.1
occasum dies XLIIII. ab eo die oraculum occurrit frigi-
dum picari pro nihilo ducentium. sed iam et kal. Ian.
defectu vasorum vindemiantes vidi piscinisque musta condi
aut vina effundi priora, ut dubia reciperentur. hoc non 320.1
tam saepe proventu nimio evenit quam segnitia aut avari<t>ia
insidiantium caritati. civilis, aequi patrisfamilias modus
est annona cuiusque anni uti. id peraeque etiam lucro-
sissimum. reliqua d<e> vinis adfatim dicta sunt, item 5
vindemia facta olivam esse rapiendam et quae ad oleum
pertinent quaeque a vergiliarum occasu agi debent.