| Nuptiae inter inimicorum filios | |
| Qui habebat filium et divitem inimicum, captus a piratis, scripsit filio | 257.pr.1 |
| de redemptione. Ille cum pecuniam non haberet, offerente divite filiam | |
| suam, duxit eam in matrimonium et pecunia <eius> redemit patrem. | |
| Reversus ille imperat ut dimittat. Nolentem abdicat. | |
| DECLAMATIO | |
| Si ab alio redemptus esset pater <et> statim ut redisset a gravissima | 1.1 |
| fortuna [et] abdicare me instituisset, dicerem tamen: 'Quid intra tam | |
| breve tempus commisi? Quid tam scelerate a me factum est ut ira patris | |
| praecederet ipsam gratulationem?' Nunc certum habeo indigna quaedam | |
| expectare vos facinora, cum abdicetur filius qui redemit. Est sine dubio | 2.1 |
| istud non meum beneficium, et omne redempti patris munus ad socerum | |
| redit. Ego tamen navigavi, ego periculosa maria ingressus sum ut red- | |
| imerem patrem, quemadmodum ipsum dicere audistis; quaedam etiam | |
| non patienda passus sum. Quae ei ratio abdicationis est? | 5 |
| 'Non obsequeris' inquit 'mihi.' Si hoc ad abdicandum satis esset, | 3.1 |
| supervacua erant omnino iudicia ista. Cur enim nobis defensionis potesta- | |
| tem dedistis si nihil nostris consiliis libertatis relictum est? Servi meher- | |
| cule quaedam liberius ex bona mente faciunt, et aliquando indicium fidei | |
| putant pretio empta mancipia non paruisse. Filios vero quis dubitavit | 4.1 |
| umquam esse plerumque suae potestatis? Ut ea praeteream quae sub tam | |
| bono patre ne argumenti quidem causa referenda sunt, nec dicam 'non | |
| coges templa incendere, non coges operibus publicis manus adferre': | |
| leviora certe nostrae mediocritatis esse manifestum est, ut sententiam | 5 |
| iudices dicere <quam> velimus, ut testimonium non ad arbitrium | |
| parentum reddere, †immo† suadere quod animus dictaverit. Quod si | 5.1 |
| licet aliquando etiam contra patris voluntatem ea quae alioqui reprehen- | |
| sionem non merentur filio facere, nusquam tamen libertas tam necessaria | |
| quam in matrimonio est. Et hoc dicerem si quaereretur hoc iudicio an | |
| mihi aliqua ducenda esset: ego eligam cum qua victurus sum, ego comi- | 5 |
| tem laborum, sollicitudinum, curarum ipse perpendam. Quis enim | |
| amare alieno animo potest? Nunc vero firmius hoc esse atque facilius | 6.1 |
| coepit: uxorem iam duxi (non dico quare) meo inpulsu, mea voluntate. | |
| Eripuerat enim te mihi fortuna dederatque mihi illam miseram liber- | |
| tatem. Repudium igitur imperas et copulatos iam diu diducis animos. | |
| Neque enim hoc tu spectaveris, quod cum uxore mea non diu vixi. Sine | 5 |
| dubio secundum nuptias profectus sum, continuo me peregrinatio ex- | |
| cepit; sed vel hoc ipso iniquius est repudiari eam quae certe non potuit | |
| offendere. | |
| Descendamus sane ad hanc quoque necessitatem, ut imperante patre | 7.1 |
| etiam repudium filius debeat pati: quid de ipsa quam repudiari vis | |
| querar? Sane pater fuerit inimicus: cur haec nurus esse desinat quam | |
| nihil peccasse tu quoque confiteris qui expellis? Negat idoneam esse | |
| matrimonio meo locupletem. Quam vereor ne cui videatur pater sic | 5 |
| inimicus diviti esse coepisse! Non enim fortuna in utramlibet partem | 8.1 |
| intuenda est? An vero apud me noceat puellae quod dives est cum apud | |
| patrem illius non nocuerit mihi quod pauper sum? 'Dives est.' Numquid | |
| ergo hoc dicere potes: 'superbior erit et fastidiet'? Securus sis, pater: | |
| petiti sumus, empti sumus. 'At inimicus' inquit 'fuit.' Volo adhuc sic | 9.1 |
| loqui tamquam odia utraque parte durent. Non oportet inmortales esse | |
| inimicitias, et ita demum tutum perpetuumque <poterit> esse humanum | |
| genus si amor ac fides nullam habuerint oblivionem, ea rursus quae | |
| †aliquo incommodo commutantur† brevi morte deficiant. Sed non est | 10.1 |
| diu mihi in hac parte commorandum, quae certe satis potens apud | |
| divitem fuerat. Inimici nomen habuerit aliquando (nec quaero quam | |
| inmerito, nec quaero quam iniuste), modo redire in gratiam cum eo | |
| potuerim. Sed hoc solum reprehendit, quod se absente omiserim cum | 5 |
| divite inimicitias. Ita, opinor, feci hoc contemptu patris, feci vilitate. | |
| Restitui nos in integrum putate, iudices. Captus est pater meus a piratis, | 11.1 |
| vincla et ultimos metus patitur et ea quibus gravius id tantum est quod | |
| imminet. Hoc scio, hoc ipsius epistulis cognovi; hinc redimi potest. | |
| Duram putate condicionem poni: nonne subeunda est? Si piratae hoc | |
| mihi pollicerentur, ut vicarias pro patre manus acciperent, non recusa- | 5 |
| rem catenas. Si obligarer faenore, aes alienum tamen non timuissem ut | |
| redimerem patrem. Duxi puellam honestam, locupletem. Ego tamen | 12.1 |
| (si ulla mihi dicenti fides est) non hoc in ista condicione spectavi. Ille me | |
| movit ut beneficiis vinceremur. Sed neque in me ille probavit aliud | |
| quam pietatem. Vidit fletus meos, vidit totius animi atque etiam corporis | |
| defectionem. Sic homini inter principes nostrae civitatis numerando | 5 |
| coepi bona esse condicio. | |
| Itaque intellego mihi, iudices, non in hoc tantum laborandum, ut iram | 13.1 |
| patris mitigem, ut leniam; illud est partium mearum, illud vobis adhibitis | |
| rogo, in gratiam velit redire iam cum propinquo meo, cum redemptore | |
| suo. Non enim iactabo meam pietatem: illius opus est quod redemi. |