His quae sunt necessaria adicientur de luna 18.321.1
ventisque et praesagiis, ut sit tota sideralis ratio perfecta.
namque Vergilius etiam in numeros lunae digerenda
quaedam putavit Democriti secutus ostentationem; nos
legum utilitas, quae in toto opere, in hac quoque mo- 5
vet parte.
  Omnia, quae caeduntur, carpuntur, tondentur, inno-
centius decrescente luna quam crescente fiunt. stercus 322.1
nisi decrescente luna ne tangito, maxime autem intermen-
strua dimidiaque stercorato. verres, iuvencos, arietes, hae-
dos decrescente luna castrato. ova luna nova supponito.
scrobes luna plena noctu facito. arborum radices luna 5
plena operito. umidis locis interlunio serito et circa in-
terlunium quadriduo. ventilari quoque frumenta ac legu-
mina et condi circa extremam lunam iubent, seminaria,
cum luna supra terram sit, fieri, calcari musta, cum luna
sub terra, item materias caedi quaeque alia suis locis 10
diximus. neque est facilior observatio ac iam dicta nobis 323.1
secundo volumine, sed quod intellegere vel rustici
possint: quotiens ab occidente sole cernetur prioribusque
horis noctis lucebit, crescens erit et oculis dimidiata iudi-
cabitur; cum vero occidente sole orietur ex adverso, ita 5
ut pariter aspiciantur, tum erit plenilunium. quotiens ab
ortu solis orietur prioribusque noctis horis detrahet lumen
et in diurnas extendet, decrescens erit iterumque dimi-
dia; in coitu vero, quod interlunium vocant, cum apparere
desierit. supra terras autem erit, quamdiu et sol, inter- 324.1
lunio et prima toto die, secunda horae noctis unius de<x>-
tante si<ci>lico, ac deinde tertia et usque XV multiplicatis
horarum isdem portionibus. XV tota supra terras noct<e>
erit eademque sub terris toto die. XVI ad primae horae 325.1
nocturnae dextantem si<ci>licum sub terra aget easdemque
portiones horarum per singulos dies adici<e>t usque ad in-
terlunium, et quantum primis partibus noctis detraxerit,
quod sub terris ag<e>t, tantundem novissimis ex die adiciet 5
supra terram. alternis autem mensibus XXX implebit nu-
meros, alternis vero detrahet singulos. haec erit ratio
lunaris; ventorum paulo scrupulosior.